Hôm nay,  

Neuralink Và Bước Đột Phá Trong Công Nghệ Thần Kinh

04/04/202500:00:00(Xem: 3195)

Neuralink
Một người liệt từ vai trở xuống đã làm được điều không tưởng: điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ nhờ chip cấy trong não bộ. Thành công này tạo nên bước ngoặt mới trong công nghệ kết nối não bộ – máy tính, nhưng cũng đặt ra những lo ngại sâu xa về quyền riêng tư. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
 
Gắn một con chip vào trong não để chuyển suy nghĩ thành lệnh điều khiển máy tính nghe như truyện khoa học viễn tưởng – nhưng với Noland Arbaugh, đó lại là sự thật.
 
Tháng 1 năm 2024, đúng tám năm sau vụ tai nạn khiến anh bị liệt từ vai trở xuống, Noland (30 tuổi) trở thành người đầu tiên được cấy thiết bị này bởi Neuralink, công ty công nghệ thần kinh do tỷ phú Elon Musk sáng lập.
 
Dù một số công ty khác cũng đã phát triển và cấy ghép chip đọc suy nghĩ trong não bộ, nhưng ca phẫu thuật của Noland gây tiếng vang vì gắn liền với cái tên Elon Musk.
 
Noland cho rằng điều quan trọng không phải là bản thân anh cũng không phải Musk, mà chính là ý nghĩa khoa học đằng sau dự án. Anh chia sẻ với BBC: “Tôi biết rõ những nguy cơ của việc này. Nhưng dù kết quả tốt hay xấu, tôi vẫn thấy mình đang giúp ích cho đời. Nếu mọi thứ diễn ra suôn sẻ, thì tôi sẽ góp phần vào thành công của Neuralink. Còn nếu có điều gì tồi tệ xảy ra, họ cũng sẽ học hỏi từ đó.
 
Mất kiểm soát, mất luôn sự riêng tư
 
Sau tai nạn năm 2016, Noland từng nghĩ rằng cuộc sống của mình coi như đã kết thúc, sẽ không còn cơ hội được học hành, làm việc hay chơi game nữa.
 
Anh tâm sự: “Mất hết khả năng điều khiển cơ thể, mất cả không gian riêng, và điều đó vô cùng khó chịu. Bạn phải học cách dựa vào người khác trong từng việc nhỏ nhặt nhất.
 
Con chip của Neuralink mở ra hy vọng mới khi cho phép Noland điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ. Đây là một dạng công nghệ gọi là giao diện não bộ – máy tính (brain-computer interface, viết tắt là BCI), hoạt động bằng cách phát hiện những xung điện cực nhỏ mà não bộ phát ra khi người dùng nghĩ đến việc cử động. Các tín hiệu này sau đó được chuyển đổi tín hiệu điều khiển máy tính, chẳng hạn như di chuyển con trỏ chuột.
 
BCI là một lĩnh vực đầy phức tạp mà giới khoa học đã theo đuổi trong suốt nhiều thập niên. Và khi Elon Musk bước vào cuộc chơi, công nghệ này – cùng tên tuổi Noland – lập tức trở thành tiêu điểm truyền thông.
 
Chính nhờ đó, Neuralink thu hút được nguồn vốn đầu tư khổng lồ, nhưng đồng thời cũng phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ từ các chuyên gia, nhất là về mức độ an toàn và giá trị thực tiễn của một thủ thuật y khoa có tính xâm lấn cao như vậy.
 
Khi ca phẫu thuật của Noland được công bố, giới khoa học gọi đó là “một cột mốc quan trọng,” nhưng cũng khuyến cáo rằng cần có thời gian để đánh giá hiệu quả thực sự và độ an toàn – nhất là khi Elon Musk rất giỏi lôi kéo truyền thông.
 
Tại thời điểm đó, Elon Musk chỉ đăng ngắn gọn trên mạng xã hội: “Kết quả ban đầu cho thấy khả năng phát hiện tín hiệu nơ-ron rất đáng khích lệ.” Tuy nhiên, theo lời Noland (từng trò chuyện trực tiếp với Musk trước và sau khi mổ), thì ông chủ Tesla rất lạc quan và hào hứng. Anh kể lại: “Tôi nghĩ ông ấy cũng phấn khởi giống tôi.” Dù vậy, anh vẫn nhấn mạnh rằng Neuralink không chỉ xoay quanh người sáng lập: “Tôi không xem đây là thiết bị của Elon Musk,” mà là thành quả của cả một tập thể khoa học
 
Còn liệu thế giới có nghĩ vậy, nhất là khi Musk ngày càng có ảnh hưởng lẫn tai tiếng trong giới chính trị Hoa Kỳ, thì vẫn chưa thể nói trước.
 
Có một điều không thể chối cãi: thiết bị này đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc sống của Noland. Sau khi tỉnh dậy từ ca phẫu thuật, Noland phát hiện một điều khó tin: chỉ cần tưởng tượng mình nhúc nhích ngón tay, anh đã có thể điều khiển con trỏ chuột trên màn hình. Anh cho biết: “Thật lòng mà nói, tôi không biết mình nên kỳ vọng cái gì – nghe cứ như phim khoa học viễn tưởng.
 
Nhưng khi nhìn thấy các tín hiệu thần kinh hiện ra trên màn hình – xung quanh là những kỹ sư Neuralink đang hân hoan vui mừng – anh bắt đầu nhận ra rằng mình thật sự có thể điều khiển máy tính chỉ bằng suy nghĩ.
 
Không chỉ vậy, theo thời gian, khả năng sử dụng thiết bị của Noland càng ngày càng tiến bộ. Giờ đây anh đã có thể chơi cờ và cả trò chơi điện tử. Noland xúc động chia sẻ: “Tôi chơi trò chơi điện tử từ nhỏ tới lớn. Khi bị liệt, tôi buộc phải từ bỏ sở thích này. Giờ thì khác rồi, tôi thậm chí còn đang thắng bạn bè. Một điều mà đáng lẽ ra không thể nào xảy ra, nhưng nay đã trở thành sự thật.
 
Nguy cơ về quyền riêng tư
 
Dù Noland là minh chứng sống động cho tiềm năng to lớn của công nghệ trong việc thay đổi cuộc sống, nhưng theo các chuyên gia, công nghệ này cũng ẩn chứa những mặt trái đáng lo ngại, đặc biệt là về quyền riêng tư.
 
Anil Seth, giáo sư chuyên ngành Thần Kinh Học tại Đại học Sussex cảnh báo: “Một trong những vấn đề lớn nhất là quyền riêng tư. Khi chúng ta truyền tải tín hiệu não bộ ra ngoài thì về cơ bản, người khác sẽ không chỉ biết chúng ta đang làm gì, mà còn nắm rõ chân tơ kẽ tóc từng suy nghĩ, niềm tin và cảm xúc của chúng ta. Một khi bạn có thể đọc được những gì bên trong đầu người khác, thì chẳng còn ranh giới nào cho sự riêng tư cá nhân.
 
Về phần mình, Noland không lo lắng điều đó. Trái lại, anh còn kỳ vọng công nghệ này sẽ còn tiến xa hơn, chẳng hạn như điều khiển xe lăn, hoặc thậm chí là một robot hình người trong tương lai.
 
Dù vậy, quá trình sử dụng chip Neuralink cũng không hoàn toàn suôn sẻ. Có lúc con chip bị lệch khỏi vị trí kết nối khiến Noland mất khả năng điều khiển máy tính. “Lúc đó tôi thấy rất suy sụp,” anh kể lại. “Tôi đã nghĩ rằng mình sẽ không bao giờ dùng lại được Neuralink nữa.
 
Rất may, sau đó các kỹ sư đã điều chỉnh phần mềm, khôi phục kết nối, và thậm chí còn cải thiện hiệu quả hoạt động. Nhưng trục trặc này cho thấy những giới hạn vẫn còn tồn tại trong công nghệ.
 
Cả một ngành công nghiệp mới
 
Neuralink không phải là công ty duy nhất khám phá lĩnh vực kết nối não bộ với công nghệ số. Một trong những cái tên nổi bật khác là công ty Synchron, với thiết bị mang tên Stentrode, được thiết kế để hỗ trợ những người mắc bệnh thần kinh vận động.
 
Thay vì cần phải làm phẫu thuật mở hộp sọ để cấy chip, thiết bị của Synchron không yêu cầu phẫu thuật xâm lấn sâu. Thay vào đó, chip được luồn vào cơ thể qua tĩnh mạch ở cổ, rồi theo mạch máu di chuyển đến não thông qua mạch máu.
 
Giống Neuralink, thiết bị này cũng kết nối đến vùng não điều khiển các cử động của cơ thể. Giám đốc Công Nghệ Riki Bannerjee cho biết: “Thiết bị có thể phát hiện ra người dùng có nghĩ đến việc gõ tay hay không để tạo ra tín hiệu vận động kỹ thuật số.
 
Tín hiệu đó sau đó được chuyển thành tín hiệu máy tính, cho phép người dùng điều khiển các thiết bị công nghệ bằng suy nghĩ. Hiện đã có 10 người đang sử dụng thiết bị này.
 
Một người tên Mark tiết lộ với BBC rằng ông là người đầu tiên trên thế giới dùng thiết bị này kết hợp với kính Apple Vision Pro. Nhờ vậy, ông có thể “du lịch ảo” đến những địa danh xa xôi, từ đứng dưới thác nước tại Úc đến đi dạo trên núi ở New Zealand.
 
Mark cho biết: “Tôi có thể hình dung trong tương lai, công nghệ này sẽ tạo ra thay đổi lớn cho những ai bị liệt, bất kể là bị liệt phần nào.
 
Với Noland, anh chỉ đồng ý tham gia nghiên cứu trong sáu năm, sau đó thì vẫn chưa biết sẽ thế nào. Nhưng dù tương lai ra sao, anh vẫn tin rằng trải nghiệm của mình chỉ là bước khởi đầu. Noland nói: “Hiểu biết về não bộ hiện chưa được bao nhiêu, và công nghệ này mở ra cơ hội để chúng ta học hỏi thêm được rất nhiều điều.
 
Nguồn: “The man with a mind-reading chip in his brain - thanks to Elon Musk” được đăng trên trang BBC.com.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) đang phải thụ lý khối lượng hồ sơ tồn đọng lớn chưa từng thấy - lên tới 11.3 triệu hồ sơ đang chờ duyệt xét. Do số lượng tồn đọng ngày càng tăng, những người nộp đơn phải chờ đợi lâu hơn, đôi khi kéo dài lên đến nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm so với dự kiến. Các luật sư di trú khuyên nên nộp đơn ngay từ bây giờ, trước khi tình hình trở nên tồi tệ hơn - và chắc chắn nó sẽ tồi tệ hơn.
Đối với hàng triệu người dân Mỹ đang còng lưng gánh nợ y tế, thì gánh nợ khổng lồ đó không phải là mối lo duy nhất. Họ còn phải đối mặt với nỗi ám ảnh khác: những hóa đơn chưa thanh toán sẽ nhấn chìm điểm tín dụng (credit scores) của mình, khiến vay mua nhà, xe hay xin mở thẻ tín dụng trở nên vô cùng khó khăn. Một tia hy vọng từng được nhen nhóm đã vội tắt, khi quy định vốn có thể giải quyết tận gốc vấn đề này đã chính thức bị bác bỏ.
Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ (EPA) vừa công bố kế hoạch giải thể toàn bộ Văn Phòng Nghiên Cứu và Phát Triển (Office Of Research And Development, ORD), đồng thời bắt đầu cắt giảm hàng ngàn nhân sự. Một lãnh đạo nghiệp đoàn cho rằng quyết định này “sẽ để lại hậu quả khôn lường đối với sức khỏe người dân Hoa Kỳ.” Hàng chục năm nay, Văn Phòng Nghiên Cứu và Phát Triển vốn là nơi xây dựng nền tảng khoa học cho các hoạt động bảo vệ môi trường và sức khỏe con người của EPA. Tuy nhiên, vào tháng 5 năm 2025, ORD cho biết sẽ chuyển các chuyên gia, khoa học gia, cùng hoạt động nghiên cứu sang những văn phòng chuyên giải quyết những vấn đề quan trọng như không khí và nguồn nước.
Tình hình giá nhà cao hiện nay vẫn là một trong những nỗi lo của nhiều người dân Hoa Kỳ đang có ý định mua nhà, đặc biệt là ở những tiểu bang có chi phí đắt đỏ như California. Nhiều người đang muốn mua căn nhà đầu tiên lo ngại rằng việc sở hữu một ngôi nhà ở Cali là một điều bất khả thi. Nhằm thúc đẩy thị trường nhà, cung cấp thêm thông tin cho người mua, ngân hàng Wells Fargo đã phối hợp cùng Neighborworks Orange County tổ chức Hội Chợ “Advancing Homeownership" vào ngày Thứ Bảy 19 tháng 7 năm 2025 tại Garden Grove Community Center. Hội chợ này được thiết kế để cung cấp cho những cá nhân, gia đình ở Quận Cam kiến thức, công cụ, quyền truy cập trực tiếp vào các nguồn thông tin cần thiết, giúp họ đạt được ước mơ sở hữu căn nhà đầu tiên.
Theo ước tính ban đầu từ Văn Phòng Ngân Sách Quốc Hội, đạo luật này sẽ làm giảm chi tiêu y tế liên bang hơn 1 nghìn tỷ đô la, chủ yếu bằng cách cắt giảm Medicaid và trợ cấp bảo hiểm y tế. Khoảng 11.8 triệu người dự kiến sẽ mất bảo hiểm do các điều khoản trong dự luật.
ôm nay, Dân Biểu Liên Bang Derek Trần (địa hạt CA-45) đã công bố một loạt dự luật mới nhằm giảm chi phí sinh hoạt cho các gia đình lao động. Dự luật Giữ Vững Bảo Hiểm cho Trẻ Em (Keep Kids Covered Act), được giới thiệu cùng Dân Biểu Kathy Castor (FL-14), và dự luật Giảm Thuế Thực Phẩm Cho Trẻ Nhỏ (Baby Food Tax Relief Act), do ông hợp tác với các thành viên trong Nhóm Dân Biểu Là Những Người Cha (Congressional Dads Caucus), sẽ giúp giảm giá các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và thực phẩm thiết yếu cho trẻ em. Đây là bước đi tiếp theo trong cam kết của Dân Biểu Trần nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt mà nhiều gia đình đang đối diện.
- Trump công bố "Kế hoạch Hành động Trí tuệ Nhân tạo" và ký 3 sắc lệnh AI, tăngt ốc AI, xóa thủ tục hành chánh, cấm "wokeness" trong AI (wokeness: tin vào biến đổi khí hậu, tin là Mỹ có kỳ thị sắc tộc, cần bảo vệ giới tính thứ 3) // Trump: muốn xóa chữ "nhân tạo" trong AI (trí tuệ nhân tạo)
(WASHINGTON, ngày 23 tháng 7, Reuters) – Kilmar Abrego, một di dân Salvador bị trục xuất sai và trở thành “nạn nhân tiêu biểu” của chính sách di trú hà khắc dưới thời Tổng thống Donald Trump, vừa giành được hai chiến thắng lớn tại tòa án Hoa Kỳ hôm thứ Tư. Dù vậy, anh vẫn bị giam với cáo buộc có liên quan đến một đường dây buôn người qua biên giới.
(WASHINGTON, ngày 23 tháng 7, Reuters) – Columbia University hôm Thứ Tư cho biết đạt được thỏa thuận với chính quyền Tổng thống Donald Trump. Nhà trường sẽ chi trả hơn 200 triệu MK cho chính phủ liên bang khép lại các cuộc điều tra và khôi phục phần lớn khoản tài trợ bị tạm dừng trước đó.
Ông Padilla cho rằng nếu đây là cách chính quyền Trump phản ứng với một TNS Hoa Kỳ- một người chỉ muốn đặt câu hỏi để cố gắng làm sáng tỏ, tìm kiếm sự thật- thì người Mỹ có thể tưởng tượng những gì họ sẽ làm và đang làm với rất nhiều người dân ở khắp nơi trên đất nước.
Lời dịch giả: Bài viết nhan đề "Cần Phải Đi Xa Hơn Hình Thức” đăng trên Liên Hoa Nguyệt San, số 2, năm Mậu Tuất (1958), ký tên Liên Hoa, nói về chuyện xảy ra gần bảy thập niên trước, mà bây giờ chúng ta vẫn có thể gặp nơi này hay nơi kia tại Việt Nam. Liên Hoa Nguyệt San là tiếng nói chính thức của Giáo Hội Tăng Già Trung Phần. Bài này được dịch để hiểu về phong trào chấn hưng Phật giáo thời kỳ đó. Bài viết như sau.
- Thăm dò YouGov: đại đa số dân Mỹ (89% đảng viên Dân chủ và 73% đảng viên Cộng hòa) đòi công bố tất cả tài liệu Epstein. - Trump sẽ đến Scotland cuối tuần này, để lại Nhà Trắng hỗn loạn giữa trùng vây Epstein - Trump vô ý đã tự định vị Trump là "nhà nước ngầm"
(WASHINGTON, ngày 22 tháng 7, Reuters) – Ủy hội an toàn vận tải (National Transportation Safety Board, NTSB) sẽ tiến hành một phiên điều trần kéo dài ba ngày, bắt đầu từ ngày 30 tháng 7, nhằm làm rõ nguyên nhân dẫn đến vụ va chạm giữa một trực thăng của Lục Quân Hoa Kỳ và một phi cơ dân dụng của American Airlines hồi tháng 1.
(Hoa Kỳ, ngày 22 tháng 7, Reuters) – Theo tờ Bloomberg loan tin hôm Thứ Ba, Elon Musk (từng làm cố vấn cấp cao cho Tổng thống Donald Trump) rất có thể sẽ quay trở lại chính trường Hoa Kỳ.
Tối chủ nhật 20-7-2025, tại phòng sinh hoạt của University of The West - Đại học Phật Giáo ở thành phố Rosemead, California, có buổi lễ trao bằng các học viên tốt nghiệp khóa Thiền căn bản và thực nghiệm do Thượng tọa Thích Thiện Trí giảng dạy, với sự tham dự của các học viên và quan khách.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.