Hôm nay,  

Giếng Xưa

02/07/202513:38:00(Xem: 2355)


Thi hào Nguyễn Du có bài thơ không dùng một thuật ngữ nào của Phật hay thiền môn, nhưng ý đạo thì mênh mông, sâu thẳm:

Đạo ý

Minh nguyệt chiếu cổ tỉnh,
Tỉnh thủy vô ba đào.
Bất bị nhân khiên xả,
Thử tâm chung bất dao.
Túng bị nhân khiên xả,
Nhất dao hoàn phục chỉ.
Trạm trạm nhất phiến tâm,
Minh nguyệt cổ tỉnh thủy. (1)

Tạm dịch:

Trăng sáng chiếu giếng xưa,
Nước giếng không gợn sóng.
Không bị người khuấy lên,
Lòng này trọn không động.
Giả như bị khuấy đảo,
Lao xao rồi lặng ngay.
Mênh mông một mảnh lòng
Trăng sáng nước giếng xưa.

Giếng cạn thì nước mau vơi, có khi múc lên cả nước lẫn sình.

Giếng sâu, nước đầy, mới múc hoài không cạn.

Nếu khơi được mạch nước dưới lòng giếng thì nước mới vô hạn.

Nhớ giếng nước chùa Long Tuyền (2), sâu bốn thước, thành giếng cao hơn một thước. Các chú tiểu thanh thiếu niên, mỗi ngày thả gàu lấy nước tắm giặt, tưới cây, đổ đầy bồn nước cho nhà bếp và nhà vệ sinh. Gàu năm lít nước, thả dây xuống múc, giật một cái là gàu lên khỏi miệng giếng. Sức trai của những chú tiểu thuở ấy nay không còn. Nhưng nước giếng liên tục múc lên từ giếng xưa, đến nay đã hơn nửa thế kỷ, hẳn vẫn còn đầy. Giếng thuở ấy bị khuấy động từ khi mặt trời chưa mọc. Đến trưa đứng bóng, giờ chỉ tịnh, nhìn xuống có thể soi được mặt mũi hồn nhiên tuổi thiên thần.

Thành giếng là Giới. Nước lắng là Định. Trăng soi là Tuệ.

Khi nước bị khuấy đảo, múc lên, chỉ là những xao động bề mặt. Giếng và nước không nẩy sinh sự đối kháng hay xung đột với sự khuấy động. Nước từ một giếng xưa, từ một cõi lòng nguyên sơ, luôn tĩnh lặng.

Chỉ từ một mặt nước tĩnh lặng, trăng mới có thể soi chiếu và tỏa sáng.

Chỉ từ một tâm bình thường, định tĩnh, những phiền não dục vọng mới có thể tan biến, hiển lộ trí tuệ siêu việt của bậc hiền nhân.

__________________

(1) Thơ Nguyễn Du: Đạo Ý

道意
明月照古井,
井水無波濤。
不被人牽扯,
此心終不搖。
縱被人牽扯,
一搖還復止。
湛湛一片心,
明月古井水。
(2) Chùa Long Tuyền, Hội An, tỉnh Quảng Nam. Trước năm 1975 là Phật Học Viện Trung Đẳng Quảng Nam. 40 tăng sinh tham dự Phật Học Viện này (niên khóa 1973 – 1977) là các chú Sa-di ngũ giới và thập giới, tuổi từ 13 đến 20. Tháng 4 năm 1975, toàn bộ các trường Phật học toàn quốc (từ miền Trung đến miền Nam Việt Nam) đều bị đóng cửa. Phật Học Viện Quảng Nam giải tán từ đó.

biachanhphap164
Hình bìa: Zahidul Islam Milton



CHÁNH PHÁP Số 164, tháng 06.2025

NỘI DUNG SỐ NÀY:

· THƯ TÒA SOẠN, trang 2

· TIN TỨC PHẬT GIÁO THẾ GIỚI (Diệu Âm lược dịch), trang 3

· CỘNG TRÚ AN CƯ (thơ Thích Chúc Hiền), trang 6

· NHỮNG ĐÓNG GÓP TO LỚN CỦA CÁC HỌC GIẢ ANH QUỐC CHO NỀN PHẬT GIÁO ÂU-MỸ, t.t. (HT. Thích Trí Chơn), trang 7

· QUÁN TỰ TẠI (thơ Thụy Sơn), trang 9

· NGỒI ĐÂY MỘT MÌNH (Nguyên Siêu), trang 10

· NHỮNG CÁNH HOA ĐỜI (thơ Hàn Long Ẩn), trang 12

· PHỔ MÔN CHÚ GIẢNG (HT. Thích Thái Hòa), trang 13

· TỪ TÍN NGƯỠNG ĐẾN BẤT HOẠI TÍN (Thích Nguyên An) trang 16

· HỒ NGHI SẠCH LÀU (thơ Lãng Thanh), trang 19

· KHÁI QUÁT MỘT SỐ NÉT VỀ CHỮ “TÂM” TRONG ĐẠO PHẬT (Khánh Hoàng), trang 23

· QUÊ HƯƠNG, NHỚ QUÊ (thơ Tuệ Uyển Nhi), trang 27

· THÔNG BÁO LỄ HỘI VU LAN 2025 (GHPGVNTNHK), trang 28

· THÔNG BÁO VỀ VIỆC ĐÌNH CHỈ KHÓA TU HỌC PHẬT PHÁP BẮC MỸ LẦN 12 (GHPGVNTNHK), trang 29

· DƯỚI MẶT TRỜI ĐẠI ĐỊNH (Nhóm Áo Lam), trang 30

· THƯ CUNG THỈNH VÀ THƯ MỜI LỄ HIỆP KỴ LỊCH ĐẠI TỔ SƯ – NGÀY VỀ NGUỒN LẦN 14 (HT. Thích Thông Hải), trang 31

· “THẤT GIÁC CHI” – BẢY YẾU TỐ GIÁC NGỘ TRONG ĐẠO PHẬT (TN Hằng Như), trang 32

· NẾM TRÁI CÂY (thơ TM Ngô Tằng Giao), trang 35

· ĐỌC NGÔ THỜI NHẬM: TÂM ĐỊNH, THẤY TÁNH (Nguyên Giác), trang 39

· PGVN TẠI HOA KỲ: 50 NĂM VÀ CON ĐƯỜNG PHÍA TRƯỚC (Huệ Đan), trang 41

· SÔNG MÊ BỂ ÁI, TỈNH MÊ (thơ xướng họa: Viên Minh & Minh Đạo), trang 46

· CHẤT BÉO OMEGA-3 (Bs. Nguyễn Ý Đức), trang 47

· TRUYỆN CỰC NGẮN (Steven N), trang 48

· TỨC TÂM TỨC PHẬT, NGHE MƯA (thơ Diệu Viên), trang 49

· MÙA HÈ XA LẠ (Yamakawa Masao – Hoàng Long dịch), trang 50

· ÁNH SÁNG ĐOÀN THỂ TĂNG GIỮA MÙA HẠ TỊCH LẶNG (Thích Nguyên Minh), trang 52

· TỨ CÚ LỤC BÁT “KHÓI” (thơ Vĩnh Hữu Tâm Không), trang 53

· NHỮNG GIỌT NƯỚC MẮT GIỮ LỬA ĐẠO TÂM (TV Truyền Thông), trang 54

· MÙA NẮNG VÀNG TƯƠI (thơ TN Giới Định), trang 56

· TỪ TRỜI CAO (thơ Lý Thừa Nghiệp), trang 58

· AJANTA – CHOÁNG NGỢP HÀNG NGHÌN TƯỢNG PHẬT THIÊNG XUYÊN NÚI (Hoang Phong lược trích), trang 59

· TỤ TÁN VÔ KỲ (Tiểu Lục Thần Phong), trang 62

· NÀNG KỸ NỮ PHỆ SA (Truyện cổ Phật Giáo), trang 64

· THE STORY OF A DECEIFUL BRAHMIN (Daw Tin), trang 66

TRÓI tập 2 – chương 16, t.t. (truyện dài Vĩnh Hảo), tr. 67

· CỞI TRÓI tập 2 – chương 16, t.t. & chương 17 (truyện dài Vĩnh Hảo), tr. 67


https://chanhphap.us/CHANH%20PHAP%20BO%20MOI/Muc%20luc%202025/CP%20so%20164%20(07.25).htm

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cách đây không lâu, tôi được một anh bạn vong niên am tường Phật Giáo nhắc nhở: phaỉ coi chừng “những lời Phật dạy” đang được lan truyền đầy dẫy trên mạng. Rất nhiều trong số đó không phải là “hàng thiệt”! Giật mình, xem lại, thấy quả là có nhiều câu hơi “kỳ kỳ”, thấy “có vẻ” không giống lắm với những gì thầy mình dạy từ trong kinh điển.
Người ta bảo New York là ngã tư quốc tế, thiên hạ bốn bên tụ hội về đây: trắng, đen, vàng với các bản sắc văn hoá khác nhau, phong cách ẩm thực khác nhau. Từ đó New York là một hỗn hợp của nhiều đặc trưng, một thành phố lớn có một không hai của thế giới này. New York là thành phố không ngủ, suốt ngày như một tổ ong khổng lồ, xe điện ngầm dưới lòng đất, dưới lòng sông, tàu bè trên sông, xe cộ trên đường, tàu điện trên cao, trên nữa là trực thăng, máy bay…cả thành phố rầm rập như mắc cửi không một phút ngừng nghỉ.
Khâm thừa ủy thác của Đức Đệ Ngũ Tăng Thống, tôi tự xét bản thân, lão lai tài tận, đức mỏng chướng dày, khó có thể đơn độc chu toàn sứ mệnh cao cả ấy trong muôn một. Vậy nên, cúi đầu kính lễ Chư Tôn Trưởng Lão, Chư Đại đức thanh tịnh Tăng-già, vì sự nghiệp tu trì Chánh Đạo, vì an lạc của muôn dân đang chìm đắm trong dòng khổ lụy nhân sinh, thỉnh cầu Chư Tôn vận tâm bình đẳng, y Luật hành trì, thể hiện bản thệ thanh tịnh hòa hiệp của Tăng-già, nêu cao ngọn đèn Chánh Pháp trong một thế giới tối tăm nguy hiểm vì những tham sân điên đảo.
Với thực trạng sinh hoạt của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất hiện nay thì giải pháp tái cấu trúc cơ cấu nhằm phục hoạt GHPGVNTN của Đức Trưởng Lão Đệ Ngũ Tăng Thống Tân Viên Tịch là giải pháp tối ưu, không thể nào có một giải pháp khác tốt đẹp hơn được. Đức Đệ Ngũ Tăng Thống đã ủy thác Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ giữ nhiệm vụ Xử Lý Thường Vụ Viện Tăng Thống.
Kể từ khi Covid-19 bùng phát đến nay ngót ngét trên dưới 4 tháng, con người phải thay đổi cách sống thường ngày. Mỗi ngày, sáng ra đi làm, chiều về nhà đều đặn như vậy không ngớt. Trước đây, có lần ta ước gì được có thêm thời gian một ngày hai ngày trong tuần để nghỉ ngơi ở nhà với gia đình, hoặc chơi với con cái, hay là để tịnh dưỡng tâm hồn…Nhiều khi lại ước gì mình nghỉ làm ở nhà mà có người lo cho mình, chứ đang làm mà nghỉ thì ai lo tiệm, ai lo trông coi nhân viên, việc đó mình mà nghỉ đi thì người khác không làm được, xin chủ nghỉ thì sợ không cho, tự động nghỉ thì sợ mất việc, nếu là chủ mà đóng cửa nghỉ thì công việc không xong…
Trong những quốc gia nói tiếng Tây Ban Nha, Phật Giáo nằm ngay giữa bối cảnh lịch sử Thiên Chúa Giáo. Mối quan hệ giữa hai nền văn hóa tôn giáo – Phật Giáo và Thiên Chúa Giáo – phủ lên một hình ảnh bao quát: từ chủ nghĩa bài xích nhau đến đối thoại hiệu quả, chuyển qua các cấp độ đa dạng của sự lãnh đạm nhau.
Kinh Viên Giác là kinh đại thừa đốn giáo được Phật cho đó là “Con mắt của 12 bộ kinh”. “Con mắt” ở đây theo thiển ý có nghĩa là Viên Giác soi sáng nghĩa lý, là điểm tựa, là ngọn hải đăng cho các bộ kinh để đi đúng “chánh pháp nhãn tạng”, không lạc vào đường tà và tu thành Phật.
Theo Cáo Bạch của Hòa Thượng Thích Nguyên Lý, Trụ Trì Chùa Từ Hiếu, Quận 8 Thành Phố Sài Gòn phổ biến ngày 23 tháng 2 năm 2020 cho biết Hòa Thượng Thích Quảng Độ, Đệ Ngũ Tăng Thống GHPGVNTN, đã viên tịch vào lúc 9 giờ 30 phút tối ngày 22 tháng 2 năm 2020, nhằm ngày 29 tháng Giêng năm Canh Tý, thượng thọ 93 tuổi và 73 hạ lạp.
Tất cả tham (greed), sân (hate), si (delusion) đều xuất phát từ ý niệm của bản ngã (ego). “toàn cả thân, tâm ý là tôi”(My whole body and mind is me) hay “Có ai đó ở trong tôi”(There is someone in my body) hay “Trong tâm ý, có cái ta atman, linh hồn hiện hữu hay có ai đó đang kiểm soát mọi việc và đang thấy tất cả” (In the mind, there is atman, a soul exists, someone who is controlling everything, who is seeing.).
Suốt cuộc hành trình sanh tử của mình, con người luôn đau đáu về thân phận hình hài, không biết bao lần chúng ta tự hỏi:” Tại sao ta laị đến nơi này? đến đây để làm gì? Mai này sẽ về đâu?”… Dòng tử sanh vẫn bất tận, kẻ trước người sau, hết thế hệ này đến thế hệ khác, hết hình thái xã hội này đến hình thái xã hội khác… thay đổi liên miên nhưng câu hỏi ấy vẫn không có lời đáp.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.