Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4552)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi thuế quan của Tổng thống Donald Trump khiến cuộc sống của người Mỹ trở nên kém khả năng chi trả và ít dự đoán hơn, chúng cũng đang đe dọa làm cho nó kém sáng tạo hơn. Các cửa hàng thủ công của Mỹ đang phải vật lộn để theo kịp các chính sách thương mại luôn thay đổi, khiến các sản phẩm sản xuất ở nước ngoài mà họ bày bán trở nên đắt hơn và khó tiếp cận hơn. Nhiều công ty cung cấp vật liệu thủ công nước ngoài hiện không thể vận chuyển đến người tiêu dùng Mỹ.
Theo tin của Scott Nover, báo The Washington Post, ấn bản Thứ Năm 28/8/2025: Thẩm phán đã ngăn cản Kari Lake, người được giao nhiệm vụ giải thể VOA, không cho sa thải giám đốc của cơ quan này.
Theo bản tin của báo Fortune Magazine hôm Thứ . Giá sữa tăng vọt từ 7 đô la lên 14 đô la, dâu tây (strawberries) bỗng thành mặt hàng xa xỉ, và chuyển sang thực phẩm chế biến sẵn: Đây là dự báo 6 tháng mà các nhà kinh tế nghiên cứu về lao động và nông nghiệp đưa ra cho người tiêu dùng Hoa Kỳ. Tuy nhiên, những người tiêu dùng này "không hề biết chuyện gì đang xảy ra", Raymond Robertson, một nhà kinh tế lao động tại Trường Chính phủ Bush của Đại học Texas A&M
- Thống Đốc Fed Chính Thức Kiện Donald Trump - Kim, Tập và Putin Sẽ Gặp Nhau Tại Cuộc Duyệt Binh Ở Trung Quốc - Cuộc Không Kích Lớn Nhất Của Nga Vào Kyiv Trong 3 Năm - Alligator Alcatraz Sẽ Không Còn Người Bị Giam Giữ - Chính Quyền Trump Muốn Giới Hạn Thời Gian Lưu Trú Của Du Học Sinh - Giám đốc CDC Susan Monarez từ chối từ chức - Đảng Cộng Hòa California Đề Nghị Tách Ra, Thành Lập Tiểu Bang Mới - Châu Âu Áp Dụng Lệnh Trừng Phạt Của Liên Hợp Quốc Lên Iran - Trump rút lại $175 triệu trợ cấp dự án đường rầy cao tốc California
(BRUSSELS, ngày 28 tháng 8, Reuters) – Theo dữ liệu do NATO công bố hôm thứ Năm, trong năm 2025, tất cả các quốc gia thành viên sẽ đạt được mục tiêu đã đề ra năm 2014 là chi 2% GDP cho quốc phòng; hiện chỉ có ba nước đạt được mục tiêu mới cao hơn mà liên minh đã thống nhất vào tháng Sáu.
(WASHINGTON, ngày 27 tháng 8, Reuters) – Theo thông cáo hôm Thứ Tư từ Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Sinh (Department of Health and Human Services, HHS), chưa được một tháng sau khi chính thức nhậm chức Giám đốc Cơ Quan Kiểm Soát và Phòng Bệnh (CDC), Susan Monarez đã bị buộc phải từ nhiệm. Ngoài ra còn có bốn viên chức cấp cao khác cũng xin nghỉ việc.
Cho biết, trong giây phút nghĩ là các máy ghi âm đã tắt, một đảng viên Cộng hòa nói rằng Trump có trong hồ sơ Epstein. Dân biểu MAGA Mike Collins đã ném một quả lựu đạn chính trị vào nỗ lực của nhóm Trump nhằm hạn chế sự liên quan của ông ta đến những hậu quả từ hồ sơ Epstein.
J61. Asatamanta Jātaka -- Cuộc sống thế tục rất nguy hiểm. Tóm tắt: Một vị sư trẻ, bị thôi thúc bởi ham muốn sắc dục với một thiếu nữ, đang trên bờ vực từ bỏ cuộc sống tu hành. Đức Phật kể một câu chuyện từ quá khứ minh họa cho sự độc ác
Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm (F.D.A.) hôm Thứ Tư phê chuẩn các loại thuốc chủng ngừa Covid cập nhật cho mùa thu, nhưng với những giới hạn nghiêm ngặt nhất kể từ khi thuốc ngừa được đưa ra thị trường, theo tờ New York Times. Thuốc chỉ được phép sử dụng rộng rãi cho người từ 65 tuổi trở lên. Người trẻ hơn chỉ đủ điều kiện nếu có bệnh nền khiến họ dễ bị nguy hiểm. Trẻ em dưới 18 tuổi chỉ có thể chích nếu có sự đồng ý của bác sĩ. Một ủy ban cố vấn của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (C.D.C.) sẽ bỏ phiếu có khuyến nghị hay không, nhưng ủy ban này vừa bị Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. thay đổi thành phần và thêm những nhân vật chống thuốc ngừa. Đây là lần đầu tiên mùa thu đông không còn khuyến khích chích ngừa rộng rãi cho đa số dân, đặt chính quyền Trump đối đầu nhiều tổ chức y tế.
Theo tin tổng hợp từ nhiều báo trong Việt Nam: Vào hôm Thứ Tư 27/8/2025, Công an TP Đà Nẵng cho biết đã bắt giữ Dale James, sinh năm 1996, quốc tịch Mỹ – nghi phạm gây ra vụ cướp tiệm vàng trên đường Núi Thành, phường Hòa Cường vào tối 26/8.
Một vụ xả súng đã xảy ra vào sáng thứ Tư ở trường Annunciation Catholic School, Minneapolis, ngay trong tuần lễ đầu tiên học sinh trở lại trường học sau kỳ nghỉ Hè. Thống đốc bang Minnesota cho biết Tim Walz gọi vụ xả súng là “kinh hoàng.” Theo tin mới nhất từ truyền thông, ít nhất là ba người chết, bao gồm cả tay súng và hai trẻ em, và 17 người khác bị thương. Cảnh sát trưởng Minneapolis, Brian O’Hara cho biết, có hàng chục trẻ em đã ở trong đám đông vào thời điểm xảy ra vụ nổ súng. Hai đứa trẻ, 8 và 10 tuổi, đã bị giết khi đang ngồi trên băng ghế cầu nguyện, ông nói thêm. Trong số 17 người bị thương có 14 trẻ em.
- VBQG Khai Triển Ở DC Làm Thêm Nhiệm Vụ Công Ích - Chỉ 38% Người Mỹ Ủng Hộ Trump Đưa Quân Đội Vào DC - Trump ‘Được Nước Làm Tới,’ Chiếm Quyền Kiểm Soát Union Station - Utah: Chánh Án Buộc Vẽ Lại Bản Đồ Địa Hạt, Có Lợi Cho Dân Chủ - Nhân Viên FEMA Bị Nghỉ Việc Sau Khi Ký Đơn Phản Đối Cắt Giảm Nhân Sự - Người Dân California Chia Rẽ Đảng Phái Mạnh Thời Trump - Đan Mạch Triệu Tập Đặc Phái Viên Hoa Kỳ - Amazon Có Kế Hoạch Cung Cấp Internet Vệ Tinh Tại Việt Nam - Trump Muốn Án Tử Hình Cho Tội Giết Người Tại Washington, D.C. - Nguy Cơ Lộ Hàng Trăm Triệu Hồ Sơ An Sinh Xã Hội Qua DOGE - Tên Gọi Giễu Cợt Cho Các Trại Giam Di Dân Bị Chỉ Trích
Một bức tranh Baroque bị Đức Quốc xã đánh cắp trong Thế chiến II, bức tranh “Chân dung một người phụ nữ” của họa sĩ Ý Giuseppe Ghislandi, từng thuộc sở hữu của nhà buôn tranh Hà Lan Jacques Goudstikker, vừa được thấy xuất hiện trong tin rao bán một căn nhà ở thị trấn ven biển gần Buenos Aires, Argentina, sau hơn 80 năm mất tích, theo tin từ nhật báo DN, Thụy điển.
(HOA KỲ, ngày 26 tháng 8, Reuters) – Hội NAACP (Thăng Tiến Người Da Màu) cùng với Hội pháp lý Lawyers Committee for Civil Rights Under Law hôm Thứ Ba đã đệ đơn kiện tiểu bang Texas, cho rằng bản đồ bầu cử Quốc Hội vừa được vẽ lại theo đề nghị của Tổng Thống Donald Trump làm suy yếu quyền bầu cử của cộng đồng người da đen và các nhóm thiểu số khác.
(SYDNEY, ngày 27 tháng 8, Reuters) – Chính phủ Úc Đại Lợi hôm thứ Tư khẳng định Israel không hề có vai trò gì trong quyết định buộc đại sứ Iran rời khỏi Canberra. Thay vào đó, nguyên nhân thật sự là do Tehran đứng sau ít nhất hai vụ phóng hỏa nhắm vào người Do Thái tại Sydney và Melbourne.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.