Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4420)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cuối tuần qua tại bãi biển Ocean Beach, tôi đã chứng kiến ​​một điều đáng kinh ngạc: hơn 350 người dân San Francisco ở mọi lứa tuổi, từ học sinh đến các gia đình, hàng xóm và doanh nghiệp địa phương, đã cùng nhau xắn tay áo lên và bắt tay vào hành động, thu gom hơn 3.000 pound rác chỉ trong 90 phút. Sự kiện dọn dẹp quy mô lớn này là một phần của Ngày Dọn Dẹp Bờ Biển California thường niên lần thứ 41, một nỗ lực trên toàn tiểu bang nhằm loại bỏ hàng ngàn pound rác thải khỏi các bãi biển và sông ngòi của California trước khi chúng gây ô nhiễm nguồn nước.
Hơn nửa thế kỷ không có cơ hội tương phùng. Hỏi thăm nhau, hãy còn mơ hồ nhân dạng. Chỉ nhớ tên nhau, những tiểu đồng tham học phương xa. Kinh luật hãy còn ê a tụng đọc thuộc lòng. Cơm hẩm nhà thiền không lấp nổi vị tương mặn. Áo vải vá hoài, gãy kim đứt chỉ. Tâm ban đầu chí thú đường Như Lai.
Trump đã ký một văn bản áp thuế 25% đối với đồ nội thất gỗ từ ngày 14 tháng 10, mức thuế này có thể tăng lên 50% vào năm tới đối với bàn trang điểm và tủ bếp và lên 30% đối với đồ bọc lớp nệm uphol (upholstery).
J221. Kasava Jātaka -- Chiếc Y và Con Voi Tóm tắt: Cư sĩ tụ tập và dâng y cho Đề Bà Đạt Đa. Nghe vậy, Đức Phật kể câu chuyện về một người thợ săn cải trang thành một vị Độc Giác Phật để săn voi, và Bồ Tát đã khiển trách anh ta vì đã làm mất phẩm giá y.
- Chính Phủ Liên Bang Hoa Kỳ Chính Thức Đóng Cửa. - Cổ Phiếu Giảm Ngay Ngày Đầu Tiên Chính Phủ Đóng Cửa - TCPV Phán Quyết Bà Lisa Cook Tiếp Tục Ở Lại Fed. Một Phần Tòa Chung Cư Ở Bronx, New York Bị Sập - Đức Giáo Hoàng Leo Chỉ Trích Trump Đối Xử ‘Vô Nhân Đạo’ Với Người Nhập Cư. - Cuộc ‘Đại Đào Thoát’ Lớn Nhất Lịch Sử Mỹ. - Hoa Kỳ Mất 32.000 Việc Làm Trong Tháng 9. - Hàng Trăm Nhân Viên Công Lực Được Khai Triển Đến Memphis. - Trump Công Bố Trang Web Bán Thuốc Tên TrumpPx Và Sự Thật Về Tuyên Bố Giảm Giá Thuốc. - Phim ‘Mưa Đỏ’ Tranh Giải Oscar. - Lễ Hội Bia Oktoberfest Ở Đức Đóng Cửa Vì Bị Dọa Đánh Bom.
Ngay trước thời điểm chính phủ liên bang có nguy cơ ngưng hoạt động vì hết ngân sách, Bộ Gia Cư và Phát Triển Đô Thị Hoa Kỳ (HUD) hôm thứ Ba đã gây chú ý khi treo biểu ngữ lớn trên trang chủ. với thông điệp cáo buộc “phe cực tả” muốn đóng cửa chính phủ để đòi “wish list” trị giá 1,5 ngàn tỉ Mỹ kim, đồng thời khẳng định “chính quyền Trump muốn giữ chính phủ mở cửa phục vụ người dân.” Tổ chức vận động công ích Public Citizen ngay lập tức gửi đơn khiếu nại lên Văn phòng Cố Vấn Đặc Biệt (OSC), cho rằng đây là một “vi phạm trắng trợn” luật Hatch Act. Luật này, ban hành từ năm 1939, cấm công chức liên bang lợi dụng cơ quan nhà nước cho hoạt động đảng phái, nhằm bảo đảm các chương trình liên bang được quản lý theo cách phi chính trị.
Thống Đốc Kathy Hochul của New York hôm Thứ Ba 30/9 đăng trên trang X cá nhân của của bà hình ảnh các nhân viên ICE đeo mặt nạ xô đẩy và làm bị thương một ký giả đưa tin tại văn phòng Di Trú Liên bang Federal Plaza. Tờ amNewYork sau đó loan tin người bị hành hung là Dean Moses, nhân viên của amNewYork. Tờ báo địa phương này cũng cáo buộc đặc vụ ICE cũng đã tấn công một nhà báo khác. Sự việc xảy ra vào sáng thứ Ba khi các phóng viên đang ghi lại cảnh ICE bắt giữ những người tham dự phiên tòa di trú tại 26 Federal Plaza ở Lower Manhattan.
Bài viết nhan đề "Mindfulness won't burn calories, but it might help you stick with your health goals" (Chánh niệm sẽ không đốt cháy calories, nhưng nó có thể giúp bạn bám sát các mục tiêu sức khỏe của mình) hôm 28/9/2025 trên tạp chí y khoa A Healthier Philly là của Masha Remskar -- nhà tâm lý và Nghiên cứu hậu tiến sĩ về Khoa học hành vi, Đại học Arizona State University -- ghi lại nghiên cứu cho thấy Chánh niệm không chỉ giúp sức khỏe tinh thần, mà cả thể chất, ngừa bệnh và giảm đau
Hơn 800 tướng và đô đốc Hoa Kỳ từ khắp nơi trên thế giới đã được triệu tập về căn cứ Thủy Quân Lục Chiến Quantico, Virginia, theo lệnh của Tổng thống Donald Trump và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth. Cuộc họp quy mô lớn, chưa từng có tiền lệ, được trông đợi như một biến cố quan trọng. Nhưng thay vì thông báo quân sự hay chính sách an ninh, sự kiện biến thành một buổi trình diễn chính trị với giọng điệu vận động tranh cử, theo tờ New York Times. Trong bài diễn văn dài, đôi khi rời rạc, Trump ca ngợi chính sách thuế quan của mình, công kích cựu tổng thống Joseph R. Biden Jr., và tiết lộ rằng ông đã chỉ thị cho Hegseth dùng các thành phố Hoa Kỳ làm “bãi tập trận” cho quân đội. Ông nhấn mạnh rằng những thành phố do phía Dân Chủ quản trị như San Francisco, Chicago, New York và Los Angeles là “nguy hiểm” và cần được “chỉnh đốn từng nơi một.” Trump gọi đó là “một cuộc chiến từ bên trong.”
Nguy Cơ Chính Phủ Đóng Cửa Gần Kề, Lưỡng Đảng Đổ Lỗi Nhau, Trump Công Kích Bằng Video AI Trump, Hegseth Chủ Trì Cuộc Họp Bất Thường Của Giới Chức Quân Đội Cấp Cao: Pete Hegseth Thề Không Để DEI Tồn Tại Trong Quân Đội, Dù Thêm Một Ngày- Trump Lên Án “Kẻ Thù Bên Trong” và Gọi Các Thành Phố Mỹ Là “Bãi Tập Quân Sự” Trước Hàng Trăm Tướng Lĩnh YouTube Trả $24 Triệu Dàn Xếp Vụ Trump Kiện Bị Khóa Trương Mục Sau Jan 06 Thống đốc Illinois: ‘Hãy Lấy Điện Thoại Ra, Ghi Lại Tất Cả Hành Động Của ICE’ TNS Chris Murphy Góp $1 Triệu Cho Những Tổ Chức Chống Trump Người Thứ Hai Tử Vong Trong Vụ Bắn Vào Trại Giam Giữ Di Dân Dallas Trump Hạ Giá Bán Thẻ Thành Công Dân Mỹ Trump Cho Hamas Thời Hạn Ba Ngày Để Chấp Nhận Kế Hoạch Hòa Bình Cựu Tổng Giám Đốc SJC Lãnh 25 Năm Tù Sau Bão Bualoi, Giao Thông Hỗn Loạn Ở Hà Nội, Bắc Ninh Có Nguy Cơ Sạt Lở
Chùa Bảo Quang tổ chức Ngày Về Nguồn lần thứ 14 và kỷ niệm 35 năm thành lập vào 3 ngày, Thứ Sáu, Thứ Bảy và Chủ Nhật, 26, 27 và 28/9/2025.
Ngày mai, Thứ Ba, Trump và Hegseth họp toàn bộ 800 tướng, đô đốc để diễn văn về "đạo đức chiến binh" - Trump: sẽ áp thuế 100% đối với phim nước ngoài - Trump vu khống Mamdani là Cộng sản, nói sẽ không cấp tiền nếu Mamdani thắng chức Thị trưởng New York, vì Mamdani hứa giao thông, nhà ở và hàng chợ giá rẻ theo tiêu chuẩn dân chủ xã hội (không phải kiểu CS như VN, TQ, Cuba)
J211. Somadatta Jātaka -- Người đàn ông nhút nhát và con trâu làm quà tặng Tóm tắt: Một vị sư khó có thể nói trước mặt hai hoặc ba người khác vì quá lo lắng. Đức Phật kể câu chuyện về một Bà-la-môn thời xưa đã dành cả năm trời để học thuộc một bài kệ nhưng lại quá lo lắng đến nỗi khi đọc cho vua nghe, ông đã đảo ngược ý nghĩa của bài kệ.
Nếu Đức Tổng Giám Mục Oklahoma City Eusebius Joseph Beltran không chỉ định tôi làm Tuyên Uý Trại Tù Oklahoma City County Jail liên tục 21 năm qua, thì tôi vẫn còn phục vụ cho Giáo Xứ Thánh Anrê Dũng Lạc cho đến ngày nay và rất tiếc vì NHU cầu CÔNG TÁC MỚI đòi hỏi phải mất nhiều thì giờ PHỤC VỤ cho các anh chị em tù nhân trong trại giam, không phân biệt sắc tộc, mầu da, tôn giáo vào những ngày nghỉ cuối tuần.
Hôm Chủ Nhật 28/9, Việt Nam cho di tản hàng chục ngàn dân cư tại những vùng bị đe dọa, đồng thời đóng cửa phi trường, khi cơn bão Bualoi đang tăng cường sức mạnh lao tới miền Trung. Trận bão này xuất hiện chỉ vài ngày sau khi gây ít nhất 10 người chết và lũ lụt trên diện rộng ở Philippines. Theo báo Thanh Niên, vào lúc 10 giờ GMT, gió bão đã lên tới 133 km/giờ (83 dặm/giờ) và dự báo sẽ đổ bộ vào miền Trung Việt Nam khoảng 1 giờ sáng thứ Hai, với vận tốc di chuyển nhanh gấp đôi mức trung bình. Cơ quan dự báo khí tượng quốc gia cảnh báo đây là “cơn bão di chuyển rất nhanh, cường độ mạnh, phạm vi ảnh hưởng rộng” và có thể gây ra nhiều tai ương cùng lúc: gió lớn, mưa dồn dập, lũ quét, sạt lở đất, ngập mặn ven biển.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.