Đào Như
Hàng năm cứ đầu tháng 10, châu u và thế giới lại rộn ràng đồn đoán về giải Nobel. Năm nay giải Nobel thật sự bắt đầu hôm 6/10/2014 với giải Y học. Cũng như mọi năm, danh sách của những người được đề cử cũng như của những ứng cử viên luôn luôn được giữ bí mật, do đó giải Nobel luôn luôn tạo sự xôi động do sự đồn đoán từ dư luận, báo chí và các nhà quan sát. Đặc biệt, giải Nobel Hòa Bình-2014 sẽ được công bố vào ngày 10/10, và có tới 278 ứng cử và đề cử viên (candidatures) một con số kỷ lục của giài này. Danh sách ứng cử viên của tất cả mọi giải phải được coi là tối mật, không ai có thể biết được. Nhưng năm nay, do một sự vô tình cố ý, một số nhà tài trợ cho giải Nobel đã tiết lộ tên tuổi nhiều nhân vật được các đại biểu Quốc hội Thụy Điển đề cử. Trong thực tế, Nobel có nhiều giải: Giải Y Học được công bố vào ngày thứ Hai 6/10, Giải Vật Lý vào ngày thứ Ba 7-10, giải Hóa học vào ngày thứ Tư 8-10… và tận cùng là Giải Kinh tế vào ngày thứ Hai 13-10-2014. Mỗi giải có trị giá 1.1 triệu USD. Theo qui ước của giải Nobel sẽ chí có tối đa 3 người được chia sẻ một giải. Và số tiền trị giá mỗi giải được chia đều cho 3 người. Đến nay có tới 94% là nam giới đoạt giải Nobel. Ở đây vì giới hạn của bài viết, chúng tôi chỉ đề cập về giải Nobel Hòa bình-2014.
Thông tấn AFP tiết lộ Đức Giáo Hoàng Francis và Edward Snowden là hai người đứng đầu trong danh sách 278 những người được đề cử cho giải Nobel Hòa binh 2014. Đức Giáo hoàng Francis là người đứng đầu trong danh sách, Ngài được Quốc Hội Argentina đề cử. Người thứ nhì là Edward Snowden. Chính Kristian Berg Harviken, Giám đốc Viện Nghiên Cứu Hòa Bình của Oslo-PRIO-đã sắp xếp cho Snowden vào hàng thứ hai. Không mấy ai ngạc nhiên về sự có mặt của “người thổi còi” Snowden trong danh sách 278 ứng cử viên của giải Nobel Hòa bình-2014, nhưng chính sự sắp xếp Snowden ở vị trí thứ hai của chính Harviken, Giám đốc của viện PRIO, mới gây ra nhiều tranh cãi.
Trang mạng Nobeliana.com, trang mang do các sử gia Na Uy điều hành cho rằng Ủy ban Nobel hoàn toàn có thể trao giải Hòa bình cho Snowden “để chứng tỏ sự độc lập của Ủy ban Nobel với chính phủ Oslo và Washington”
Tuy nhiên the AFP dẫn lời chuyên gia Robert Haardh Giám đốc tổ chức Bảo Vệ Nhân Quyền Thụy Điển nhận định đây là việc có khả năng không thể xảy ra được: Việc trao giải Nobel cho Snowden là hành động dũng cảm, nhưng vì những xứ Scandanaves có nền ngoại giao quá thắt chặt với Mỹ do đó việc đề cử Snowden trong trường hợp này chắc chắn sẽ gây ra nhiều tranh cãi . Lý do đề cử Snowden cho giải Nobel Hòa bình-2014 vì Snowden là người đã có công tố cáo cơ quan An Ninh Quốc Gia-NSA-Mỹ do thám toàn cầu qua mạng lưới điện tín. Snowden ancien consultant de lAgence de Securité Nationale Americaine-NSA- qui a revelé lampleur de surveillance electronique menée par les Etats Unis- Trong khi đó Đức Giáo hòang Francis được Quốc hội Argentina đề cử vì những nỗ lực kêu gọi hòa bình ở Syria. Ngài cũng được dư luận thế giới đánh giá cao vì các hoạt động đấu tranh quyền lợi cho người nghèo. Theo lời người đề cử: “Đức Giáo Hoàng Francis cho rằng sự phân phối tài sản toàn cầu không công bằng ảnh hưởng tiêu cực tới hòa bình, và ngài kêu gọi đã đến lúc chúng ta phải áp dụng một mô hình phát triển và phân chia kinh tế mới. “la profondemment injuste distribution mondiale des richesse fait du tort à la paix et le pape a tourné lattention vers le sort des pauvres et le besoin dune nouvelle logique de developpement et de redistribution economiques”. Dù vậy, những người chống đối cho rằng nếu Đức Giáo Hoàng cũng vừa nhậm chức, cũng ở giai đoạn bắt đầu, việc ông nhận giải Nobel hòa bình có thể dẫn đến những điều chỉ trích là quá sớm chẳng khác nào Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nhân giải Nobel Hòa bình vào năm 2009 khi ông mới bước vào Bạch Cung.
Thật là rắc rối, so sánh một vị chân tu với một nhà chính trị chuyên nghiệp, Giáo Hoàng Francis và Tổng thống Obama, điều này rất là gượng ép, lý kuận của cả hai phía pro-con xem chừng đem cái nọ xọ cái kia, gây ra nhiều mâu thuẫn trong đồn đoán. Do đó Snowden sẽ có nhiều cơ hội vượt Đức Giáo Hoàng nhận giải Nobel Hòa bình hoặc ít ra Snowden có thể cùng chia sẻ giải Nobel Hòa bình với Đức Giáo Hòang Francis. Nếu chuyện sẽ xảy ra như vậy vào ngày 10-10, thì chúng ta người Mỹ nghĩ sao? Một người mà Bộ ngoại giao Mỹ, chính phủ Mỹ tố cáo như là kẻ phản quốc, nay được các bạn đồng minh ở Châu u trao tặng giải thưởng Nobel Hòa bình?
Không cần phải chờ đến kết quả vào ngày 10-10, đơn giản qua việc Edward Snowden vừa được Quốc hội Na Uy đề cử như một ứng viên hàng đầu cùng với Giáo Hòang Francis của giải Nobel-Hòa bình-2014 các nhà quan sát quốc tế cũng thừa hiểu có sự thay đổi nào đó trong quan hệ giữa Mỹ với cộng đồng châu thống nhất. Thật là khó hiểu trong khi cuộc chiến chống IS tại biên giới Syria và Iraq do Hoa kỳ lãnh đạo đang còn khó khăn, thì giải Nobel hòa bình lại được trao tăng cho một hay cả hai: Đức Giáo Hòang Francis, người có đường lối đi ngược lại Washington trong cuộc chiến Syria, chống IS, hoặc trao tặng cho Snowden, là một công dân Mỹ phản loạn chống lại tổ quốc.
Quan hệ giưã Mỹ và EU sẽ đi về đâu, sau giải Nobel-2014?./.
Đào Như
Oak park, Ill.USA
Oct-6-2014
Ghi chú về nguồn
Nguồn thông tin của bài viết là bản tin của Pháp Tấn Xã/AFP
SNOWDEN ET LE PAPE PARMIS LES NOMS AVANCÉS POUR LE NOBEL 2014
http://www.afp.com/fr/node/2903521
- Từ khóa :
- Argentina
- ,
- Nobel
- ,
- Washington
Gửi ý kiến của bạn
