Hôm nay,  

Nỗi Riêng Khép Mở

12/08/200700:00:00(Xem: 7175)

Bắc Kinh đang ‘thoái kiểm’ tới chốn hiểm nguy...
Ngày mùng tám tháng Tám vừa qua, Bắc Kinh khởi sự tiến trình "đếm ngược" (count down) tới ngày tám tháng Tám năm lẻ Tám, ngày Thế vận hội Bắc Kinh 2008 sẽ khai mạc vào tám giờ tối, giờ địa phương.

Dù vẫn tự xưng xã hội chủ nghĩa, lãnh đạo của Trung Quốc cũng còn đầy tính mê tín Đông phương khi chọn thời điểm mang bốn số tám, đọc lên cứ như là "phát". Nhưng phát tài hay phát lo thì người ta chưa biết.

Dù sao mặc lòng, thời điểm thoái kiểm ấy là phát pháo lệnh cho một cuộc vận động rộng lớn của dư luận thế giới về tình trạng thiếu nhân quyền tại Trung Quốc. Và thay vì là một lễ hội biểu dương sự lớn mạnh và văn minh hiện đại của Trung Quốc, Thế vận hội Bắc Kinh 2008 có thể châm ngòi cho rất nhiều vấn đề.

Ngày sáu tháng Tám chẳng hạn, một số đại diện cho hội "Ký giả không biên giới" đã biểu tình ngay trước trụ sở Ủy ban Thế vận của Bắc Kinh cùng ngày thăm viếng của Chủ tịch Ủy ban Thế vận Quốc tế, ông Jacques Rogge. Những người biểu tình đã khoác áo in hình năm vòng khoen thế vận là năm cái còng (Bắc Kinh tất nhiên là kiêng không gọi dụng cụ đàn áp này là "cái còng số tám" - xui lắm). Họ đã bị an ninh Bắc Kinh bắt giữ ngoài đường trong nhiều tiếng đồng hồ trước khi bị trục xuất.
Cùng lúc đó, nhiều tổ chức quốc tế ủng hộ Tây Tạng cũng đã xuất hiện, với biểu ngữ phản đối Bắc Kinh được họ chăng ngay trên Vạn lý Trường thành. Một số kiều dân Cadana - kể cả người Canada gốc Tây Tạng - đã bị bắt rồi lập tức bị trục xuất.
Trước đấy vài ngày, mùng hai tháng Tám, tổ chức Human Rights Watch tường trình là Bắc Kinh đang mở chiến dịch đàn áp quy mô ngay trong nước để bóp nghẹt mọi sự chống đối từ bên trong nhân dịp Thế vận Bắc Kinh. Lúc ấy, dư luận mới chú ý đến việc Bắc Kinh đã cách chức hàng loạt cán bộ của họ phụ trách việc quản lý "Khu tự trị Tây Tạng" và liệt kê ra 43 thành phần dân chúng không được phép vào Bắc Kinh trong kỳ Thế vận 2008.

Từ bên ngoài và bên trong, người người đều lên tiếng hay tố giác những chuyện không thể chấp nhận được của lãnh đạo Trung Quốc.

Một nghệ sĩ nổi danh thế giới về mỹ thuật và kiến trúc là Ái Vị Vị (Ai Weiwei), sinh năm 1950, được tổ hợp kiến trúc Thụy Sĩ Herzog & de Meuron mời thiết kế sân vận động chính của Thế vận đã cho biết là mình sẽ không tham dự lễ khai mạc Thế vận tối mùng tám tháng Tám. Là con trai của nhà thơ hiện đại lẫy lừng nhất Trung Quốc là Ái Thanh (Ai Qing), Ái Vị Vị nhắc tới kinh nghiệm xưa khi thân phụ bị đàn áp trong những thập niên trước tại Tân Cương, nói rằng ông thấy tởm vì chế độ độc đảng ngày nay ở trong nước. Ông sẽ rút tên ra khỏi mọi sinh hoạt trong dịp Thế vận và còn đả kích những nghệ sĩ khác là trở thành công cụ tuyên truyền cho Bắc Kinh. Ái Vị Vị đích danh nêu tên hai đạo diễn lừng danh Steven Spielberg và Trương Nghệ Mưu!


Với hình dáng của một tổ chim, sân vận động Bắc Kinh được Ái Vị Vị góp phần thiết kế để là cái đinh của màn trình diễn 2008. Nhưng nay đã thành cái đinh nhọn!
Đạo diễn và nhà sản xuất phim ảnh nổi danh thế giới là Steven Spielberg cho biết là ông đã gửi thư lên Chủ tịch Hồ Cẩm Đào để phàn nàn về nạn đàn áp nhân quyền và diệt chủng và về việc Bắc Kinh đồng lõa với chế độ Sudan trong nạn diệt chủng tại Darfur. Ông xin rút khỏi vai trò cố vấn cho Bắc Kinh về lễ khai mạc và kết thúc Thế vận!

Một vài ký giả hay cảm tình viên cho Tây Tạng có bị trục xuất cũng chẳng gây chú ý bằng việc Spielberg từ chức hay Ái Vị Vị phản đối, vì họ là những khuôn mặt tên tuổi trong giới nghệ sĩ và trí thức trên toàn cầu.

Đâm ra, màn tuyên truyền toàn cầu bằng Thế vận hội là cơ hội bị toàn cầu công kích!
Nhưng, vấn đề chính cho giới lãnh đạo Trung Quốc vẫn chưa là phản ứng chống đối của quốc tế. Vấn đề chính là lòng dân ở bên trong.

Ban đầu, lãnh đạo đảng Cộng sản Trung Quốc nghĩ rằng Thế vận hội sẽ là dịp vuốt ve tự ái dân tộc của người dân. Nhờ đảng mà ngày nay Trung Quốc đã thành xứ sở độc lập, văn minh và hiện đại, với màn trình diễn toàn cầu là Thế vận 2008. Nhưng, nếu trong số triệu người sẽ đổ về thủ đô ăn mừng Thế vận mà lại có vài vạn người bất mãn làm loạn trước ống kính quốc tế thì sao"

Chuyện ấy nay đã thành tất yếu vì Bắc Kinh hiện đang vất vả xử lý những vấn đề nan giải trong xã hội và nền kinh tế. Càng muốn dứt khoát giải quyết thì càng xâm phạm vào quyền lợi và quyền lực của các đảng bộ địa phương. Cho nên, bất mãn là nguy cơ động loạn rất lớn ở bên trong - cả trong và ngoài đảng. Điều mà đảng Cộng sản Trung Quốc sợ nhất là "bọn xấu nước ngoài" sẽ nhân dịp Thế vận mà khơi dậy sự bất mãn ấy.

Nhưng, nếu tung lưới đàn áp để tránh động loạn thì họ lại sợ truyền thông thế giới nhìn ra, và trí thức văn nghệ sĩ tri hô tố cáo, là điều đang xảy ra và sẽ lan rộng kể từ tuần này. Mà nếu không có truyền thông quốc tế tường thuật Thế vận thì làm sao tuyên truyện về kỷ nguyên "quang diện Trung Hoa""

Cái thuật khép mở giữa nhu cầu an ninh và nhu cầu tuyên truyền là một trò đu dây không lưới. Và đảng Cộng sản Trung Quốc có thể lọt vào giữa, không đảm bảo được an ninh vẹn toàn và bị tuyên truyền ngược, trước cả ngàn ống kính truyền hình.
Cái vòng thế vận đâm ra lại thành vòng luẩn quẩn! Việc thoái kiểm vì vậy mới là thoái bộ tới chốn hiểm nguy. Một chuyện đáng theo dõi còn hơn các vụ tranh tài thế vận!

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.

Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.

Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.

Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.

Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...

Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.

Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.

Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.

Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...

Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.