Hôm nay,  

Cái bình y khí của Khổng Tử

30/05/202500:00:00(Xem: 245)
 
Hình-AI-vẽ
Ảnh do ChatGPT-4o tạo bằng DALL·E.
 
Tình hình thế giới hình như đang rối lung tung, náo loạn như từ khi tổng thống Mỹ nhậm chức nhiệm kỳ II. Ông ở ngôi mới được hơn 100 ngày chút xíu, mà nhiều rắc rối quá, đối ngoại thì như mỗi ngày ông đưa ra những quyết định trừng phạt thế giới về kinh tế và thương mại bằng cách tăng thuế vào các hàng hóa của bất kỳ quốc gia nào nhập khẩu và Hoa Kỳ từ 10 đế 50% và hơn thế nữa.
 
Ông đòi mua đất Greenland của Đan Mạch và đòi kiểm soát kinh đào Suez. Ông đã làm cho chứng khoán Mỹ và cả thế giới tuột dốc.
 
Theo AFP, vị nguyên thủ Mỹ đã ký hơn 140 sắc lệnh để tấn công các đối thủ chính trị, triển khai trục xuất hàng loạt cư dân ông cho là bất hợp pháp. Ông quyết định cắt giảm ồ ạt hàng loạt công chức và nhân viên chính quyền liên bang với sự hổ trợ của Elon Musk và bộ hiệu quả chính phủ DOGE.
 
Vế đối ngoại, vế đối nội, và cả thế giới như đã có rất nhiều người Mỹ không bằng lòng. Nhiều văn bản của ông đang bị tư pháp chặn lại, đang dằng co. Tất cả mọi phía đều thấy ông đi quá xa quyền lực của một tổng thống. Lại nữa với tính khí nóng nẩy bất nhất, dường như ai mà khác ý là ông coi như kẻ thù ngay. Với cách hành xử như lửa đốt, như chong chóng quay, chẳng biết ông có đưa được nước Mỹ trở lên vĩ đại như ông đã hứa lúc tranh cử không mà thực tại là ông gây cho thế giới và khá nhiều người dân nước ông nhiều lo âu.
 
Chiến tranh ở Ukraine thì ông cũng không giải quyết mau lẹ được như đã khoe khoang. Tình trạng Trung Đông vẫn rắc rối và như bị đe dọa rối loạn hơn… người dân Gaza vẫn triền miên khổ sở và đói khát và chết đói.
 
Nói chung chiến tranh tàn sát hung bạo, kinh tế sa sút bấp bênh, đời sống bất an… ở bất cứ mọi nơi nào trên trái đất; làm mọi người đều hoang mang, người ta không còn tin tưởng vào chính trị xoay chiều hoang mang; người ta khiếp sợ và coi thường quân sự thiệt, giả khôn lường, và cuối cùng, có lúc, có nơi, người ta mất cả niềm tin tôn giáo mà bao đời nay là thiêng liêng là tối thượng. Vậy còn bám víu vào chân lý nào để sống? Thế giới và con người thật đáng thương!
 
Con người bi thảm của thời cuộc may mắn thay vẫn được phật từ bi che chở, vẫn được chúa toàn năng bác ái đùm bọc, họ chìm lỉm rất mau và cũng có thể lại nổi lên rất lẹ, vì sao ư? Vì có lẽ cuộc sống thường hằng vẫn là một cuộc vận hành của một vũ trụ nhị nguyên, có cái xấu có cái tốt xen kẽ, đêm có mặt trăng, ngày có mặt trời, có mưa có nắng nối tiếp, có bốn mùa đi qua mỗi năm… hoa vẫn nở muôn màu, bình minh vẫn rạng ngời mỗi sớm mai. Và người ta đang chờ xem vị tổng thống đã đi quá quyền hạn còn đi xa tới đâu nữa. Ông bắt đầu tấn công vào các trường đại học vào giới tinh hoa học thuật. Đụng vào bức tường sắt kiên cố này, ông cố ý đàn áp quy luật tự nhiên mà các đại học đã có sẵn từ lâu đời, có khi ông sẽ thất bại vì đa ngôn đa quá… hơn một nữa số cử tri cho biết Trump đang vượt quá quyền hạn tổng thống, họ cho biết nhiệm kỳ thứ hai này của Trump là «đáng sợ».
 
Theo tác giả Nguyễn Quốc Khải (ngày 27-04-2025) «nếu khuynh hướng này tiếp diễn, nước Mỹ khó tránh khỏi một cuộc khủng hoảng nội bộ nghiêm trọng trong khoảng thời gian hai năm tới».
 
Thì đó là chuyện xa vời của nước Mỹ, nhưng với «hiệu ứng cánh bướm» có lẽ ảnh hưởng toàn cầu không nhiều thì ít.
 
Dù gì cũng mong là ông cứng đầu đó, nếu có va phải bức tường sắt, cò lỡ u đầu sứt trán, cũng sẽ phải lùi lại, theo lực đẩy lùi tự nhiên.
 
Hình ảnh viện Khổng Tử mà cộng sản Trung Quốc mang sang biểu diễn ở Hoa Kỳ chỉ nhằm mục đích phô trương khoe khoang và sau đó là để rình và do thám lấy trộm kỹ thuật khoa học và thông tin tình báo… chẳng hề có một lý tưởng cao đẹp truyền thống gì cho tư tưởng của khổng giáo, nhưng thôi thì cũng là một dịp hi hữu cho hình ảnh ngài Khổng Tử du nhập vào một xã hội hoàn toàn xa lạ và hoàn toàn cách biệt cả về không gian, thời gian và tư tưởng… chẳng biết rồi nay mai đây ông tổng thống có thấy ngứa mắt mà ra lệnh đập bỏ tượng và viện Khổng Tử đi không?
 
Tất cả những điều hung hăng quá đà mà ông Trump đang làm với mọi người, mọi giới, nhất là giới trẻ tinh hoa của đất nước, khi bị dội lại, sẽ may ra, cho ông một bước suy nghĩ, để cân bằng, xã hội tối thiểu được tái lập… như kẻ bị tông xe, tất yếu đau và tất yếu dừng lại.
 
Chuyện của hai nhân vật, đông và tây, hoàn toàn xa lạ nhau, hoàn toàn cách biệt cả vòng trái đất, nhưng viết tới đây, tác giả tôi, mạo muội xin nhớ lại và kể lại chuyện «cái bình y khí» trong tác phẩm Khổng Tử Thánh Tích Đồ:
 
Chuyện kể rằng: trong miếu thờ Lỗ Hoàn Công, có treo một cái bình, tựa như cái bình chữa lửa ngày nay. Nhưng không phải chứa hóa chất để dập lửa, mà gọi là bình y khí.
 
Bình y khí đó, để không thì nghiêng, nếu đổ nước vào tới  nữa bình thì nó đứng ngay ngắn, nhưng nếu đổ nước đầy đến miệng bình, thì tự động bình lật ngược úp sấp lại và nước chan hòa đổ ra ngoài.
 
Nghe nói các vua chúa Trung Hoa khi xưa đặt mua và treo bình y khí luôn trong nhà để tự răn mình.
 
Đức Khổng Tử nói các đệ tử đổ nước thí ngiệm, thấy đúng như vậy, nên ngài mới dậy các học trò của ngài rằng: muốn có sự sung mãn thì phải hết sức học khiêm cung.
 
Khiêm cung để tu thân.
Khiêm cung để tề gia.
Khiêm cung để trị quốc.
Khiêm cung trong việc bình thiên hạ.
 
Ngài viện lẽ phải khiêm cung để sống quân bình về mọi mặt của cuộc sống, về đạo đức, về tinh thần, trí tuệ, về khoa học tiến bộ và luân lý nhân sinh đạo trời.
 
Ngài viện lẽ một cá nhân khiêm cung là một cá nhân quân bình, mọi cá nhân quân bình sẽ tạo thành những tập thể xã hội lành mạnh. Những tập thể lành mạnh sẽ tạo thành những quốc gia ổn định và sau cùng họp thành một thế giới an lành, hạnh phúc. Lý do là vì:
 
Trời làm vơi chốn dồi dào,
Mà thêm vào những chỗ nào khiêm cung.
Đất xoi mòn bớt cao phong,
Để cho lòng biển lòng sông thêm dầy.
Quỷ thần hại kẻ no đầy,
Đem chia phúc lợi cho người khiêm cung.
Người thường ghét kẻ thừa dùng,
Còn người khiêm tốn thiệt lòng thì ưa.
Trên khiêm trời sáng mãi ra,
Dưới khiêm ai kẻ hơn ta được nào?
Khiêm cung giữ vẹn trước sau,
Rồi ra quân tử gót đầu hanh thông!
                             dịch theo hai quẻ Tốn và Ích.
                             (theo sách Khổng Tử Thánh Tích Đố)
                             (của tác giả Nhân tử Nguyễn Văn Thọ)
 
… Thiệt là may mắn cho đức Khổng Tử, vì ngài đã ra đi khỏi thế giới tao loạn này từ lâu, lâu lắm rồi… nếu chẳng may mà ngài còn hiện hữu cõi trần gian, chắc hẳn ngài là người đứng đầu tiên, trên cái danh sách cũng đầu tiên, mà ông Trump « évacuer » ra khỏi nước Mỹ, vì ngài đã bị Tập Cận Bình đẩy vô nhập cư bất hợp pháp ở hợp chủng quốc Hoa Kỳ!
 
May thay!
 
Paris 05-2025
Chúc Thanh

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Câu nói để đời của TT Nguyễn Văn Thiệu: “Làm kẻ thù của Mỹ thì dễ, làm bạn với Mỹ thì rất khó”. Làm kẻ thù với Mỹ chỉ trực tiếp đối đầu còn làm bạn với Mỹ phải chấp nhận yêu sách, quyền lợi của Mỹ… nếu không sẽ bị “đá giò lái, đâm sau lưng” và có lúc bị bán đứng đất nước!
Tuổi 18 có thực sự là ngưỡng cửa của trưởng thành? Không ai lớn lên giống ai, và hành trình trưởng thành cũng chẳng thể đo đếm bằng một con số. Hầu hết chúng ta đều quen thuộc với cột mốc 18 tuổi – độ tuổi mà luật pháp nhiều nơi, bao gồm Hoa Kỳ, công nhận một cá nhân chính thức bước vào tuổi trưởng thành và phải chịu trách nhiệm hình sự như người lớn. Thế nhưng, câu chuyện không chỉ dừng lại ở đó.
Thông thường, sau một ngày dài bận rộn, ai cũng nghĩ rằng đến khi đặt lưng xuống giường thì cơ thể sẽ mệt mỏi rã rời. Thế nhưng đôi khi, điều ngược lại lại xảy ra: thay vì cảm thấy mệt và buồn ngủ, chúng ta lại bất ngờ cảm thấy tỉnh như sáo, tràn đầy năng lượng, trằn trọc mãi chẳng thể nào chợp mắt.
Bộ đồ lòng dĩ nhiên gồm có…lòng. Nhưng lòng lại chia ra nhiều loại: lòng non, phèo, lòng già, khố linh. Khố linh là phần cuối của lòng già, ăn rất giòn, béo vì có lớp mỡ bên trong. Đó là điểm cộng của khố linh. Điểm trừ là khố linh rất hôi, có lẽ đây là lý do có chữ “khố” nằm vùng ở đây. Bàn ngang một chút: lòng còn chỉ “lòng dạ”, một từ không dính dáng chi tới chuyện ngon hay dở. Nghĩa bóng của “lòng dạ” chỉ liên quan tới con người, còn bò heo gà thì chỉ có một nghĩa. Ngoài lòng, bộ đồ lòng còn bao gồm tim, gan, bao tử, dồi trường. Dồi trường chỉ có ở heo nái. Tùy theo tuổi heo, dồi trường to hay nhỏ. Loại ngon nhất là dồi trường của heo nái đẻ hai hoặc ba lứa. Nhưng ít thực khách biết chuyện này nên cứ đòi dồi trường to, vừa đắt vừa không ngon.
Hãy tưởng tượng quý vị đang đứng ngay cạnh xác tàu Titanic huyền thoại, chậm rãi dạo quanh một vòng và chiêm ngưỡng kích thước đồ sộ của con tàu. Quý vị có thể ghé vào phòng chứa lò hơi (boiler rooms), ngắm nghía các bảng điều khiển, thậm chí nhìn thấy số ID 401 của tàu được khắc trên cánh chân vịt. Những dải nhũ xốp gỉ sét (rusticles) lặng lẽ bám quanh thân tàu. Rải rác trên mặt đất là những mảnh kim loại đã biến dạng và đồ đạc cá nhân của những nạn nhân xấu số trong thảm kịch năm xưa.
Hoa Thịnh Đốn là thủ đô chính trị quyền lực của nước Mỹ và cũng là của thế giới. Có đến Hoa Thịnh Đốn thì mới có thể hình dung được phần nào sức mạnh Hoa Kỳ. Nếu người Trung Quốc có câu: “Có đến Bắc Kinh thì mới biết chức quan của mình nhỏ như thế nào” thì bây giờ ta cũng có thể nói: “Chưa đến Hoa Thịnh Đốn thì chưa biết thế nào là Mỹ”. Quả thật như thế, thật sự choáng ngợp với những công trình kiến trúc thuộc các cơ quan đầu não trung ương của chính quyền Mỹ. Nếu tượng đài tưởng niệm Washington Monument (dân Việt thường gọi là tháp bút chì) làm trung tâm thì bốn hướng tỏa ra là những cơ quan trọng yếu như: Bạch Cung (White House), Tòa nhà quốc hội, tòa nhà bộ ngân khố, Tòa nhà làm việc của phó tổng thống…
Hôm nay gần lễ Phật Đản, chúng ta nghe thầt Đạt Ma Huy Bảo nói chuyện trong khóa tu một ngày, thầy kể vui lắm, về câu chuyện người dẫn đường hay nói rõ hơn là người chỉ đường. Bắt đầu là một cô phật tử, cũng là hình thức người dẫn đường, cô ngoan đạo, có nhiều tín tâm và từ tâm nên hay đi giúp những người vừa mất, họ họp thành một nhóm 7, 8 người, đi độ niệm cho người chết vừa chết, hướng dẫn vong linh cầu nguyện buông bỏ phiền toái thế gian, xin mau sớm gặp đức từ phụ A Di Đà tiếp dẫn…
Tuần này tôi đi tiễn một anh bạn đồng tuế vừa nằm xuống. Gọi là đồng tuế nhưng anh nhỉnh hơn tôi một tuổi. Thấy anh nằm thảnh thơi, bạn bè mừng cho anh. Mừng vì anh chỉ bị cảm có một tuần rồi nhẹ nhàng ra đi. Đi như vậy là phúc. Mấy ông bạn già ai cũng khen vậy. Cái chết hình như thân cận với những người đã quá luống tuổi. Họ đã nhờn với anh thần chết. Nhớ: Nguyễn Xuân Hoàng những ngày cuối của căn bệnh ung thư cột sống đã nhắn tin cho tôi: “Tao không sợ chết, chỉ sợ đau”.
Kỹ thuật về điện thoại di động đã tạo điều kiện cho mọi người có thể lưu lại hình ảnh hoặc một sự kiện nào đó đang xảy ra của hiện tại. Những sự ghi lại này đã góp phần tốt trong việc tìm ra những sự việc sai trái của cá nhân hay của tổ chức nào đó hầu đưa ra ánh sáng của tòa án. Tuy nhiên có những trường hợp không nên dùng phương tiện điện thoại di động để thu lại hình ảnh và đưa lên mạng xã hội. Điều này ít ai để ý đến và có thể làm nguy hiểm đến một cá nhân nào đó. Hãy nhìn ở một góc nhìn rộng lớn để cùng nhau bàn thảo cho chủ đề này.
Bạn tôi, nhà thơ Triều Hoa Đại ấn hành tác phẩm Lên Rừng Đếm Lá. Nhân dịp nầy, người bạn vong niên từ thời ở Đà Nẵng - Lê Bảo Hoàng (nhà thơ Luân Hoán) - hai nhà thơ thực hiện cuộc trò chuyện với nhau. Theo Triều Hoa Đại thì khi rời bỏ đất nước ra đi, hình như một số anh, chị em trong đó có tôi đã bỏ “của” mà chạy lấy người nên đã không đem theo được một tác phẩm nào…
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.