Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6589)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh

.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Các chuyên gia được thuê bởi gia đình George Flyod và Nhà Khám Nghiệm Tử Thi Quận Hennepin đã kết luận cái chết của ông ấy là giết người, nhưng họ không đồng thuận về nguyên nhân gây ra cái chết, theo CNN cho biết hôm Thứ Hai, 1 tháng 6. Người khám nghiệm tử thi độc lập nói rằng Flyod đã chết vì “ngạt thở từ sức ép duy trì” trong khi cổ và lưng của ông ấy bị đè bởi viên cảnh sát thành phố Minneapolies trong thời gian ông bị bắt vào tuần trước. Sức đè ép đã cắt đứt mạch máu dẫn tới não bộ của ông, điều đó giám quan đã xác định.
Việc Trung Cộng tuyên bố vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên Biển Đông chỉ là thời gian sớm muộn mà thôi, theo bản tin của Đài Á Châu Tự Do (RFA) cho biết hôm Thứ Hai, 1 tháng 6.
Những ngày qua, khi các Thành phố trên toàn quốc bao gồm một số Thành phố ở Quận Cam đang phải đối phó với các cuộc biểu tình rầm rộ sau cái chết gây tranh cãi của anh George Floyd do cảnh sát tiểu bang Minnesota, Thành phố Garden Grove tập trung vào tầm quan trọng của việc tôn trọng sự đa dạng ở mọi hình thức và duy trì mối quan hệ tốt đẹp giữa cảnh sát và cư dân trong cộng đồng.
Khi doanh nghiệp ở các nơi bắt đầu mở cửa vận hành, điều thiết yếu nhất là giữ cho mọi người an toàn và ngăn ngừa sự lây lan của Covid-19. Mục đích của việc xét nghiệm này là tìm những cá nhân gốc Việt không có triệu chứng và có khả năng lây nhiễm. Xét nghiệm miễn phí này dành cho những người làm việc thiết yếu trong lĩnh vực tôn giáo, giáo dục và phục vụ cộng đồng xã hội.
Hai phần ba thế kỷ đã qua, ba thế hệ đã bị hy sinh: hy sinh chống Pháp để giành độc lập, hy sinh chống Mỹ để thống nhất đất nước, hy sinh làm những nông dân không có đất, và những công nhân không có tay nghề để đô thị hoá và công nghiệp hoá đất nước. Với đường lối giáo dục hiện nay, rõ ràng, Đảng và Nhà Nước đang tính hy sinh (luôn) thế hệ kế tiếp – thế hệ thứ tư!
Lần đầu tiên kể từ tháng 3, không có cái chết mới nào ở Thụy Điển trong 24 giờ liên quan đến coronavirus mới Sars-CoV-2. Điều này đã được công bố ngày 31.5.2020 bởi cơ quan y tế quốc gia. Theo các số liệu chính thức, gần 4.400 người đã chết do đại dịch ở quốc gia Scandinavi kể từ ngày 11/3. Khoảng 37.500 người đã bị nhiễm bệnh. Con số tương đối cao - được tính bằng mười triệu dân - chủ yếu là do nhiễm trùng trong các viện dưỡng lão trong và xung quanh thủ đô Stockholm, người ta nói. Không giống như ở nhiều quốc gia khác, Thụy Điển đã không đóng cửa trường học và nhà trẻ. Các công dân chỉ được yêu cầu giữ khoảng cách và hãy rửa tay nhiều lần.
Ít nhất có 40 thành phố và Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn đã ban hành lệnh giới nghiêm tối nay, Chủ Nhật, 31 tháng 5, để đối phó với những vụ biểu tình bạo động khắp nước vào cuối tuần này. Tính tới sáng Chủ Nhật, có 5,000 lính Vệ Binh Quốc Gia đã được điều động tại 15 tiểu bang và Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn, với 2,000 lính Vệ Binh Quốc Gia khác chuẩn bị để được điều động nếu cần. Một xe tải đã tông vào đám đông biểu tình tại Florida hôm Chủ Nhật. Video cho thấy những người biểu tình tại Tallahassee đang đi bộ chung quanh xe tải lúc nó đã ngừng ở đèn giao thông, trong khi có người dường như nói chuyện với tài xế. Trong một video, một cái chai rõ ràng đã đập vào người góa phụ và chiếc xe tải sau đó bất ngờ tăng tốc, hất văng nhiều người sang một bên, nhưng không có thương tích nghiêm trọng nào được báo cáo.
Tổng Thống Donald Trump đã nhiều lần giữ khoảng cách chính ông với các hành động bạo lực trong cộng đồng khắp nước Mỹ, bác bỏ các nhà phê bình chỉ ra lời nói của ông như một nguồn cảm hứng hoặc sự thoải mái tiềm tàng cho bất kỳ ai hành động theo niềm tin lâu dài về sự cố chấp và thù ghét. “Tôi nghĩ lời nói của tôi mang mọi người lại với nhau,” theo ông Trump nói thế trong năm ngoái, 4 ngày sau khi một thanh niên 21 tuổi bị cáo buộc đã đăng một bản tin chống người nhập cư lên mạng và sau đó được cho là đã nổ súng tại tiệm Walmart ở El Paso, Texas, giết chết 22 người và làm bị thương hàng chục người khác. Nhưng một đánh giá toàn quốc được thực hiện bởi ABC News đã xác định ít nhất 54 vụ án hình sự mà Trump được viện dẫn liên quan trực tiếp đến các hành vi bạo lực, đe dọa bạo lực hoặc cáo buộc tấn công.
Một con số cao kỷ lục những người Mỹ đang đối diện nạn đói trong năm nay khi sự xuống giốc kinh tế thảm khốc được gây ra bởi đại dịch vi khuẩn corona sẽ khiến hàng chục triệu người không thể mua đủ thực phẩm để nuôi gia đình. Trên toàn nước Mỹ, nhu cầu trợ giúp tại các ngân hàng thực phẩm và tủ đựng thức ăn đã lên cao kể từ khi vi khuẩn buộc nền kinh tế đóng cửa, khiến cho hơn 40 triệu người xin trợ cấp thất nghiệp, theo các số liệu mới nhất cho biết. Kết quả, ¼ trẻ em được phỏng đoán, tương đương 18 triệu trẻ em, có thể cần trợ cấp thực phẩm trong năm nay – tăng 63% so với năm 2018.
Tại Canada, dân sống ven sông và vùng duyên hải thường có thú đào vớt nghêu sò. Tuy nhiên,ít có người ý thức rằng các loại thủy sản này đôi khi có thể là mối đe dọa cho sức khỏe. Hằng năm, chuyện ngộ độc nghêu sò vẫn thấy thỉnh thoảng xảy ra, nhất là vào dịp hè, mùa mà mọi người đổ xô ra những bãi cát và bãi biển để vui chơi và nghỉ mát. Có người nói rằng sò hến rất bổ cho sex, hổng biết có phải vậy không?
Trong cuộc họp báo vào Thứ Bảy, Thị Trưởng Eric Garcetti đã lên kế hoạch thảo luận về cuộc biểu tình và bạo động tối Thứ Sáu. Ông đã kêu gọi giữ ôn hòa khi người dân leo lên xe buýt điện Metro và đốt cháy xe cảnh sát tại Quận Fairfax. “Dù bạn mang huy hiệu hay dù bạn cầm biểu ngữ, tôi kêu gọi tất cả người dân Los Angeles hãy hít thở thật sâu và lùi lại một khoảnh khắc,” Garcetti nói. “Để cho những người lính cứu hỏa của chúng ta dập tắt ngọn lửa. Để cho những cảnh sát ôn hòa tái lập trật tự. Và để họ bảo vệ quyền của các bạn được ở ngoài đó.” Garcetti đã tuyên bố lệnh giới nghiêm sẽ có hiệu lực tại Đường Phố Los Angeles bắt đầu từ 8 giờ tối Thứ Bảy đến 5 giờ rưỡi sáng Chủ Nhật. 533 người đã bị bắt hôm Thứ Sáu trong cuộc biểu tình, theo cảnh sát Los Angeles cho biết. Những người bị bắt vì tình nghi trộm cắp, hôi của, bạo động, bạo hành với cảnh sát, cố sát và không giải tán, theo Sở Cảnh Sát Los Angeles cho biết trong cuộc họp báo hôm Thứ Bảy. Tất cả đều được thả trừ 18 người.
Các trường hợp lây nhiễm vi khuẩn corona đang gia tăng tại vùng sa mạc nóng giữa miền Nam California và một thành phố gần Tijuana của Mexico, đưa tới các bệnh viện chật người, nhiều bệnh nhân vượt biên, theo Reuters cho biết hôm Thứ Bảy, 30 tháng 5. Mexicali, thủ phủ của tiểu bang Baja California của Mexico, có số trường hợp bị lây vi khuẩn cao thứ ba tại Mexico, với số bệnh viện chính với số bệnh nhân tới 4/5 lượng chứa, theo dữ liệu bộ y tế tiểu bang cho thấy. Chỉ cách vài dặm bên kia tường biên giới, Quận Imperial của California hiện đang đối phó với số người vào bệnh viện vì COVID-19 cao nhất tính theo đầu người trong tiểu bang – gấp đôi với quận cao kế tiếp.
Phàm ở đời, ai ai cũng đều muốn mình có được nhiều điều tốt lành cũng như nhiều tiền nhiều bạc, mà càng nhiều chừng nào thì càng tốt và càng sướng chừng đó, phải không các bạn? Bởi vậy cho nên, hễ gặp nhau vào những dịp lễ lớn như Tết, thì người ta hay chúc cho nhau những câu như:“an khang thịnh vượng”, “tấn tài tấn lộc”, “làm ăn phát tài”, “tiền vô như nước ra như keo” vân vân. Tóm lại trong chúng ta, ai cũng đều mong muốn có được cuộc sống thật sự hạnh-phúc!
Nhìn lại trên 3 năm vừa qua được ghi nhận Mỹ càng ngày xung đột với Trung Cộng mà có lẽ cao điểm là trong tháng qua. Quả thực vậy cả 2 bên đã không còn coi nhau như là đối tượng hợp tác thân thiết như trong thời kỳ TT Obama mà nay càng ngày càng công khai chống nhau kịch liệt trên mọi phương diện, nếu hoàn cảnh cho phép!.
Trong ký ức thơ ấu của tôi, Đà Lạt không phải là nơi có nhiều chim chóc. Ngoài những bầy sẻ ríu rít đón chào nắng sớm trên mái ngói, và những đàn én bay lượn khắp nơi vào lúc hoàng hôn – thỉnh thoảng – tôi mới nhìn thấy vài chú sáo lò cò giữa sân trường vắng, hay một con chàng làng lẻ loi (và trầm ngâm) trên cọc hàng rào. Chào mào tuy hơi nhiều nhưng chỉ ồn ào tụ họp, giữa những cành lá rậm ri, khi đã vào hè và trái mai (anh đào) cũng đà chín mọng. Họa hoằn mới thấy được thấy đôi ba con chim lạ, đỏ/vàng rực rỡ (chả biết tên chi) xa tít trên những cành cây cao ngất, giữa đồi thông vi vút.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.