Hôm nay,  

Thử Nhìn Về Giải Nobel-2014

08/10/201400:00:00(Xem: 4231)

blank
Đào Như

Hàng năm cứ đầu tháng 10, châu u và thế giới lại rộn ràng đồn đoán về giải Nobel. Năm nay giải Nobel thật sự bắt đầu hôm 6/10/2014 với giải Y học. Cũng như mọi năm, danh sách của những người được đề cử cũng như của những ứng cử viên luôn luôn được giữ bí mật, do đó giải Nobel luôn luôn tạo sự xôi động do sự đồn đoán từ dư luận, báo chí và các nhà quan sát. Đặc biệt, giải Nobel Hòa Bình-2014 sẽ được công bố vào ngày 10/10, và có tới 278 ứng cử và đề cử viên (candidatures) một con số kỷ lục của giài này. Danh sách ứng cử viên của tất cả mọi giải phải được coi là tối mật, không ai có thể biết được. Nhưng năm nay, do một sự vô tình cố ý, một số nhà tài trợ cho giải Nobel đã tiết lộ tên tuổi nhiều nhân vật được các đại biểu Quốc hội Thụy Điển đề cử. Trong thực tế, Nobel có nhiều giải: Giải Y Học được công bố vào ngày thứ Hai 6/10, Giải Vật Lý vào ngày thứ Ba 7-10, giải Hóa học vào ngày thứ Tư 8-10… và tận cùng là Giải Kinh tế vào ngày thứ Hai 13-10-2014. Mỗi giải có trị giá 1.1 triệu USD. Theo qui ước của giải Nobel sẽ chí có tối đa 3 người được chia sẻ một giải. Và số tiền trị giá mỗi giải được chia đều cho 3 người. Đến nay có tới 94% là nam giới đoạt giải Nobel. Ở đây vì giới hạn của bài viết, chúng tôi chỉ đề cập về giải Nobel Hòa bình-2014.

Thông tấn AFP tiết lộ Đức Giáo Hoàng Francis và Edward Snowden là hai người đứng đầu trong danh sách 278 những người được đề cử cho giải Nobel Hòa binh 2014. Đức Giáo hoàng Francis là người đứng đầu trong danh sách, Ngài được Quốc Hội Argentina đề cử. Người thứ nhì là Edward Snowden. Chính Kristian Berg Harviken, Giám đốc Viện Nghiên Cứu Hòa Bình của Oslo-PRIO-đã sắp xếp cho Snowden vào hàng thứ hai. Không mấy ai ngạc nhiên về sự có mặt của “người thổi còi” Snowden trong danh sách 278 ứng cử viên của giải Nobel Hòa bình-2014, nhưng chính sự sắp xếp Snowden ở vị trí thứ hai của chính Harviken, Giám đốc của viện PRIO, mới gây ra nhiều tranh cãi.

Trang mạng Nobeliana.com, trang mang do các sử gia Na Uy điều hành cho rằng Ủy ban Nobel hoàn toàn có thể trao giải Hòa bình cho Snowden “để chứng tỏ sự độc lập của Ủy ban Nobel với chính phủ Oslo và Washington”

Tuy nhiên the AFP dẫn lời chuyên gia Robert Haardh Giám đốc tổ chức Bảo Vệ Nhân Quyền Thụy Điển nhận định đây là việc có khả năng không thể xảy ra được: Việc trao giải Nobel cho Snowden là hành động dũng cảm, nhưng vì những xứ Scandanaves có nền ngoại giao quá thắt chặt với Mỹ do đó việc đề cử Snowden trong trường hợp này chắc chắn sẽ gây ra nhiều tranh cãi . Lý do đề cử Snowden cho giải Nobel Hòa bình-2014 vì Snowden là người đã có công tố cáo cơ quan An Ninh Quốc Gia-NSA-Mỹ do thám toàn cầu qua mạng lưới điện tín. Snowden ancien consultant de lAgence de Securité Nationale Americaine-NSA- qui a revelé lampleur de surveillance electronique menée par les Etats Unis- Trong khi đó Đức Giáo hòang Francis được Quốc hội Argentina đề cử vì những nỗ lực kêu gọi hòa bình ở Syria. Ngài cũng được dư luận thế giới đánh giá cao vì các hoạt động đấu tranh quyền lợi cho người nghèo. Theo lời người đề cử: “Đức Giáo Hoàng Francis cho rằng sự phân phối tài sản toàn cầu không công bằng ảnh hưởng tiêu cực tới hòa bình, và ngài kêu gọi đã đến lúc chúng ta phải áp dụng một mô hình phát triển và phân chia kinh tế mới. “la profondemment injuste distribution mondiale des richesse fait du tort à la paix et le pape a tourné lattention vers le sort des pauvres et le besoin dune nouvelle logique de developpement et de redistribution economiques”. Dù vậy, những người chống đối cho rằng nếu Đức Giáo Hoàng cũng vừa nhậm chức, cũng ở giai đoạn bắt đầu, việc ông nhận giải Nobel hòa bình có thể dẫn đến những điều chỉ trích là quá sớm chẳng khác nào Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nhân giải Nobel Hòa bình vào năm 2009 khi ông mới bước vào Bạch Cung.

Thật là rắc rối, so sánh một vị chân tu với một nhà chính trị chuyên nghiệp, Giáo Hoàng Francis và Tổng thống Obama, điều này rất là gượng ép, lý kuận của cả hai phía pro-con xem chừng đem cái nọ xọ cái kia, gây ra nhiều mâu thuẫn trong đồn đoán. Do đó Snowden sẽ có nhiều cơ hội vượt Đức Giáo Hoàng nhận giải Nobel Hòa bình hoặc ít ra Snowden có thể cùng chia sẻ giải Nobel Hòa bình với Đức Giáo Hòang Francis. Nếu chuyện sẽ xảy ra như vậy vào ngày 10-10, thì chúng ta người Mỹ nghĩ sao? Một người mà Bộ ngoại giao Mỹ, chính phủ Mỹ tố cáo như là kẻ phản quốc, nay được các bạn đồng minh ở Châu u trao tặng giải thưởng Nobel Hòa bình?

Không cần phải chờ đến kết quả vào ngày 10-10, đơn giản qua việc Edward Snowden vừa được Quốc hội Na Uy đề cử như một ứng viên hàng đầu cùng với Giáo Hòang Francis của giải Nobel-Hòa bình-2014 các nhà quan sát quốc tế cũng thừa hiểu có sự thay đổi nào đó trong quan hệ giữa Mỹ với cộng đồng châu thống nhất. Thật là khó hiểu trong khi cuộc chiến chống IS tại biên giới Syria và Iraq do Hoa kỳ lãnh đạo đang còn khó khăn, thì giải Nobel hòa bình lại được trao tăng cho một hay cả hai: Đức Giáo Hòang Francis, người có đường lối đi ngược lại Washington trong cuộc chiến Syria, chống IS, hoặc trao tặng cho Snowden, là một công dân Mỹ phản loạn chống lại tổ quốc.

Quan hệ giưã Mỹ và EU sẽ đi về đâu, sau giải Nobel-2014?./.

Đào Như

Oak park, Ill.USA

Oct-6-2014

Ghi chú về nguồn

Nguồn thông tin của bài viết là bản tin của Pháp Tấn Xã/AFP

SNOWDEN ET LE PAPE PARMIS LES NOMS AVANCÉS POUR LE NOBEL 2014

http://www.afp.com/fr/node/2903521

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.