Hôm nay,  

Neuralink Và Bước Đột Phá Trong Công Nghệ Thần Kinh

04/04/202500:00:00(Xem: 3174)

Neuralink
Một người liệt từ vai trở xuống đã làm được điều không tưởng: điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ nhờ chip cấy trong não bộ. Thành công này tạo nên bước ngoặt mới trong công nghệ kết nối não bộ – máy tính, nhưng cũng đặt ra những lo ngại sâu xa về quyền riêng tư. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
 
Gắn một con chip vào trong não để chuyển suy nghĩ thành lệnh điều khiển máy tính nghe như truyện khoa học viễn tưởng – nhưng với Noland Arbaugh, đó lại là sự thật.
 
Tháng 1 năm 2024, đúng tám năm sau vụ tai nạn khiến anh bị liệt từ vai trở xuống, Noland (30 tuổi) trở thành người đầu tiên được cấy thiết bị này bởi Neuralink, công ty công nghệ thần kinh do tỷ phú Elon Musk sáng lập.
 
Dù một số công ty khác cũng đã phát triển và cấy ghép chip đọc suy nghĩ trong não bộ, nhưng ca phẫu thuật của Noland gây tiếng vang vì gắn liền với cái tên Elon Musk.
 
Noland cho rằng điều quan trọng không phải là bản thân anh cũng không phải Musk, mà chính là ý nghĩa khoa học đằng sau dự án. Anh chia sẻ với BBC: “Tôi biết rõ những nguy cơ của việc này. Nhưng dù kết quả tốt hay xấu, tôi vẫn thấy mình đang giúp ích cho đời. Nếu mọi thứ diễn ra suôn sẻ, thì tôi sẽ góp phần vào thành công của Neuralink. Còn nếu có điều gì tồi tệ xảy ra, họ cũng sẽ học hỏi từ đó.
 
Mất kiểm soát, mất luôn sự riêng tư
 
Sau tai nạn năm 2016, Noland từng nghĩ rằng cuộc sống của mình coi như đã kết thúc, sẽ không còn cơ hội được học hành, làm việc hay chơi game nữa.
 
Anh tâm sự: “Mất hết khả năng điều khiển cơ thể, mất cả không gian riêng, và điều đó vô cùng khó chịu. Bạn phải học cách dựa vào người khác trong từng việc nhỏ nhặt nhất.
 
Con chip của Neuralink mở ra hy vọng mới khi cho phép Noland điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ. Đây là một dạng công nghệ gọi là giao diện não bộ – máy tính (brain-computer interface, viết tắt là BCI), hoạt động bằng cách phát hiện những xung điện cực nhỏ mà não bộ phát ra khi người dùng nghĩ đến việc cử động. Các tín hiệu này sau đó được chuyển đổi tín hiệu điều khiển máy tính, chẳng hạn như di chuyển con trỏ chuột.
 
BCI là một lĩnh vực đầy phức tạp mà giới khoa học đã theo đuổi trong suốt nhiều thập niên. Và khi Elon Musk bước vào cuộc chơi, công nghệ này – cùng tên tuổi Noland – lập tức trở thành tiêu điểm truyền thông.
 
Chính nhờ đó, Neuralink thu hút được nguồn vốn đầu tư khổng lồ, nhưng đồng thời cũng phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ từ các chuyên gia, nhất là về mức độ an toàn và giá trị thực tiễn của một thủ thuật y khoa có tính xâm lấn cao như vậy.
 
Khi ca phẫu thuật của Noland được công bố, giới khoa học gọi đó là “một cột mốc quan trọng,” nhưng cũng khuyến cáo rằng cần có thời gian để đánh giá hiệu quả thực sự và độ an toàn – nhất là khi Elon Musk rất giỏi lôi kéo truyền thông.
 
Tại thời điểm đó, Elon Musk chỉ đăng ngắn gọn trên mạng xã hội: “Kết quả ban đầu cho thấy khả năng phát hiện tín hiệu nơ-ron rất đáng khích lệ.” Tuy nhiên, theo lời Noland (từng trò chuyện trực tiếp với Musk trước và sau khi mổ), thì ông chủ Tesla rất lạc quan và hào hứng. Anh kể lại: “Tôi nghĩ ông ấy cũng phấn khởi giống tôi.” Dù vậy, anh vẫn nhấn mạnh rằng Neuralink không chỉ xoay quanh người sáng lập: “Tôi không xem đây là thiết bị của Elon Musk,” mà là thành quả của cả một tập thể khoa học
 
Còn liệu thế giới có nghĩ vậy, nhất là khi Musk ngày càng có ảnh hưởng lẫn tai tiếng trong giới chính trị Hoa Kỳ, thì vẫn chưa thể nói trước.
 
Có một điều không thể chối cãi: thiết bị này đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc sống của Noland. Sau khi tỉnh dậy từ ca phẫu thuật, Noland phát hiện một điều khó tin: chỉ cần tưởng tượng mình nhúc nhích ngón tay, anh đã có thể điều khiển con trỏ chuột trên màn hình. Anh cho biết: “Thật lòng mà nói, tôi không biết mình nên kỳ vọng cái gì – nghe cứ như phim khoa học viễn tưởng.
 
Nhưng khi nhìn thấy các tín hiệu thần kinh hiện ra trên màn hình – xung quanh là những kỹ sư Neuralink đang hân hoan vui mừng – anh bắt đầu nhận ra rằng mình thật sự có thể điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ.
 
Không chỉ vậy, theo thời gian, khả năng sử dụng thiết bị của Noland càng ngày càng tiến bộ. Giờ đây anh đã có thể chơi cờ và cả trò chơi điện tử. Noland xúc động chia sẻ: “Tôi chơi trò chơi điện tử từ nhỏ tới lớn. Khi bị liệt, tôi buộc phải từ bỏ sở thích này. Giờ thì khác rồi, tôi thậm chí còn đang thắng bạn bè. Một điều mà đáng lẽ ra không thể nào xảy ra, nhưng nay đã trở thành sự thật.
 
Nguy cơ về quyền riêng tư
 
Dù Noland là minh chứng sống động cho tiềm năng to lớn của công nghệ trong việc thay đổi cuộc sống, nhưng theo các chuyên gia, công nghệ này cũng ẩn chứa những mặt trái đáng lo ngại, đặc biệt là về quyền riêng tư.
 
Anil Seth, giáo sư chuyên ngành Thần Kinh Học tại Đại học Sussex cảnh báo: “Một trong những vấn đề lớn nhất là quyền riêng tư. Khi chúng ta truyền tải tín hiệu não bộ ra ngoài thì về cơ bản, người khác sẽ không chỉ biết chúng ta đang làm gì, mà còn nắm rõ chân tơ kẽ tóc từng suy nghĩ, niềm tin và cảm xúc của chúng ta. Một khi bạn có thể đọc được những gì bên trong đầu người khác, thì chẳng còn ranh giới nào cho sự riêng tư cá nhân.
 
Về phần mình, Noland không lo lắng điều đó. Trái lại, anh còn kỳ vọng công nghệ này sẽ còn tiến xa hơn, chẳng hạn như điều khiển xe lăn, hoặc thậm chí là một robot hình người trong tương lai.
 
Dù vậy, quá trình sử dụng chip Neuralink cũng không hoàn toàn suôn sẻ. Có lúc con chip bị lệch khỏi vị trí kết nối khiến Noland mất khả năng điều khiển máy tính. “Lúc đó tôi thấy rất suy sụp,” anh kể lại. “Tôi đã nghĩ rằng mình sẽ không bao giờ dùng lại được Neuralink nữa.
 
Rất may, sau đó các kỹ sư đã điều chỉnh phần mềm, khôi phục kết nối, và thậm chí còn cải thiện hiệu quả hoạt động. Nhưng trục trặc này cho thấy những giới hạn vẫn còn tồn tại trong công nghệ.
 
Cả một ngành công nghiệp mới
 
Neuralink không phải là công ty duy nhất khám phá lĩnh vực kết nối não bộ với công nghệ số. Một trong những cái tên nổi bật khác là công ty Synchron, với thiết bị mang tên Stentrode, được thiết kế để hỗ trợ những người mắc bệnh thần kinh vận động.
 
Thay vì cần phải làm phẫu thuật mở hộp sọ để cấy chip, thiết bị của Synchron không yêu cầu phẫu thuật xâm lấn sâu. Thay vào đó, chip được luồn vào cơ thể qua tĩnh mạch ở cổ, rồi theo mạch máu di chuyển đến não thông qua mạch máu.
 
Giống Neuralink, thiết bị này cũng kết nối đến vùng não điều khiển các cử động của cơ thể. Giám đốc Công Nghệ Riki Bannerjee cho biết: “Thiết bị có thể phát hiện ra người dùng có nghĩ đến việc gõ tay hay không để tạo ra tín hiệu vận động kỹ thuật số.
 
Tín hiệu đó sau đó được chuyển thành tín hiệu máy tính, cho phép người dùng điều khiển các thiết bị công nghệ bằng suy nghĩ. Hiện đã có 10 người đang sử dụng thiết bị này.
 
Một người tên Mark tiết lộ với BBC rằng ông là người đầu tiên trên thế giới dùng thiết bị này kết hợp với kính Apple Vision Pro. Nhờ vậy, ông có thể “du lịch ảo” đến những địa danh xa xôi, từ đứng dưới thác nước tại Úc đến đi dạo trên núi ở New Zealand.
 
Mark cho biết: “Tôi có thể hình dung trong tương lai, công nghệ này sẽ tạo ra thay đổi lớn cho những ai bị liệt, bất kể là bị liệt phần nào.
 
Với Noland, anh chỉ đồng ý tham gia nghiên cứu trong sáu năm, sau đó thì vẫn chưa biết sẽ thế nào. Nhưng dù tương lai ra sao, anh vẫn tin rằng trải nghiệm của mình chỉ là bước khởi đầu. Noland nói: “Hiểu biết về não bộ hiện chưa được bao nhiêu, và công nghệ này mở ra cơ hội để chúng ta học hỏi thêm được rất nhiều điều.
 
Nguồn: “The man with a mind-reading chip in his brain - thanks to Elon Musk” được đăng trên trang BBC.com.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
- Thị trường chao đảo vì số liệu việc làm yếu và danh sách thuế quan mới cao ngất của Tổng thống Trump. - Thượng viện Mỹ thúc đẩy viện trợ quân sự cho Ukraine giữa lúc Nga tấn công Kyiv, Trump đổi giọng với Putin. - Chính quyền Trump thử nghiệm chi trả thuốc giảm cân qua Medicare và Medicaid. - Smithsonian gỡ nội dung luận tội Trump khỏi triển lãm về tổng thống Hoa Kỳ. - Tia Sét dài nhất từng được ghi nhận: 515 dặm, qua sáu tiểu bang Hoa Kỳ. - Nhiễu động mạnh khiến 25 người trên chuyến bay Delta phải nhập viện. - Tòa Bạch Ốc sắp có một phòng khiêu vũ mới trị giá 200 triệu đô la. - Một người đàn ông bò hàng dặm trong 11 tiếng đồng hồ với sự đồng hành của chú chó cưng.
Trước giờ, cựu đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam (Vietnam Communist Party- VCP) có nhiều cách để xin được miễn (làm đơn I-601). Một trong những cách là chứng minh họ có tư cách “không đáng kể” trong Đảng — tức là họ chỉ là đảng viên trên danh nghĩa, không tích cực ủng hộ tư tưởng của Đảng và hầu như chỉ tham gia họp định kỳ. Những người này không tin vào Chủ nghĩa Cộng sản, nhưng tham gia vào Đảng là do yêu cầu công việc hoặc để phát triển sự nghiệp. Trong trường hợp đó, Lãnh sự quán có thể sẽ yêu cầu nộp đơn xin miễn trừ I-601 — trừ khi có thể chứng minh rằng họ đã rời khỏi Đảng ít nhất 5 năm trước khi Lãnh sự quán nhận được đơn DS-260.
Không khí mùa hè tại miền Nam California sẽ càng nóng hơn bao giờ hết khi Pechanga Resort Casino biếu tặng tổng giải thưởng lên tới $1 triệu tiền mặt và quà tặng trong tháng 8 này. Để đạt tiêu chuẩn và thắng một phần tiền thưởng cực hấp dẫn trong cái nóng tháng 8, khách chơi chỉ cần nhớ ba điều đơn giản: là Hội viên Pechanga Club, chơi máy kéo hoặc bài bàn yêu thích bằng thẻ Club để tích lũy vé số, và có mặt tại Pechanga Resort Casino vào mỗi tối thứ Bảy từ 4PM đến 9:30PM trong suốt tháng 8 để kích hoạt vé số và chờ xem liệu mình có phải là người chiến thắng.
Theo trang mạng năng lượng sạch electrek.co, dữ liệu vừa được Cơ Quan Thông Tin Năng Lượng Hoa Kỳ (EIA) công bố cho thấy năng lượng mặt trời đã cung cấp hơn 11% tổng sản lượng điện của Hoa Kỳ trong tháng 5. Cũng trong tháng này, tổng lượng điện năng từ các nhà máy năng lượng gió và năng lượng mặt trời chiếm hơn 20% tổng sản lượng. Và nếu kết hợp tất cả các nguồn năng lượng tái tạo, con số này là gần 30%. Theo báo cáo điện lực hàng tháng mới nhất của EIA (có dữ liệu đến ngày 31 tháng 5 năm 2025), năng lượng mặt trời tiếp tục là nguồn điện tăng trưởng nhanh nhất của Hoa Kỳ. Chỉ riêng trong tháng 5, sản lượng điện của các nhà máy điện mặt trời quy mô lớn (>1 megawatt (MW)) đã tăng 33.3% so với cùng kỳ năm trước; trong khi các dạng năng lượng mặt trời ở quy mô nhỏ (ví dụ: lắp đặt trên mái nhà) tăng 8.9%
Chính phủ Donald Trump đã từ chối cho Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức quá cảnh tại New York trong chuyến công du sang Trung Mỹ, theo bản tin từ Financial Times, dẫn lời ba nhân vật có hiểu biết trực tiếp về sự việc. Ông Lại, người vừa nhậm chức hồi đầu năm, dự định ghé New York và Dallas vào đầu tháng Tám trên đường sang thăm Paraguay, Guatemala và Belize – ba nước còn duy trì bang giao chính thức với Đài Loan – nhưng Tòa Bạch Ốc đã không đồng thuận với kế hoạch này. Quyết định được đưa ra trong bối cảnh Hoa Kỳ và Trung Quốc đang nối lại thương thảo thuế khóa tại Stockholm, đồng thời thảo luận về một hội nghị thượng đỉnh giữa ông Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình dự kiến diễn ra vào cuối năm.
Chính quyền Trump hiện muốn đảo ngược một chính sách quan trọng của Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường (EPA) năm 2009, vốn là nền tảng cho các hành động của chính phủ liên bang nhằm kiểm soát biến đổi khí hậu, theo bài báo đăng trên trang mạng NPR. EPA của chính phủ Trump đã soạn thảo một đề nghị nhằm hủy bỏ "phát hiện nguy cơ đe dọa" của chính phủ trước, một quyết định cho phép kiểm soát lượng khí thải từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch (CO2, methane…) theo Đạo Luật Không Khí Sạch (Clear Air Act). Quyết định này là nền tảng cho hàng loạt các chính sách, quy định nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Đề nghị hủy bỏ quyết định này của EPA hiện đang được Văn Phòng Quản Lý & Ngân Sách của Tòa Bạch Ốc xem xét.
Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington...
Switzerland: 31% bây giờ là 39% Taiwan: 32% bây giờ là 20% Thailand: 36% bây giờ là 19% Tunisia: 28% bây giờ là 25% Vanuatu: 22% bây giờ là 15% VIETNAM: 46% bây giờ là 20% Zambia: 17% bây giờ là 15% Zimbabwe: 18% bây giờ là 15%
Hôm Thứ Tư 23/7, phiên tòa diễn ra ở tiểu bang Baltimore để quyết định có trục xuất cô Trần Thị Mộng Tuyền khỏi Hoa Kỳ vì lỗi lầm cách đây hai thập niên hay không. Chánh án của phiên tòa, bà Julie R. Rubin, thuộc tòa liên bang ở Baltimore, phải đưa ra quyết định là cô có bị bắt dựa theo trát tòa hay không. Qua màn hình từ phòng giam ở Washington, cô Tuyền trả lời các câu hỏi của tòa. Dù luật sư của cô, bà Laura Kelsey Rhodes, đã cố gắng chứng minh với chánh án quy trình sai phạm của ICE, chứng minh cuộc sống không phạm tội của cô kể từ ngày hết án treo, nhưng phiên tòa vẫn kết thúc trong nước mắt.
- ICE tăng bắt di dân tại miền Nam dưới thời Trump. - Người Kitô giáo trốn đàn áp bị đe dọa dưới chính quyền Trump. - Gia đình Virginia Giuffre phản đối phát ngôn của Trump về mối liên hệ với Epstein. - FED quyết định giữ nguyên lãi suất. - Chi tiêu tăng nhẹ trong tháng Sáu – lạm phát cũng gia tăng, đơn xin trợ cấp thất nghiệp tăng. - Kamala Harris sẽ không tranh cử chức vụ thống đốc California. - Trump ký kết thỏa thuận thương mại với Hàn Quốc đồng thời tạm hoãn tăng thuế với Mexico trong 90 ngày, - Canada tham gia cùng Pháp và Anh trong kế hoạch công nhận nhà nước Palestine, tạo thêm rạn nứt với Hoa Kỳ. Tổng thống Brazil không “khuất phục” Trump. - Ngoại trưởng Pháp: Hệ thống viện trợ Gaza hiện nay của Mỹ là “đáng xấu hổ”. Iran có thể rút khỏi hiệp ước hạt nhân nếu lệnh trừng phạt được khôi phục. - Elon Musk: Robotaxi của Tesla hiện đã có mặt tại San Francisco. - Siêu trí tuệ nhân tạo đã trong tầm mắt — và ai cũng sẽ có một chiếc kính thông minh đi kèm.
Bài này được dịch để bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả những thế hệ tứ chúng trong hơn hai thiên niên kỷ qua đã học thuộc lời Đức Phật dạy, đã truyền lại từ đời này sang đời sau, đã lưu giữ kinh điển, và đã dịch kinh sang hàng chục ngôn ngữ cho nhân loại. Và cũng đặc biệt là chủ đề của nhóm ba bài viết trong này từ vị Tam Tạng Pháp Sư Bhikkhu Sujato. Thế giới đang bước vào cuộc cách mạng rất mới của trí tuệ nhân tạo, AI, một công cụ có nhiều ứng dụng hữu dụng cho gần như mọi mặt của đời sống. Chỉ trong vài giây đồng hồ, AI có thể cho chúng ta những hình ảnh đẹp hy hữu như nghệ thuật nhiếp ảnh, có thể soạn ra các ca khúc xuất sắc trong nhiều thể loại, có thể làm các video thần tốc cho các công ty quảng cáo, và nhiều ứng dụng tuyệt vời khác. Tuy nhiên, có một nơi AI bị cấm vào. Đó là Tàng kinh các về Phật học lớn nhất thế giới hiện nay. Để tìm hiểu lập trường này, dịch giả sẽ dịch ba bài viết sau
(WASHINGTON, ngày 30 tháng 7, Reuters) – Đại học Brown cho biết hôm thứ Tư rằng họ đã thỏa thuận thành công với chính quyền Tổng thống Donald Trump, để khôi phục lại nguồn tài trợ từ liên bang cho các chương trình nghiên cứu y tế và khoa học sức khỏe tại trường, đổi lại bằng việc tuân thủ những yêu cầu của chính quyền mà nhà trường đang đối mặt.
(LONDON, ngày 30 tháng 7, Reuters) – Một trục trặc liên quan đến radar trong mạng lưới kiểm soát không lưu của Anh Quốc đã khiến hàng loạt chuyến bay tại các phi trường lớn ở London và các khu vực khác phải tạm hoãn hơn bốn giờ đồng hồ vào Thứ Tư. Sau đó, sự việc đã được giải quyết và các chuyến bay lần lượt được cất cánh trở lại.
- Thái Bình Dương hạ cấp cảnh báo sóng thần. - GDP Hoa Kỳ quý 2 tăng 3%, cao hơn dự báo. - Trump áp thuế 25% đối với Ấn Độ. - 46% cử tri tin Trump có liên quan đến tội ác của Epstein. - Tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Trump giảm xuống 40%. - Bất Chấp Tranh Cãi, Emil Bove Được Chuẩn Thuận Vào Tòa Liên Bang - Đặc phái viên Steve Witkoff có thể đến Israel để bàn về tình hình Gaza. - Thủ tướng Anh cảnh báo sẽ công nhận Palestine nếu không có ngừng bắn. - Macron: Thỏa thuận Mỹ–EU chỉ là khởi đầu. - TikTok thử nghiệm công cụ kiểm chứng thông tin. - Meta: Siêu trí tuệ nhân tạo đang trong tầm phát triển. - Chiến tranh Ukraine: Trump đặt thời hạn mới cho Nga - Thảm Cảnh Gaza tăng - Âu Mỹ bắt đầu phản ứng
(WASHINGTON, ngày 29 tháng 7, Reuters) – Đại học Harvard hôm thứ Ba cho biết sẽ tuân thủ yêu cầu từ chính quyền Tổng thống Donald Trump, giao nộp giấy xác nhận tình trạng lao động hợp pháp (I-9) của hàng ngàn nhân viên đang làm việc tại trường. Tuy nhiên, trường sẽ tạm thời chưa cung cấp hồ sơ của những vị trí chỉ dành cho sinh viên, vì vẫn đang cân nhắc xem liệu yêu cầu này có vi phạm các quy định bảo vệ quyền riêng tư hay không.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.