Hôm nay,  

Đầu mùa Giáng Sinh

12/19/202313:34:00(View: 2033)
Tùy bút NOEL

Hoa nở đầu tháng 12 tại Cambridge, UK
Hoa nở đầu tháng 12 tại Cambridge, UK.


Phi trường Heathrow ấm dần trong không khí nhộp nhịp vào những tuần đầu tiên của mùa lễ hội lớn nhất trong năm. Cứ mỗi lần được đến Vương Quốc Anh, tôi có thêm nhiều kỷ niệm với đất nước có nền văn minh lâu đời này. Câu hát "giấc mơ trở thành hiện thực" ("your dream comes true") được cất lên với giai điệu nhẹ nhàng làm ấm cả không gian trắng như tuyết phủ khi tôi vừa bước vào nhà vệ sinh.
    Tôi chưa biết tên của bài hát tiếng Anh này, chưa rõ người nghệ sĩ nào đã sáng tác khúc nhạc trữ tình như thế và không biết người nghệ sĩ nào hát hay như vậy. Lòng tôi bỗng dưng lãng đãng muốn nán lại chút xíu để nghe trọn phần còn lại của bài hát. Lồng ngực tôi cứ bồi hồi nhớ đến câu hát "yêu em vì chỉ biết đó là em" của nhạc sĩ Diệu Hương trong lúc đang tìm hướng đi bộ tới cổng đến của phi trường. Người ta nói âm nhạc là một ngôn ngữ không biên giới, và trong giây phút ấy, lòng tôi cảm nhận rõ nhất điều này. Có lẽ tôi đã lạc vào "giấc mơ trở thành hiện thực".
    Cái lạnh đầu tháng 12 tại Cambridge từ từ ngấm sâu vào lòng có điều gì đó thật khác lạ đối với một kẻ mơ mộng đã quen với cái nắng ấm áp ở quê nhà như tôi. Khu thương xá tại trung tâm thành phố cổ kính này đang bắt đầu nhộn nhịp bước chân của người mua sắm. Các cửa hàng được bày trí với những màu sắc đặc trưng của mùa Giáng Sinh. Màu đỏ ấm cúng như dòng rượu vang được rót vào ly uống mừng hội ngộ. Màu xanh lục thắm dịu với nhiều gam đậm nhạt khác nhau hài hòa đan xen trong họa tiết ca-rô cổ điển của nước Anh. Màu trắng tinh khôi của những bông tuyết đang rơi trên nụ cười hiền lành của Ông Già Noel. Màu vàng nhạt lấp lánh những mong ước chúc nhau an lành.
    Trên con phố nhỏ với lối đi được lát đá phủ đầy rêu xanh và hai bên là ánh đèn lấp lánh nhiều màu sắc, có một người phụ nữ trạc tuổi trung niên đang bần thần ngồi tựa lưng vào bờ tường bên cạnh cái ba lô cũ kỹ và vài cái túi đựng đồ dùng cá nhân được bày biện trên vỉa hè. Cô ấy ăn mặc khá gọn gàng, gương mặt lộ rõ vẻ đăm chiêu pha lẫn sự bất an. Tôi cúi người chia sẻ với cô ấy chai nước ép trái cây và chiếc bánh croissant vừa mới mua từ một cửa hàng gần đó. Cảm giác vừa thương vừa biết ơn dâng tràn trong tôi khi nhận được lời cảm ơn chân thành từ người phụ nữ xa lạ mà thân quen. Cô ấy và tôi có hai quê hương khác nhau, nói hai ngôn ngữ khác nhau và chưa từng quen biết nhau. Chúng tôi được gặp nhau trong giây phút ngắn ngủi, chỉ vừa kịp tặng nhau ánh mắt đồng cảm và lời chào chúc lành. Tôi không sao quên được mái tóc vàng nhạt với những sợi tóc rung nhẹ theo cơn gió lạnh thổi qua chân mày của cô ấy. Tôi cứ quyến luyến giọng nói và nụ cười thân thiện của cô ấy. Xin biết ơn một lần được gặp người lữ hành chưa kịp biết tên. Tôi nhớ ra mình đang có mái nhà che mưa tránh nắng, có cái tủ lạnh chất đầy thức ăn, có công việc để làm, và có nhiều người chung quanh thương yêu mình.
    Xin được dành điều ước của mùa Giáng Sinh để nguyện cầu cho không ai trên địa cầu chung này phải chịu cảnh thiếu thốn trong mùa đông giá lạnh. Nếu quý bạn nào đang đọc bài viết này, xin cùng góp thêm những ước nguyện của các bạn để năng lượng yêu thương từ trái tim của các bạn hợp lại thắp sáng và sưởi ấm cuộc sống của tất cả chúng ta. Tôi luôn tin vào chuyện cổ tích bởi vì trong sâu thẳm trái tim của mỗi người đều có ít nhất một câu chuyện cổ tích chưa kể. Bất cứ lúc nào bạn cũng có thể dành cho mình vài phút tạm dừng mọi việc để hít thật sâu qua khe mũi, thở ra một cách từ tốn qua bờ môi, hớp vài ngụm nước nhỏ và mỉm cười biết rằng buồng phổi của mình đang được săn sóc tử tế. Mỗi một hơi thở chậm như thế là một chiếc đũa thần gõ nhẹ vào trái tim ấp ủ nhiều tình yêu thương của bạn. Tình yêu thương sẵn có trong mỗi người sẽ tăng dần theo cấp số nhân, cộng hưởng với nhau góp phần giúp những xung động lắng xuống và tạo những khoảng trống yên bình trong tâm để có thể đón nhận thêm sự đồng cảm và thấu hiểu nhau.
    Ba ngày trước khi về lại quê nhà, tôi có duyên được gặp một bạn sinh viên du học đang tìm việc làm để có thể xây dựng cuộc sống ở đây. Bạn này mở lòng tâm tình về những nỗi lo và sự căng thẳng khiến bạn tìm đến và dựa vào vài cách giải quyết tức thời tạo thành thói quen bất lợi cho sức khỏe. Lắng nghe xong câu chuyện, tôi nhìn vào đôi mắt trong sáng ở độ tuổi đang bước vào đời của bạn ấy và động viên bạn ấy nhắn cho tôi bất cứ lúc nào cần san sẻ những mối lo.
    Sau một tuần ngắn ngủi được lưu lại nước Anh, tôi mang về hành lý trĩu nặng tình thân, tình bạn, tình đồng hương và cả tình yêu dành cho âm nhạc. Trên đường ra phi trường, anh tài xế Uber mở một bài nhạc pop đang được phát thanh và thầm thì hát theo giai điệu của bản tình ca. Khoảnh khắc này là món quà tạm biệt thật ý nghĩa mà nước Anh tặng cho tôi. Anh bạn đường dễ thương này còn hỏi tôi có phải tôi thích những bản nhạc trữ tình như vậy? Tôi gật đầu mỉm cười hỏi lại: "Vậy anh có biết ca khúc trong bộ phim Notting Hill?" Anh tài xế liền đưa cho tôi đầu dây cắm để nối chiếc điện thoại vào cái máy nghe nhạc trong xe. Sau khi tình cờ nghe ca khúc được tôi giới thiệu, anh tài xế gợi ý mỗi người chúng tôi luân phiên chọn một bài hát để cùng nghe suốt chặng đường. Hai chúng tôi vừa nghe vừa hát theo tạo nên một sân khấu nhỏ di động giữa lòng London. Anh tài xế gật gù tâm đắc vì gặp người bạn đường có cùng gu nghe nhạc. Chúng tôi chào tạm biệt với lời nhắn sẽ nhớ về nhau.
    Nước Anh dường như lúc nào cũng hiểu tấm lòng lãng tử của tôi và có những ưu ái bất ngờ như khúc nhạc "giấc mơ thành hiện thực" được cất lên lúc tôi vừa mới đến, và một chương trình hát cho nhau nghe ngẫu hứng lúc tôi rời đi. Tạm biệt nhé Vương Quốc Anh, tạm biệt nhé những chiếc lá phong vàng thắm phủ kín lối đi, và xin hẹn thêm những lần sau được trở lại đón nhận vòng tay ấm áp của xứ mù sương.
 

– Nguyên Thái

(Những ngày đầu ấm áp của tháng 12, năm 2023)

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Tôi định cư tại San Diego đã ngoài bốn mươi năm qua. Vùng đất hiếm hoi khó có nơi nào sánh được: bởi chỉ nội trong một ngày lái xe quanh quẩn, người ta có thể đi từ biển lên núi, từ rừng xanh đến sa mạc, thưởng ngoạn đủ đầy hương sắc của đất trời. Sáng sớm thong dong bên vịnh Mission, mặt nước yên như tờ, hàng cọ in bóng trên nền sương mỏng. Trưa ghé Julian, nhâm nhi ly cà phê hay lát bánh táo giữa tiết trời lành lạnh và màu xanh thăm thẳm của rừng thông. Chiều về, con đường tới Borrego mở ra vùng sa mạc hoang vu, xương rồng rải rác trên nền đá đỏ. Suốt dọc hành trình đâu đó hiện ra vườn cam, vườn bơ, đồng nho trĩu quả giữa thung lũng nắng chan hòa. Cảnh vật thay đổi không ngừng, khi mộc mạc, lúc rực rỡ, nhưng vẫn hài hòa như một bản nhạc êm dịu của đất trời. Mỗi lần lái xe ngang qua, tôi cảm thấy mình như được nối lại với nhịp sống của đất, và lòng bỗng nhẹ nhàng lạ thường.
Nhà kho Walmart ở ngoại ô Dallas chiều 24 tháng 12 lạnh như cái tủ đông bị quên đóng cửa. Đèn neon trên trần sáng trắng, lâu lâu chớp một cái như mệt mỏi. Mùi nhựa mới, mùi carton ẩm và tí mùi dầu máy trộn lại với nhau, cảm thấy nghèn nghẹn như cổ họng khi nuốt tin xấu. Tôi đứng giữa hai dãy kệ cao ngất, tay cầm clipboard, tay kia nhét sâu trong túi áo khoác xanh có logo Walmart. Đồng hồ trên tay: 5:17 PM. Giáng Sinh, Walmart đóng cửa sớm lúc 6 giờ. Nếu rời đúng giờ, chạy bốn tiếng, trừ chút kẹt xe, tôi sẽ về đến Houston khoảng mười, mười rưỡi. Trễ, nhưng vẫn còn kịp thấy tụi nhỏ mở quà.
Khi những ngày tháng cuối của một năm đang dần hết, chúng ta thường có lúc bồi hồi nhớ về cố hương, về mảnh đất chôn nhau cắt rốn, hoặc nơi đã in dấu nhiều kỷ niệm đã qua trong đời. Và tôi cũng vậy, xin được nhớ về Gò Vấp, nơi có địa danh Xóm Mới, vùng ngoại ô không xa Sài Gòn, được nhiều người biết đến như vùng đất với nhiều dân Bắc kỳ di cư, nổi tiếng là khu Xóm Đạo, đã từng là nơi sản xuất pháo cùng với món thịt cầy (mộc tồn) lừng danh.
Ông từ người Papua New Guinea đón cha xứ mới người Việt Nam trước cổng nhà xứ. Dáng người ông từ khoảng chừng 30, khuôn mặt PNG nâu nâu đậm nét đăm chiêu, ánh mắt ẩn hiện nét hồi tưởng. Khi nhìn thấy cha xứ mới đang kiên nhẫn đứng đợi dưới mái hiên nhà xứ, nụ cười xuất hiện trên môi ông từ để lộ hàm răng trắng đều thường thấy nơi người bản xứ. Nhưng nụ cười ấy vụt tắt khi ông mở cửa, mời cha xứ lên xe. Ông từ nhanh chóng quay về lại trạng thái khô khốc khi chiếc xe cũ lăn bánh nhọc nhằn trên con đường đá sỏi gập ghềnh. Sau vài câu trao đổi xã giao ngắn gọn, ông từ lại chìm vào trạng thái im lặng. Thời gian trôi qua, năm phút rồi mà vẫn không ai nói thêm một lời nào. Cuối cùng cha xứ lên tiếng,
Giáo Sư Dương Ngọc Sum, với tôi, là hình ảnh tiêu biểu, đáng kính từ nhân cách, hiếu học, luôn luôn cởi mở, tính tình hòa nhã, thân thiện với mọi người. Ông định cư tại Hoa Kỳ theo diện H.O 3 vào tháng 7 năm 1990 (trước tôi một tháng, H.O 4) và cũng trải qua những giai đoạn thăng trầm trong tháng ngày tị nạn. Nhân dịp kỷ niệm Lễ Thượng Thọ 90 tuổi của GS Dương Ngọc Sum, nhà giáo và nhà văn, nhà thơ Dương Tử, viết những dòng về ông
Mấy chị em tôi chia nhau mua nhiều loại báo: Làng Văn, Thế Kỷ 21, Văn, Văn Học… chuyền tay nhau đọc. Tôi “quen” Thế Kỷ 21 đã lâu, nhưng chỉ là quan hệ... đơn phương. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, tôi gởi bài đến tờ báo Măng Non, sau này đổi thành Văn Nghệ Trẻ của nhà văn Ngô Nguyên Dũng ở Tây Đức. Mãi năm 2003, tôi mon men vượt đại dương, tìm đến Làng Văn Canada. Được thời gian ngắn, anh Ngô Nguyên Dũng cho biết, báo Làng Văn phải đình bản, vì những khó khăn về tài chánh. Duyên văn nghệ của tôi với Làng Văn chưa kịp “bén” đã chấm dứt. Nghe chị Hoàng Nga “mách nhỏ”, tôi gởi bài đến Văn Học. Có lẽ địa chỉ hotmail của tôi bị nhầm là thư rác, junkmail, điện thư bị trả lại với lý do không giao thư được. Tôi vẫn tiếp tục viết, xếp trong “tủ”, lâu lâu đem ra đọc. Mỗi lần đọc, dặm thêm chút “mắm muối”.
Tôi học được cụm động từ “đi lăng quăng” của bố Sỹ vào những ngày còn học tiểu học. Sau giờ tan trường hay vào cuối tuần, thỉnh thoảng bố lại hỏi mấy thằng con trai: “Có đi lăng quăng không?” Dĩ nhiên là có rồi! Ngồi ở thùng xe phía sau chiếc Daihatsu, chúng tôi theo bố đi giao sách ở những tiệm sách, sạp báo ở trung tâm Sài Gòn. Cũng có khi chỉ là ra một công viên, chúng tôi được chạy nhảy, trong khi bố ngồi trên xe viết lách. Không rõ có bao nhiêu tác phẩm của Doãn Quốc Sỹ được viết trong hoàn cảnh này. Rồi cụm từ “đi lăng quăng” trở lại sau gần một nửa thế kỷ. Ở căn nhà Lampson thành phố Garden Grove, mỗi chiều tôi đi làm về ghé qua, bố đã ngồi đợi trước cửa. Thấy tôi đến, bố hỏi ngay: “Có đi lăng quăng không?” Thế là hai bố con bắt đầu hành trình “lăng quăng” đúng nghĩa, qua những khu dân cư ở gần nhà. Đi không có phải là để đến một nơi chốn nào đó. Đi chỉ để mà đi, để hai bố con có thì giờ ngồi bên nhau trò chuyện. 50 năm trước, bố chở con đi; 50 năm sau đổi ngược lại.
Buổi sáng cuối cùng ở Chamonix im lặng lạ thường. Suốt đêm qua, tôi đã để cửa sỗ mở toang, nên khi giựt mình thức dậy, ánh sáng trong suốt của núi tràn đầy phòng. Tấm mền len và drap giường trắng lóa như được phủ lân tinh. Không một tiếng động nào từ dưới đường phố vọng lên. Chỉ có hơi lạnh. Tôi nằm co ro và nghĩ đến ly cà-phê đen. Mùi thơm sẽ bốc lên cùng hơi nóng, rồi tan dần vào không khí. Giống như ký ức. Đôi giày đóng đầy đất bùn và gậy trekking đã xếp gọn gàng trong bao duffle cùng với áo quần đi núi từ đêm hôm qua. Chúng nằm bên cửa, sẵn sàng lên đường. Bên ngoài cửa sổ, rặng núi Mont Blanc vẫn kia, vẫn vĩ đại, vẫn trùng điệp, vẫn lặng lẽ xa xăm. Tôi nghĩ đến 11 ngày vừa qua và cảm thấy buồn buồn, làm như có điều gì tôi đã đánh mất, hay đã để quên trên ngọn núi kia, ở đâu đó, trong quãng đường dài tôi đã đi.
Năm nào cũng vậy, tháng 7 tháng 8, mùa mưa, mùa lũ lụt lại về trừng phạt quê hương Việt Nam. Từ rất xa xôi, người Việt khắp nơi thấp thỏm buồn rầu và lo sợ cho cảnh ngập lụt, bão tố hoảng loạn ở nhà, không riêng chỉ miền Trung mà cả miền Nam cũng lụt, miền Bắc và Bắc trung phần bị càn quét dữ dội do bão Bualo, rồi kế đến là bão Matno. Miền Bắc và cả thủ đô Hà Nội mưa bão trước chưa kịp khô, lại ngập nước, đường phố hóa thành sông do vỡ đập nước Lạng Sơn, nước sông dâng cao đỉnh điểm, tại thành phố còn có một số tổ chức cứu trợ, nhưng kẹt là ở các tỉnh miền cao, nước lên quá mau, đa số dân cư phải leo vội lên trú trên những mái nhà cao hơn. Cũng tại xả nước các đập thủy điện nữa v.v…
Đợi, và đợi. Có đến khoảng gần một trăm người xếp hàng đợi. Mới có năm giờ sáng thôi! Trời Đà Lạt đổ sương xuống nghe ướt tóc, ướt vai. Phòng bán vé còn đóng kín cửa. Sáu giờ mới bán vé. Biết vậy rồi, nhưng đám đông người này vẫn đến sớm chờ đợi. Chẳng qua là số xe có giới hạn, mình đến sớm mới mong có xe đi, nếu không thì phải về và trở lại vào ngày mai. Người ta nhìn nhau, như ngầm nói qua đôi mắt rằng đến sớm chắc ăn hơn. Mà không chừng có người đã ngủ đêm trước phòng bán vé để được xếp hàng phía trên cùng.
Tháng 7 trời xanh cao, mùa lên hâm nóng. Mặt đất nung nhiệt ngấm ngầm địa chấn, như muốn cùng người rung vang lời ngân quá khứ. Tháng 7 gọi về hàng phượng đỏ thắm rung rinh chùm nở, thứ lung linh ảo mờ, gần gụi mà xa thẳm, “mù không lối vào...” (TCS). Vang vang trong gió, lời trẻ thơ láng giềng vọng lại đùa vui tiếng nước...
Nếu Thanksgiving ở bên Mỹ mang màu sắc rộn rã chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, thì Thanksgiving bên Canada lại rơi vào Tháng Mười dịu êm, có đủ màu sắc nâu vàng đỏ của lá cây chuyển màu cuối Thu, với màu cam của những trái pumpkins cho lễ hội Halloween . Những ngày này, gia đình tôi chộn rộn với những đợt “thu hoạch” cuối cùng, chuẩn bị dọn dẹp vườn tược sạch sẽ trước khi mùa lạnh đang đến. Theo ý nghĩa nguyên thủy của Thanksgiving là Tạ Ơn đất trời cho mùa màng bội thu, thì năm nay gia đình tôi cũng xin được Tạ Ơn. Mấy cây táo và plum trúng mùa trĩu quả, hái mấy lượt vẫn không hết. Những quả plum tím căng mọng ngọt ngào, vừa đem tặng bạn bè, hàng xóm, vừa để đông lạnh ăn dần, mà vẫn còn mấy rổ tươi đầy ắp. Mùa táo, nhiều gia đình Việt Nam thích đem ngâm chua ngọt, trong khi những người bản xứ làm mứt táo, hoặc sên táo làm apple pie, một trong những món bánh khoái khẩu của nhiều người trong bàn ăn Thanksgiving bên cạnh pumpkin pie .


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.