Hôm nay,  

Thử Nhìn Về Giải Nobel-2014

08/10/201400:00:00(Xem: 4232)

blank
Đào Như

Hàng năm cứ đầu tháng 10, châu u và thế giới lại rộn ràng đồn đoán về giải Nobel. Năm nay giải Nobel thật sự bắt đầu hôm 6/10/2014 với giải Y học. Cũng như mọi năm, danh sách của những người được đề cử cũng như của những ứng cử viên luôn luôn được giữ bí mật, do đó giải Nobel luôn luôn tạo sự xôi động do sự đồn đoán từ dư luận, báo chí và các nhà quan sát. Đặc biệt, giải Nobel Hòa Bình-2014 sẽ được công bố vào ngày 10/10, và có tới 278 ứng cử và đề cử viên (candidatures) một con số kỷ lục của giài này. Danh sách ứng cử viên của tất cả mọi giải phải được coi là tối mật, không ai có thể biết được. Nhưng năm nay, do một sự vô tình cố ý, một số nhà tài trợ cho giải Nobel đã tiết lộ tên tuổi nhiều nhân vật được các đại biểu Quốc hội Thụy Điển đề cử. Trong thực tế, Nobel có nhiều giải: Giải Y Học được công bố vào ngày thứ Hai 6/10, Giải Vật Lý vào ngày thứ Ba 7-10, giải Hóa học vào ngày thứ Tư 8-10… và tận cùng là Giải Kinh tế vào ngày thứ Hai 13-10-2014. Mỗi giải có trị giá 1.1 triệu USD. Theo qui ước của giải Nobel sẽ chí có tối đa 3 người được chia sẻ một giải. Và số tiền trị giá mỗi giải được chia đều cho 3 người. Đến nay có tới 94% là nam giới đoạt giải Nobel. Ở đây vì giới hạn của bài viết, chúng tôi chỉ đề cập về giải Nobel Hòa bình-2014.

Thông tấn AFP tiết lộ Đức Giáo Hoàng Francis và Edward Snowden là hai người đứng đầu trong danh sách 278 những người được đề cử cho giải Nobel Hòa binh 2014. Đức Giáo hoàng Francis là người đứng đầu trong danh sách, Ngài được Quốc Hội Argentina đề cử. Người thứ nhì là Edward Snowden. Chính Kristian Berg Harviken, Giám đốc Viện Nghiên Cứu Hòa Bình của Oslo-PRIO-đã sắp xếp cho Snowden vào hàng thứ hai. Không mấy ai ngạc nhiên về sự có mặt của “người thổi còi” Snowden trong danh sách 278 ứng cử viên của giải Nobel Hòa bình-2014, nhưng chính sự sắp xếp Snowden ở vị trí thứ hai của chính Harviken, Giám đốc của viện PRIO, mới gây ra nhiều tranh cãi.

Trang mạng Nobeliana.com, trang mang do các sử gia Na Uy điều hành cho rằng Ủy ban Nobel hoàn toàn có thể trao giải Hòa bình cho Snowden “để chứng tỏ sự độc lập của Ủy ban Nobel với chính phủ Oslo và Washington”

Tuy nhiên the AFP dẫn lời chuyên gia Robert Haardh Giám đốc tổ chức Bảo Vệ Nhân Quyền Thụy Điển nhận định đây là việc có khả năng không thể xảy ra được: Việc trao giải Nobel cho Snowden là hành động dũng cảm, nhưng vì những xứ Scandanaves có nền ngoại giao quá thắt chặt với Mỹ do đó việc đề cử Snowden trong trường hợp này chắc chắn sẽ gây ra nhiều tranh cãi . Lý do đề cử Snowden cho giải Nobel Hòa bình-2014 vì Snowden là người đã có công tố cáo cơ quan An Ninh Quốc Gia-NSA-Mỹ do thám toàn cầu qua mạng lưới điện tín. Snowden ancien consultant de lAgence de Securité Nationale Americaine-NSA- qui a revelé lampleur de surveillance electronique menée par les Etats Unis- Trong khi đó Đức Giáo hòang Francis được Quốc hội Argentina đề cử vì những nỗ lực kêu gọi hòa bình ở Syria. Ngài cũng được dư luận thế giới đánh giá cao vì các hoạt động đấu tranh quyền lợi cho người nghèo. Theo lời người đề cử: “Đức Giáo Hoàng Francis cho rằng sự phân phối tài sản toàn cầu không công bằng ảnh hưởng tiêu cực tới hòa bình, và ngài kêu gọi đã đến lúc chúng ta phải áp dụng một mô hình phát triển và phân chia kinh tế mới. “la profondemment injuste distribution mondiale des richesse fait du tort à la paix et le pape a tourné lattention vers le sort des pauvres et le besoin dune nouvelle logique de developpement et de redistribution economiques”. Dù vậy, những người chống đối cho rằng nếu Đức Giáo Hoàng cũng vừa nhậm chức, cũng ở giai đoạn bắt đầu, việc ông nhận giải Nobel hòa bình có thể dẫn đến những điều chỉ trích là quá sớm chẳng khác nào Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nhân giải Nobel Hòa bình vào năm 2009 khi ông mới bước vào Bạch Cung.

Thật là rắc rối, so sánh một vị chân tu với một nhà chính trị chuyên nghiệp, Giáo Hoàng Francis và Tổng thống Obama, điều này rất là gượng ép, lý kuận của cả hai phía pro-con xem chừng đem cái nọ xọ cái kia, gây ra nhiều mâu thuẫn trong đồn đoán. Do đó Snowden sẽ có nhiều cơ hội vượt Đức Giáo Hoàng nhận giải Nobel Hòa bình hoặc ít ra Snowden có thể cùng chia sẻ giải Nobel Hòa bình với Đức Giáo Hòang Francis. Nếu chuyện sẽ xảy ra như vậy vào ngày 10-10, thì chúng ta người Mỹ nghĩ sao? Một người mà Bộ ngoại giao Mỹ, chính phủ Mỹ tố cáo như là kẻ phản quốc, nay được các bạn đồng minh ở Châu u trao tặng giải thưởng Nobel Hòa bình?

Không cần phải chờ đến kết quả vào ngày 10-10, đơn giản qua việc Edward Snowden vừa được Quốc hội Na Uy đề cử như một ứng viên hàng đầu cùng với Giáo Hòang Francis của giải Nobel-Hòa bình-2014 các nhà quan sát quốc tế cũng thừa hiểu có sự thay đổi nào đó trong quan hệ giữa Mỹ với cộng đồng châu thống nhất. Thật là khó hiểu trong khi cuộc chiến chống IS tại biên giới Syria và Iraq do Hoa kỳ lãnh đạo đang còn khó khăn, thì giải Nobel hòa bình lại được trao tăng cho một hay cả hai: Đức Giáo Hòang Francis, người có đường lối đi ngược lại Washington trong cuộc chiến Syria, chống IS, hoặc trao tặng cho Snowden, là một công dân Mỹ phản loạn chống lại tổ quốc.

Quan hệ giưã Mỹ và EU sẽ đi về đâu, sau giải Nobel-2014?./.

Đào Như

Oak park, Ill.USA

Oct-6-2014

Ghi chú về nguồn

Nguồn thông tin của bài viết là bản tin của Pháp Tấn Xã/AFP

SNOWDEN ET LE PAPE PARMIS LES NOMS AVANCÉS POUR LE NOBEL 2014

http://www.afp.com/fr/node/2903521

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.