Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4491)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
“Nếu cuộc sống tiếp tục tồi tệ như thế này, tôi sẽ giết các con tôi và tự kết liễu đời mình,” theo Saleha nói với báo Journal. “Tôi không biết là chúng tôi sẽ ăn cái gì bữa tối nay.” “Tôi sẽ cố gắng kiếm tiền để cứu mạng con gái của tôi,” theo người chồng Abdul Wahab phát biểu. Khalid Ahmad, người cho vay, nói với báo Journal là ông phải chấp nhận bé gái 3 tuổi để giải quyết nợ nần. “Tôi cũng không có tiền. Họ đã không trả cho tôi,” theo ông nói. “Vì thế không có chọn lựa ngoài việc nhận đứa con gái.”
Số tử vong hàng ngày từ Covid-19 tại Nga đã vượt qua 1,000 người lần đầu tiên trong khi đất nước này đang đối diện một đợt sóng gia tăng sự lây nhiễm, theo Hãng AP tường thuật hôm Thứ Bảy, 16 tháng 10 năm 2021. Lực lượng chống vi khuẩn corona quốc gia hôm Thứ Bảy báo cáo 1,002 người chết trong ngày, tăng từ 999 hôm Thứ Sáu, cùng với 33,208 trường hợp mới bị lây nhiễm Covid-19, nhiều hơn 1,000 người so với ngày trước đó.
“Tôi không biết có bất kỳ ai đồng ý với điều đó không. Nó tuyệt đối là điên khủng,” theo Chủ Tịch Hạ Viện Cộng Hòa Sherman Packard, người đã nhanh chóng chấp nhận việc từ chức của Weyler từ ủy ban của ông, cho biết. Sự kiện này đặc biệt đang làm nhức nhói tại New Hampshire, nơi chủ tịch Hạ Viện trước đây đã chết vì Covid-19 hồi năm ngoái. Nó cũng phơi bày cuộc đấu tranh dai dẳng để bứng gốc tin tức sai lạc mà đã tồn tại trong các hàng ngũ của đảng trên khắp đất nước. Một năm rưỡi đại dịch, các thăm dò cho thấy Cộng Hòa ít lo ngại về mối đe dọa từ Covid-19 hay các biến thể của nó, ít tin vào khoa học, ít chích ngừa hơn Dân Chủ và độc lập và chống đối nhiều hơn các lệnh chích ngừa.
Trong cộng đồng Việt Nam cũng đã có khá nhiều hồi ký chính trị của các nhà lãnh đạo và các nhân vật nổi tiếng trong trường văn trận bút. Nhưng rất hiếm những cây bút nữ lưu Việt Nam viết hồi ký văn nghệ. Trong giới điện ảnh thì chỉ có riêng Kiều Chinh. Đã có nhiều tác giả viết về con người thường được coi là đệ nhất minh tinh của màn ảnh miền Nam Việt Nam từ sau cuộc di cư 1954. Bây giờ đến lượt Kiều Chinh viết về mình.
Có anh bạn đồng hương và đồng nghiệp trẻ, sau khi tình cờ biết rằng tôi là dân thuộc bộ lạc Tà Ru (tù ra) bèn nhỏ nhẹ khen: Không thấy ai đi “cải tạo” về mà vẫn lành mạnh, bình thường như chú! Chưa chắc đó đã là lời chân thật, và dù thật thì e cũng chỉ là câu khen trật (lất) thôi! Nói tình ngay, tôi không được “bình thường” hay “lành mạnh” gì lắm. Tôi ít khi đề cập đến những năm tháng lao tù của mình, giản dị chỉ vì nó rất ngắn ngủi và vô cùng nhạt nhẽo.
Trước hết nói về thị trường địa ốc ở Trung Quốc hiện chiến 25-30% GDP – so với 9% GDP ở Mỹ năm 2006 tức là vào lúc cao điểm trước cuộc khủng hoảng địa ốc 2007-08. Nhà đất chiếm 80% tài sản của dân Tàu (so với 40% ở Mỹ). Người Hoa không có nhiều cơ hội đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu như ở Hoa Kỳ nên để dành tiền mua nhà nhất là khi giá nhà tăng liên tục từ 30 năm nay (trừ những lúc giá cả khựng lại trong ngắn hạn như vào năm 2014.) Ngành địa ốc ở Trung Quốc nếu suy sụp trong một khoảng thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến GDP, và trực tiếp tác động lên dân chúng vốn dựa vào giá nhà như khoảng đầu tư lớn nhất trong đời chuẩn bị cho cưới hỏi, hưu trí hay gia tài để lại con cháu. Cho nên Bắc Kinh vô cùng thận trọng quản lý khủng hoảng địa ốc để không nổ bùng trở thành bất mãn xã hội như trường ở Mỹ năm 2007 vốn dẫn đến Donald Trump và Bernie Sander năm 2016 và 2020. Khủng hoảng kinh tế nguy hiểm ở chỗ từ một đốm lửa nhỏ trong chớp mắt lây lan thành trận cháy rừng, lý do nơi tâm lý
Tổng Thống Joe Biden hôm Thứ Sáu nói những người chống lại trát đòi của Ủy ban Hạ Viện Điều tra Bạo Loạn 6/1/2021 cần bị truy tố bởi Bộ Tư Pháp. Biden tuyên bố như thế khi trả lời phỏng vấn của phóng viên CNN Kaitlan Collins. Hiện thời được biết, cựu phụ tá cao cấp Steve Bannon của Trump đã cho biết chống lại trát đòi.
Các cố vấn sức khỏe Hoa Kỳ hôm Thứ Sáu, 15 tháng 10 năm 2021, đã ủng hộ liều thuốc chích ngừa tăng cường Covid-19 của Johnson & Johnson, trích dẫn sự quan tâm mà những người Mỹ đã chích một liều không được bảo vệ như những người đã chích thuốc 2 liều, theo AP tường thuật hôm Thứ Sáu. J&J nói với Cơ Quan FDA rằng liều tăng cường sẽ thêm sự bảo vệ quan trọng trong 2 tháng đầu sau khi chích ngừa lần đầu – nhưng điều đó có thể hiệu quả tốt hơn nếu người dân chờ tới 6 tháng sau.
Gần một năm ra khỏi Bạch Ốc, Donald Trump vẫn tiếp tục bao vây Đảng Cộng Hòa, thu hút sự chú ý và ảnh hưởng khi ông cân nhắc một cuộc tranh cử tổng thống khác, theo Hãng Tin Mỹ AP tường thuật hôm Thứ Sáu, 15 tháng 10 năm 2021. Và người vẫn bao vây Trump là Dân Biểu Adam Sshiff. Schiff, chủ tịch Ủy Ban Tình Báo là người đã nổi lên như nhân vật nổi bật trên toàn quốc về cuộc điều tra sự can thiệp vào bầu cử Mỹ của Nga và lãnh đạo cuộc luận tội Trump đầu tiên, nói rằng không có gì làm mất dân chủ bằng việc cựu tổng thống tiếp tục hiện diện trên sân khấu chính trị quốc gia.
Chính phủ Biden hôm Thứ Sáu, 15 tháng 10 năm 2021, nói rằng kế tiếp họ sẽ thực hiện nỗ lực khác kiện lên Tối Cao Pháp Viện để đình chỉ luật của Texas cấm hầu hết các vụ phá thai kể từ tháng 9, theo Hãng Tin Mỹ AP tường thuật hôm Thứ Sáu. Hành động này đến vào lúc các phòng khám tại Texas đang hết cách để ngăn chận luật do Cộng Hòa đặt ra cấm phá thai một khi nhịp tim được phát hiện, mà thường là khoảng 6 tháng. Đây là mức độ ngăn cấm phá thai lớn nhất nước trong gần 50 năm và không có ngoại lệ cho các trường hợp bị hiếp dâm hay loạn luân.
Sau hai buổi ra mắt sách tại tiểu bang Washington DC và Houston, Texas, nữ tài tử Kiều Chinh đã trở về Quận Cam, California để ra mắt sách tại đây vào ngày 10 tháng 10, 2021. Buổi ra mắt cuốn hồi ký "Kiều Chinh-Nghệ Sĩ Lưu Vong" được tổ chức tại nhà sách Tự Lực thành phố Little Saigon trong vòng 2 tiếng đồng hồ vào buổi trưa. Nét đẹp, tài năng và sự nghiệp thành công đã làm nhiều người biết đến và bà nổi danh như cồn.
Chicago không có hương cốm mới, không có cỏ non còn thơm mãi dấu chân em.. và làm sao Chicago có được chiếc thuyền câu thả neo ngoài vòng thời gian... Nhưng Chicago có những hàng phong cổ thụ nhuộm vàng thành phố khi mùa Thu đến. Thu Chicago thật diễm lệ.
Hoa Kỳ đã đồng ý mua 1,7 triệu liều Molnupiravir với giá 1,2 tỷ đô la Mỹ, tương đương khoảng 700 đô la cho mỗi liều dùng trong 5 ngày. Mức giá đó thấp hơn nhiều so với giá của Remdesivir nhưng vẫn còn quá đắt đối với nhiều nơi trên thế giới. Merck đã ký thỏa thuận cấp phép cho năm nhà sản xuất thuốc gốc (generica) của Ấn Độ. Những thỏa thuận đó cho phép các nhà sản xuất tự định giá ở Ấn Độ và 100 quốc gia có thu nhập trung bình và thấp khác.
Thống đốc Gavin Newsom đang chỉ đạo Bộ Y Tế Công Cộng California bổ sung vắc-xin COVID-19 vào các loại vắc-xin khác cần thiết cho việc đi học trực tiếp — chẳng hạn như bệnh sởi, quai bị, và rubella. Học sinh sẽ được yêu cầu tiêm chủng cho việc học trực tiếp, bắt đầu từ học kỳ sau khi FDA phê duyệt đầy đủ vắc-xin cho các cấp lớp của các em (7-12 và k-6). Dưới đây là những điều chúng ta cần biết về yêu cầu của vắc-xin mới:
Nhất là thành phần Thương Phế Binh VNCH, những cựu quân nhân bất hạnh đã trở thành phế nhân trong cuôc chiến bảo vệ tự do, dân chủ cùng sinh mạng của bao người dân ở miền Nam VN trước Tháng Tư, 1975. Khi đại dịch ụp xuống quê nhà, lệnh “ai ở đâu, ở đó” do nhà cầm quyền ban ra đã khiến cho TPB không còn cơ hội để sống, để lê la đi bán từng tấm vé số mưu sinh hoặc đi xin ăn ở các lề đường.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.