Hôm nay,  

Nhật Bổn: Tấm Gương Soi

08/07/201100:00:00(Xem: 9114)

Nhật Bổn: Tấm Gương Soi

Đào Như
Thấm thoát mới đó mà thảm họa địa chấn gây tang tóc đau thương cho đất nước Phù Tang đã gần đúng 4 tháng. Sau thảm họa, liệu tháng Tư vừa rồi còn có những người Nhật và du khách đến vườn ngự uyển Shinjuku Gyoen ở Đông kinh, để nín thở chờ nghe hoa anh đào nở" Nhưng có điều chắc chắn tại vườn ngự uyển Shinjuku Gyoen mỗi tháng tư năm nào hoa anh đào-sakura- cũng bung ra vồn vã như chưa bao giờ lỗi hẹn với lễ hội hanami chào đón hoa anh đào. Trong sắc hoa mềm mại, tinh khôi ấy không hề mang dấu ấn của thiên tai địa chấn 8.9 R.
Tại Nhật tháng tư vừa rồi, hoa anh đào vẫn tiếp tục nở rộ xinh tươi trên các thành phố Tokyo, Osaka, Nagoya, Kyoto, Hiroshima…và tiến về các đô thị phía bắc, những đô thị vừa 'chịu tang' của thảm họa địa chấn và sóng thần. Tại thành phố Ofunato thuộc tỉnh Iwate bị tàn phá bởi những đợt sống cao hơn 10m, những cây anh đào còn sống sót bắt đầu bùng vỡ trổ bông trên những đống đổ nát. Nước Nhật một lần nữa, sau thảm họa, lại đứng lên sáng lòa, vươn cao cùng nhân loại và mãi mãi. Người Nhật yêu hoa anh đào như yêu chính mình. Sakura là biểu tượng văn hóa, nguồn cảm hứng của thi ca Nhật:
Ước vọng của tôi
Là được chết
Duới cội anh đào
Vào một đêm trăng rằm
Trong ánh sáng mùa xuân
Thơ Haiku của Saigyô (1)
Tại thành phố Notari, tỉnh Miyagi, rác vẫn còn còn vương vải trên cây cành, hoa anh đào vẫn trổ
bông rạng rỡ như chưa bao giờ được nở. Hoa anh đào trổ bông mỗi năm vào cuối tháng ba và đầu tháng tư, tượng trưng cho sự hồi sinh của thiên nhiên. Sự kiện này mang ý nghĩa đặc biệt cho Nhật năm nay…
Ngay sau cơn sống thần ập vào thành phố Tohoku đem theo hàng ngàn sinh mạng vào lòng đại dương. Công việc dọn dẹp chưa kịp kết thúc, niềm đau chưa kịp nguôi ngoa, trường học đã mở cửa. Em bé lặng lẽ trở lại lớp mẫu giáo, một mình kiên nhẫn ngồi chờ những người bạn không bao giờ trở lại…Nước Nhật chưa bao giờ tuyệt vọng. Nước Nhật đang hướng về tương lai. Nước Nhật đang cố gắng phục sinh vươn lên từng em bé, từng nụ hoa, từng con đường tất đất…
Nước Nhật bắt đầu những trang sử mới. Trên tạp chí PROJECT-SYDICATE hôm 15-4-11, Bà Yuriko Koike, nguyên Bộ trưởng Quốc Phòng Nhât, bà tin tưởng sâu sắc: The Sun Will Rise Again-Mặt trời lại mọc trên đất nước Nhật.
Sau khi một người thân qua đời, cũng như người Việt, người Nhật làm lễ cư tang 49 ngày. Sau thảm họa kép vừa rồi, 30,000 sinh mạng người Nhật đã bị vùi sâu dưới đáy biển (kể cả những người mất tích chưa tìm được thi hài.) Đây là một thảm họa thiên nhiên lớn nhất trong lịch sử của nước Nhật. Trong khoảng thời gian 49 ngày cư tang mọi sư kiện, lễ lộc tiệc vui đều bị hủy hay hoãn lại. Lễ tiệc cổ truyền hanami chào đón hoa anh đào nở năm nay, rơi đúng vào thời kỳ cư tang 49 ngày, cũng chung số phận. Những buổi trình diễn âm nhạc, thể thao, hay những cuộc vui họp mặt tại các thị xã trên khắp nước Nhật cũng bị hủy bỏ hay dời lại sau thời kỳ cư tang 49 ngày. Việc hủy bỏ những lễ lộc nói ở trên là nhầm thắt chặt mối quan hệ, tình đoàn kết dân tộc - kizuna - cùng nhau chia sẻ những mất mát đau thương. Trong hiện tình vấn đề lượng khách du lịch vào Nhật đã rơi xuống thắp một cách tệ hại chỉ vì tin đồn nước Nhật đang bị nhiễm phóng xạ nguyên tử (Japan is soaked in radiation). Những cuộc giải trí, những buổi họp mặt tại thủ đô Tokyo cũng bị hủy bỏ. Điều này ảnh hưởng nặng nề dịch vụ nhà hàng và tửu lầu. Hiện tình, việc cúp điện thường xuyên, làm tổn hại đến hệ thống điều hòa nhiệt độ và tủ lạnh cũng là mất đi sự tin tưởng của du khách. Sau cuộc địa chấn mãi lực của chính người dân Nhật cũng xuống thắp.

Các cửa hàng trên toàn thể nước Nhật đều ế ẩm- Hy vọng đó chỉ là hiện tượng nhất thời. Sau thới kỳ cư tang 49 ngày vào cuối tháng tư, nền kinh tế của Nhật vẫn bị xáo trộn, khó khăn. Kinh nghiệm quá khứ: Trong biến cố địa chấn 1995 tại Kobe, nền kinh tế Nhật phải cần một năm sau mời phục hồi được. Vấn đề nhà ở, tái tạo lại các thị trấn, cần đến 25 trillion Yen. Nhưng dù sao trước thực tế như vậy luôn luôn đòi hỏi chính phủ Nhật phải suy nghĩ lớn, phải kiến tạo lớn. Bà Koike viết: Japan's government needs to think big and creatively. Đất đai trồng trọt, ruộng vườn, xưa kia chia ra từng hộ nhỏ cho những người già lớn chăm sóc nay cần phối hợp lại rộng lớn hơn không còn kiểu tiểu nông canh tác. Cũng như vậy, ngành ngư nghiệp cũng phải phối hợp đoàn kết làm việc phát triển ngư nghiệp trên diện rộng hơn. Có thế mới hy vọng khắc phục được
những khó khăn kinh tế. Nước nhật cần khắc phục những khó khăn kinh tế, cần phục hồi nền kinh tế của mình càng sớm càng tốt vì theo bà Koike, ngoài nghĩa vụ với người dân Nhật, còn là nghĩa vụ của Nhật đối với các nước trong vùng vì nền kinh tế Nhật là một phần quan trọng trong toàn bộ của nền kinh tế Châu Á. Bà Koike cũng công nhận rằng, có lẽ vấn đề quan trọng hơn hết là sự rạn nứt, rò rỉ các nhà máy hạt nhân trong thảm họa địa chấn vừa rồi. Điều này cảnh cáo Nhật phải tìm cách bảo trì nhà máy hạt nhân tốt hơn và phải phát triển kỹ thuật phòng chống cũng như điều trị cấp cứu với hiệu năng cao và nhanh chóng trong trường hợp một hay nhiều nhà máy hat nhân bị rạn nứt, bị rọ rỉ phóng xạ ở lượng cao. Việc này, theo bà Koike, cũng thúc đẩy chính phủ Nhật bắt đầu từ hôm nay phải chú tâm đến phát triển và đầu tư năng lượng sạch, năng lượng mặt trời, năng lượng gió. Năng lượng này, sẽ được ưu tiên dùng cho các vùng có nhiều thiên tai địa chấn.
Như vậy, sự phục hồi kinh tế của Nhật cần thời gian, nhưng vấn đề trước mắt là làm sao cho những nạn nhân của thảm họa kép vừa rồi, nhất là người dân ở vùng Tohoku được an lòng, được thấy tia hy vọng cho tương lai của họ. Muốn được như vậy, theo bà Koike: Chánh phủ Nhật, ngay bây giờ phải có một sự lãnh đạo vững mạnh, sáng suốt, phải có những đề xuất thật quả cảm để phục hưng xây dựng lại nền kinh tế, làm mới lại nước Nhật. Trong thực tiển, để vinh danh những nạn nhân trong thảm họa vừa rồi tốt nhất là xây dựng một nước Nhật với mô hình mới dựa trên kinh nghiệm khả năng tàn phá của những cơn sống thần tiếp theo sau cơn địa chấn. Điều đó tốt hơn là cứ mãi mê theo đuổi phục hưng lại nền kinh tế vốn dĩ đã xuống cấp trước thời kỳ xảy ra thảm họa.
Suy Ngẫm: Qua ý kiến của bà Yuriko Koike, nguyên Bộ trưởng Quốc phòng và nguyên Cố vấn An ninh Nhật, cho chúng ta thấy điều quan trọng hàng đầu để giải quyết mọi khó khăn của đất nước là tinh thần đoàn kết dân tộc-kizuna- là sức mạnh vô biên, là điều kiện tiên quyết để một dân tộc vượt mọi khó khăn chính trị, kinh tế và quân sự. Chính phủ phải biết theo đuổi những mục đích thực tiển-Biết lắng nghe tiếng nói và nguyện vọng của nhân dân- Biết xây dựng lại tổ quốc bằng những kinh nghiệm từ sự đổ nát- "Phải xây dựng lại nước Nhật với mô hình mới dựa trên những kinh nghiệm khả năng tàn phá của những cơn sống thần"- Lúc ấy, đương nhiên mặt trời sẽ mọc lại trên đất nước Nhật và nước Nhật sẽ đứng lên từ đổ nát, sáng lòa như tấm gương soi./.
[email protected]
(1)-Trích từ: Nhật Bản-Trong Chiếc Gương Soi- Nhà xuất bản Giáo dục-1995-Tác giả: Nhật Chiêu.

Ý kiến bạn đọc
09/07/201110:54:17
Khách
Ta cứ thử so sánh hai quốc gia là Trung hoa và Nhật bản sau những thiên tai mà xem sự khác biệt trong xã hội của hai quốc gia ấy. Nhật bản sau cơn sóng thần kinh khiếp tàn phá miền duyên hải đông bắc của đảo quốc nầy , dĩ nhiên tổn thất nhân mạng và của cải vô cùng to lớn. Nhưng người Nhật biết đùm bọc lẫn nhau và vươn lên trong hoạn nạn, trong khi đó chính phủ của họ cùng sát cánh và chia ngọt xẻ bùi với đồng bào của mình. Còn Trung hoa thì sao ? Theo thống kê chính thức của Tân hoa xã , hơn cả chục ngàn trường học , bịnh viện đều đổ sụp sau cơn động đất tại tỉnh Tứ xuyên vài năm về trước. Chính thông tấn xã nầy của Hoa lục còn thừa nhận sự tham nhũng vô nhân tính của các viên chức cộng sản móc ngoặc với các nhà thầu vô lương tâm rút ruột các công trình xây dựng công cộng , như trường học và bịnh viện . Làm cho dân chúng , nhất là trẻ em học sinh phải chết thảm. Vậy mà các quan đầu tỉnh , các cấp đảng uỷ tại địa phương có bị trừng trị thoả đáng đâu ,hay là vẫn sống nhởn nhơ phè phỡn trên cảnh khốn cùng của dân chúng ! Ta cũng thử nhìn qua hai nước cộng sản gần đó là Việt nam và Bắc Hàn xem , lãnh đạo sống trong nhung lụa trong khi bá tánh lại chết đói thê thảm như tại bắc Hàn , hoặc như VN là nước xuất cảng gạo hàng thứ nhì thế giới mà đồng bào vùng Thanh hoá , Nghệ an phải chịu cảnh đói kém trầm trọng . Đúng là các nhà lãnh đạo cộng sản bao giờ cũng tâm đắc với câu châm ngôn " sống chết mặc bây , tiền thầy bỏ túi "vậy !
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.