Lễ Tốt Nghiệp Các Sinh Viên Sĩ Quan Khóa 2025 Tại Học Viện Quân Sự West Point

Sáng thứ Bẩy ngày 24 tháng 5 vừa qua, trong buổi lễ tốt nghiệp tại vận động trường Michie của Học Viện Quân Sự Hoa Kỳ ở West Point, khi chuẩn tướng Rogelio Garcia, chỉ huy trưởng Học Viện, tuyên bố giải tán khóa 2025, hàng ngàn chiếc mũ képi trắng được các học viên của khóa tung lên trời. Tiếng reo hò tở mở từ các tân thiếu úy đang đứng dưới sân cỏ và thân nhân của họ trên khán đài tạo nên một quang cảnh với âm thanh vừa đẹp mắt, vừa tưng bừng, vừa cảm động.

Đó là những hình ảnh và âm thanh sau cùng của buổi lễ tốt nghiệp dài ba tiếng đồng hồ dành cho 1.002 tân sĩ quan của Học Viện West Point, niên khóa 2021-2025. Trong số này có 8 tân sĩ quan là hậu duệ của người Việt tỵ nạn Cộng Sản tại Hoa Kỳ.

Tối hôm trước, các học viên sắp tốt nghiệp và thân nhân của họ được Học Viện khoản đãi dạ tiệc tại Washington Hall trong khuôn viên West Point, một trong những nhà ăn rộng nhất thế giới, được dùng để phục vụ cho toàn bộ các học viên của bốn khóa, tức hơn 4.000 người trong cùng một lúc. Mỗi ngày, các học viên dùng bữa theo đội hình ít nhất là sáng và trưa tại nhà ăn này.

Học Viện Quân Sự Hoa Kỳ, tên tiếng Anh United States Military Academy, thường được biết đến với tên gọi vắn tắt West Point, là một học viện quân sự Hoa Kỳ tọa lạc tại West Point, cách thành phố New York khoảng 50 dặm về hướng Bắc. Đây là nơi đào tạo các học viên (cadets) để trở thành những sĩ quan phục vụ trong Quân Lực Hoa Kỳ. Học viện được thành lập năm 1802 và là học viện lâu đời nhất trong số năm học viện quân sự của Hoa Kỳ. Cho đến hôm nay, đã có khoảng 67.000 sĩ quan được đào tạo tại học viện.

Học viện được đặt dưới sự điều hành và giám sát của Bộ Lục Quân Hoa Kỳ qua một chương trình học tập kéo dài 4 năm, với mục tiêu đào tạo các học viên để khi tốt nghiệp, họ sở hữu những phẩm chất thiết yếu trong sự nghiệp phục vụ cho quân đội và đất nước.

Điều Kiện Trở Thành Học Viên West Point

Thông thường, học viện West Point chỉ nhận hơn 1.000 học viên cho mỗi khóa thông qua các cuộc kiểm tra gắt gao về học vấn và thể lực. Ứng viên khắp các tiểu bang của Hoa Kỳ, tuổi từ 17 đến 23, có thể ứng tuyển với điều kiện tại thời điểm đó họ là công dân Hoa Kỳ, chưa kết hôn, không có nghĩa vụ cấp dưỡng người phụ thuộc vào họ. Riêng các nữ ứng viên thì phải hội đủ thêm điều kiện là không mang thai. Các ứng viên phải đạt điểm thuộc hạng xuất sắc trong bài thi SAT hoặc ACT, và có điểm trung bình (GPA) cao tại trường mình theo học. Đặc biệt, ứng viên phải có thư giới thiệu hoặc của nghị sĩ hoặc của dân biểu liên bang đại diện cho địa hạt mình đang cư ngụ. Dĩ nhiên, ứng viên phải vượt qua các cuộc kiểm tra y tế, thể lực, và phỏng vấn cá nhân. Ứng viên từng tham gia các hoạt động ngoại khóa và giữ các vai trò lãnh đạo trong những tổ chức mình tham gia sẽ chiếm thêm ưu thế để được chấp nhận.

Theo Niche, tổ chức xếp hạng các trường đại học ở Hoa Kỳ, tỉ lệ chấp thuận của West Point chỉ là 11 phần trăm. Thế có nghĩa, trong những năm gần đây, chỉ khoảng 1.200 học viên được thu nhận trong số xấp xỉ 11.000 ứng viên mỗi năm.

West Point chủ trương đào tạo học viên toàn diện về học thuật, quân sự và thể chất, để biến họ thành những sĩ quan lãnh đạo trẻ có đạo đức, trí tuệ, và thể lực qua chương trình học tập dài 4 năm sau đây:     

• Năm thứ nhất (Plebe Year)

-      Học thuật: Các môn nền tảng như Toán, Anh văn, Khoa học, Lịch sử Mỹ.

-      Huấn luyện quân sự: Được đào tạo căn bản về quân đội (Cadet Basic Training).

-      Thể chất: Bắt đầu chương trình huấn luyện thể lực và kiểm tra thể lực định kỳ.

• Năm thứ hai (Yearling Year)

-      Học thuật: Tiếp tục các môn cơ bản và bắt đầu định hướng chuyên ngành (major).

-      Huấn luyện quân sự: Được đào tạo kỹ hơn về kỹ năng lãnh đạo nhóm nhỏ.

-      Thể chất: Tiếp tục luyện tập thể lực và thể thao bắt buộc.

• Năm thứ ba (Cow Year)

-         Học thuật: Học chuyên ngành chính (Engineering, International Relations, Cyber, v.v.).

-         Huấn luyện quân sự: Được đào tạo thành sĩ quan bậc trung, học cách dẫn dắt trung đội.

-         Vai trò: Bắt đầu giữ vai trò lãnh đạo trong nội bộ học viện (hướng dẫn học viên năm thứ nhất).

• Năm thứ tư (Firstie Year)

-      Học thuật: Hoàn thành chương trình chuyên ngành, làm đồ án hoặc luận án tốt nghiệp.

-      Huấn luyện quân sự: Được đào tạo lãnh đạo cấp đại đội, chuẩn bị chuyển tiếp ra quân đội.

-      Vai trò: Giữ các vị trí lãnh đạo cấp cao trong hệ thống khóa sinh.

-      Cuối năm: Chọn đơn vị tác chiến (Branch Night) và tốt nghiệp.

Học viện có khoảng 40 chuyên ngành. Chương trình giảng dạy được cân bằng giữa toán học và khoa học cơ bản, kỹ thuật; khoa học xã hội và nhân văn; khoa học quân sự và giáo dục thể chất. Điểm mạnh ở West Point là lớp học nhỏ, thường từ 12 đến 18 học viên. Tỷ lệ sinh viên trên giảng viên là 8:1.

Để được tốt nghiệp và được phong cấp thiếu úy (second lieutenant) trong Quân đội Hoa Kỳ, khóa sinh West Point phải hội đủ nhiều điều kiện như hoàn tất chương trình học thuật bao gồm các môn bắt buộc và môn chuyên ngành với số điểm trung bình tối thiểu theo quy định, hoàn tất huấn luyện quân sự, hoàn thành yêu cầu thể chất, đạt tiêu chuẩn về khả năng lãnh đạo và kiến thức quân sự, đạt tiêu chuẩn đạo đức và hành vi, được đánh giá tốt trong hệ thống kỷ luật và tác phong quân sự, tuyên thệ trung thành với Hiến pháp Hoa Kỳ, chấp nhận lệnh phục vụ, và cam kết phục vụ ít nhất 5 năm trong quân đội sau khi tốt nghiệp. Riêng khóa 2025, chỉ 1.002 học viên tốt nghiệp trong số 1.200 học viên nhập học năm 2021. Khi tốt nghiệp, các khóa sinh sẽ có bằng cử nhân Khoa học và được phong quân hàm thiếu úy.

Như đã đề cập, các sĩ quan tốt nghiệp West Point chỉ phải phục vụ tối thiểu 5 năm trong quân đội. Sau khi giải ngũ, họ sống đời dân sự và hầu hết làm việc cho các công ty, xí nghiệp để mưu sinh. Điểm đặc biệt là khi có nhiều kinh nghiệm trên thương trường, rất nhiều cựu sĩ quan tốt nghiệp West Point trở thành các tổng giám đốc hay giám đốc điều hành (CEO tức Chief Executive Officer) các công ty, xí nghiệp đến nỗi người Mỹ gọi Học Viện West Point là Lò Đào Tạo CEO (CEO Factory). Biệt danh này xuất phát từ việc West Point rèn luyện các nguyên tắc lãnh đạo cốt lõi, thói quen kỷ luật, và ý niệm chiến lược cho học viên. Những kỹ năng này có thể chuyển đổi trực tiếp sang vai trò lãnh đạo trong lĩnh vực kinh doanh.

Những nguyên nhân cốt yếu khiến West Point được ví von là Lò Đào Tạo CEO có thể kể đến như sau:

-      Đào tạo lãnh đạo nghiêm ngặt: West Point đặt trọng tâm huấn luyện kỹ năng lãnh đạo ngay từ ngày đầu tiên. Các học viên được rèn luyện để dẫn dắt đồng đội trong môi trường áp lực cao, đưa ra quyết định khó khăn, và chịu trách nhiệm cho quyết định của mình. Đây là những kỹ năng then chốt trong quản trị doanh nghiệp.

-      Kỷ luật và tinh thần trách nhiệm cao: Văn hóa quân đội chú trọng vào tinh thần kỷ luật, đúng giờ, và hiệu suất làm việc cao. Cựu học viên West Point nổi tiếng là những người có tinh thần trách nhiệm, khả năng giải quyết những vấn đề phức tạp và làm việc hiệu quả trong môi trường chịu nhiều áp lực. Đây là những phẩm chất không thể thiếu của một CEO.

-      Tư duy chiến lược và vận hành: Các học viên được đào tạo bài bản về kỹ thuật, khoa học, và khoa học nhân văn, đồng thời được trau giồi về khả năng phán đoán và đưa ra quyết định mang tính chiến lược. Đây là những kỹ năng thiết yếu để điều hành một tổ chức lớn.

-      Giao tiếp hiệu quả và làm việc với tinh thần tập thể: West Point nhấn mạnh sự minh bạch và hiệu quả trong giao tiếp. Ông Steve Smith, một cựu CEO của Equinix và cựu học viên West Point, từng nhận xét rằng “Khả năng giao tiếp là một lợi thế to lớn mà bạn có thể mang theo từ quân đội”. Làm việc nhóm và tinh thần cộng tác tập thể cũng là những yếu tố quan trọng trong cả quân đội lẫn doanh nghiệp.

Nhiều cựu học viên của West Point đã trở thành CEO của các công ty và xí nghiệp bề thế trong danh sách Fortune 500, chẳng hạn như Johnson & Johnson, 7-Eleven, Procter & Gamble, Equinix, v.v. Thành công thực tế này càng củng cố danh tiếng của West Point như một “lò đào tạo” nhân tài lãnh đạo cho thế giới doanh nghiệp. 

Diễn Văn Của Tổng Thống Trump Trong Lễ Tốt Nghiệp

Tổng Thống Donald Trump là vị diễn giả danh dự trong buổi lễ tốt nghiêp tại Học Viện West Point. Trong bài diễn văn dài khoảng một tiếng đồng hồ, ông Trump mở đầu bẳng những lời ca ngợi 1.002 học viên đã chọn con đường phục vụ tổ quốc thay vì theo đuổi sự thành công tài chánh. Kế tiếp, ông đề cập đến sức mạnh quân sự cùng chính sách quốc phòng và khẳng định rằng dưới sự lãnh đạo của mình, quân đội Hoa Kỳ đã và đang được xây dựng lại thành đội quân hùng mạnh nhất thế giới. Ông tuyên bố sẽ duy trì ngân sách quân sự ở mức 1.000 tỷ Mỹ kim và đề cập đến một số vũ khí tinh vi của quân lực Hoa Kỳ như máy bay tàng hình và hệ thống đánh chặn họa tiễn “Golden Dome.”

Trong bài diễn văn, ông Trump dành ra một thời lượng đáng kể để công kích các chương trình DEI đang được áp dụng trong quân đội và các cơ quan chính phủ. DEI là chữ viết tắt của của Diversity (tức đa dạng), Equity (công bằng) và Inclusion (hòa nhập) là một khuôn khổ được các tổ chức thuộc chính quyền cũng như dân sự sử dụng nhằm thúc đẩy một môi trường công bằng hơn cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người từng bị thiệt thòi. Mục tiêu của DEI là xây dựng một tập quán, như một nền văn hóa, mà ở đó mọi người đều cảm thấy được tôn trọng và có cơ hội tham gia một cách hữu hiệu       .

Tại Hoa Kỳ, chương trình DEI đã có lịch sử phát triển lâu dài, bắt đầu từ những năm 1960 với các sáng kiến như Đạo luật Quyền Dân Sự năm 1964 và Sắc Lệnh Hành Pháp 11246 năm 1965, nhằm chống phân biệt chủng tộc cũng như tạo cơ hội tìm việc làm dễ dàng trong môi trường công bằng cho các nhóm thiểu số và phụ nữ.

Tuy nhiên, vào tháng 5 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã loại bỏ các chương trình DEI tại Học viện Quân sự Hoa Kỳ West Point thông qua một loạt sắc lệnh hành pháp và chỉ đạo từ Bộ Quốc phòng. Những thay đổi này dẫn đến việc giải thể nhiều câu lạc bộ sinh viên và chương trình học thuật liên quan đến giới tính, chủng tộc và bản sắc văn hóa.

Một số câu lạc bộ tại West Point bị ông Trump giải tán có thể kể đến như sau:

-      Asian-Pacific Forum Club

-      Korean-American Relations Seminar

-      Vietnamese-American Cadet Association

-      Latin Cultural Club

-      Native American Heritage Forum

-      National Society of Black Engineers (chi nhánh West Point)

-      Society for Hispanic Professional Engineers

-      Society of Women Engineers

-      Corbin Forum (câu lạc bộ lãnh đạo dành cho nữ sinh viên)

-      Spectrum (liên minh hỗ trợ LGBTQ+, những người có xu hướng tính dục đặc biệt, không nhận định được bản thân thuộc giới tính nào)

Đồng thời với sự giải thể các câu lạc bộ nêu trên, trong đó có câu lạc bộ của các sinh viên sĩ quan gốc Việt, tổng thống Trump ra lệnh hủy bỏ các chương trình giảng dạy liên quan đến sự bất bình đẳng bắt nguồn từ  chủng tộc. Các tài liệu học tập và sách của các tác giả cổ võ cho chương trình DEI đã bị rút khỏi thư viện. Các cuộc thảo luận về phân biệt chủng tộc hoặc giới tính trong lớp học bị cấm đoán.

Lý do Tổng thống Trump đưa ra để bãi bỏ các chương trình DEI là nhằm "chấm dứt phân biệt chủng tộc và giới tính bất hợp pháp”, đồng thời khôi phục cơ hội dựa trên khả năng trong các cơ quan chính phủ. Ông cho rằng các chương trình DEI tạo ra sự phân biệt không công bằng và đi ngược lại nguyên tắc tuyển dụng dựa trên khả năng.

Những câu lạc bộ nêu được lệnh ngừng toàn bộ hoạt động ngay tức khắc. Tuy nhiên, nhiều câu lạc bộ khác cũng trong phạm vi học viện như Câu Lạc Bộ Ba Lan hay Câu Lạc Bộ Ngôn Ngữ Đức không bị giải thể vì được xếp loại là câu lạc bộ học thuật hoặc huấn luyện ngôn ngữ, không phải nhóm tập trung vào chủng tộc hay mầu da.

Hành động này đã gây ra nhiều tranh cãi trong xã hội Mỹ. Nhiều người phản đối cho rằng việc bãi bỏ các chương trình DEI, trong đó có những câu lạc bộ của học viên West Point, sẽ làm suy yếu nỗ lực chống phân biệt chủng tộc và giới tính, đồng thời cản trở tiến trình hướng đến một xã hội công bằng và hòa nhập hơn.

Vì vậy, trong buổi lễ tốt nghiệp tại West Point, thông điệp về DEI của ông Trump tuy được sự cổ vũ từ một phần khán giả, nhưng cũng vấp phải nhiều chỉ trích từ những tham dự viên khác cũng như giới phân tích chính trị và các tổ chức ủng hộ bình đẳng trong quân đội. Họ cho rằng thông điệp này góp phần làm gia tăng chia rẽ trong việc xây dựng một lực lượng quân đội toàn diện và bền vững. Được biết một số giảng viên của West Pont đã từ chức để phản đối, và có thông tin rằng các cuộc thảo luận về DEI vẫn đang được duy trì bí mật giữa các học viên và giáo sư.

Bên cạnh vấn đề DEI, trong bài diễn văn, tổng thống Trump có những phát ngôn gây tranh cãi như kể lại câu chuyện liên quan đến William Levitt, một ông trùm bất động sản nổi tiếng. Ông Trump cho biết Levitt đã bán hết tài sản, rút lui khỏi thương trường, kết hôn với một “trophy wife” (ám chỉ một người vợ trẻ, đẹp mà ông cưới vì nhan sắc hơn là tình cảm), và sau đó phải sống trong sự hối tiếc. Trump kể cho các học viên rằng Levitt đã nói với ông: “Đừng bao giờ nghỉ hưu, đừng rút lui khỏi những gì bạn yêu thích, và đừng bao giờ lấy một trophy wife.”

Phát ngôn này vấp phải nhiều chỉ trích cho rằng tổng thống Trump không đủ tư cách khuyên các học viên điều này vì trong quá khứ, ông từng trải qua nhiều cuộc hôn nhân và có những mối quan hệ với các phụ nữ trẻ tuổi, đẹp, nổi tiếng. Nhiều nhà bình luận cũng cho rằng câu chuyện về Levitt cùng “trophy wife” không phù hợp với hoàn cảnh trang nghiêm của buổi lễ tốt nghiệp quân sự, và làm lu mờ các thông điệp khác trong bài diễn văn của tổng thống.

Cháu Tôi, Andrew Nguyễn, và Những Sĩ Quan West Point Gốc Việt

Vợ chồng tôi cùng bốn em tôi, và những người phối ngẫu của các em, từ Houston, Dallas, và Austin của tiểu bang Texas đến New York dự lễ tốt nghiệp khóa 2025 tại West Point vì người cháu ruột tôi tên Andrew Nguyễn là một trong 1.002 học viên tốt nghiệp. Andrew là con trai thứ hai của cậu em tôi, bác sĩ Benjamin Nguyễn và vợ là tiến sĩ Quỳnh Châu. Andrew tốt nghiệp West Point hạng danh dự “magna cum laude” với môn chính là kỹ thuật cơ khí (mechanical engineering). Trong lễ tốt nghiệp, khi Andrew được xướng tên và mời lên sân khấu nhận chứng chỉ tốt nghiệp, tôi chạnh nhớ đến bố tôi. Nếu bố tôi còn sống và còn khỏe để ngồi trên khán đài, ông sẽ vô cùng hãnh diện khi chứng kiến cậu cháu nội trong bộ lễ phục oai hùng của West Point. Bố tôi nguyên là môt sĩ quan trẻ của Quân Đội Quốc Gia Việt Nam vào đầu thập niên 1950 và đã tham dự nhiều trận giao tranh khốc liệt với Việt Minh (tiền thân của Việt Cộng) tại Bắc phần trước Hiệp Định Geneve. Di cư vào miền Nam năm 1954, ông tiếp tục phục vụ trong Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) cho đến ngày miền Nam thất thủ và luôn hãnh diện về cuộc đời quân ngũ của mình. Sáng 30 tháng Tư năm 1975, ông đưa được cả gia đình, gồm vợ và chín người con mà tôi là con trưởng, thoát khỏi Sài Gòn và rồi định cư tại Houston, tiểu bang Texas. Ông đã mất gần ba năm trước tại thành phố này.

Ông ngoại của Andrew cũng là một sĩ quan Quân Lực VNCH, tốt nghiệp khóa 21 trường Võ Bị Quốc Gia tại Đà Lạt vào năm 1969, và cũng đã qua đời vào năm ngoái. Bốn năm trước, sau khi hoàn tất bậc trung học, Andrew được nhiều viện đại học nổi tiếng như Massachusetts Institute of Technology (MIT) và Duke University cấp học bổng. Tuy nhiên, cậu quyết định chọn West Point, một phần cũng vì chịu ảnh hưởng của cả ông nội lẫn ông ngoại.

Tôi được cậu em cho biết học viên gốc Việt đầu tiên của West Point đến học viện này từ năm 1972. Đó là ông Phạm Minh Tâm, nguyên là sinh viên sĩ quan thuộc khóa 25 của trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam ở Đà Lạt. Khóa 25 khai giảng vào tháng 12 năm 1968 và là một trong những khóa Võ Bị hiếm hoi được kéo dài đúng 4 năm như West Point. Tuy nhiên, đến mùa hè năm 1970, ông được trường tuyển chọn để trở thành sinh viên của Học Viện West Point, niên khóa 1970-1974 qua chương trình học bổng toàn phần do Quốc hội Hoa Kỳ tài trợ. Sau khi tốt nghiệp năm 1974, ông trở về Việt Nam và phục vụ trong Quân Lực VNCH với trách nhiệm một sĩ quan huấn luyện tại trường Võ Bị. Sau khi miền Nam thất thủ vào cuối tháng 4 năm 1975, ông bị cầm tù trong cái gọi là Trại Cải Tạo gần 6 năm trời. Ra khỏi tù, ông lập gia đình rồi mãi đến tháng 5 năm 1991 mới cùng vợ con được sang định cư tại Hoa Kỳ theo diện Tù Cải Tạo. Tháng 2 năm 2019, ông Phạm Minh Tâm từ trần sau khi bị một chiếc xe đụng phải lúc ông đang đi bộ băng qua một con đường ở tiểu bang Maryland. Sau đó, ông được an táng tại nghĩa trang của Học Viện West Point. Tấm hình của ông trên trang bìa tạp chí Vietnam Magazine, số phát hành tháng 7 năm 1972, được trưng trong  phòng cầu nguyện của các Phật tử tại Học Viện West Point.

Kể từ khi người Việt định cư tại Hoa Kỳ sau biến cố tháng Tư năm 1975, vào đầu thập niên 1980, các hậu duệ của người Việt tỵ nạn bắt đầu chọn West Point khi bước lên bậc đại học. Người phụ nữ gốc Việt đầu tiên tốt nghiệp tại học viện quân sự nổi tiếng này là cô Jean Nguyễn, niên khóa 1981-1985. Ba tháng trước khi tốt nghiệp với quân hàm thiếu úy, vào tháng Hai năm 1985, cô được tổng thống Reagan mời tham dự buổi đọc Thông Điệp Liên Bang (State of the Union Address) của ông tại Hội Trường Hạ Viện (Chamber of the House of Representatives) của Quốc Hội Hoa Kỳ. Trong phần cuối của thông điệp, tổng thống đã giới thiệu cô, người vượt thoát khỏi Sài Gòn để tỵ nạn tại Hoa Kỳ cùng gia đình vào 10 năm trước khi miền Nam Việt Nam thất thủ. Họ không mang theo được chút tài sản nào, và không hề biết một từ tiếng Anh nào. Tổng thống ngợi khen cô đã chăm chỉ học hành, tốt nghiệp trung học với vị trí thủ khoa và cho biết đến tháng 5 sắp tới, chính xác hơn là ngày 22 tháng Năm, cô sẽ tốt nghiệp Học viện Quân sự Hoa Kỳ tại West Point. Sau đó, tổng thống Reagan* nói với những người hiện diện trong hội trường, và toàn dân cả nước qua truyền hình, rằng: “Tôi nghĩ quý vị chắc muốn gặp một anh hùng người Mỹ tên Jean Nguyen”. Cô Jean Nguyễn đứng lên. Tất cả nghị sĩ, dân biểu, và khách được mời đã đồng loạt đứng dậy vỗ tay nhiệt liệt hoan nghênh cô.

(Nguyên văn lời phát biểu của tổng thống Reagan hôm đó: “Ten years ago a young girl left Vietnam with her family, part of the exodus that followed the fall of Saigon. They came to the United States with no possessions and not knowing a word of English. Ten years ago -- the young girl studied hard, learned English, and finished high school in the top of her class. And this May, May 22d to be exact, is a big date on her calendar. Just 10 years from the time she left Vietnam, she will graduate from the United States Military Academy at West Point. I thought you might like to meet an American hero named Jean Nguyen.”)

Theo con số ước lượng, cho đến hôm nay, có khoảng từ 150 đến 200 người Mỹ gốc Việt đã từng tốt nghiêp Học Viện West Point. Trong những năm sau này, con số học viên gốc Việt tại học viện nổi tiếng này mỗi năm mỗi nhiều thêm. Khóa West Point 2025 vừa qua bao gồm 8 học viên gốc Việt với bốn người họ Nguyễn, hai họ Trần, một họ Phạm, và một nữ học viên tên Minh Hương Donnell. Thật ra, có năm học viên họ Nguyễn trong ngày khai giảng năm 2021, nhưng một người bỏ cuộc giữa chừng nên chỉ có bốn người tốt nghiệp. Khi đến dự buổi dạ tiệc vào đêm trước lễ tốt nghiêp như đã đề cập trong phần đầu của bài, tôi gặp một sinh viên sĩ quan năm thứ nhất, tức niên khóa 2024-2028, đang đứng gác ở phòng ăn với bảng tên “Nguyễn” trên ngực áo. Anh cho tôi biết khóa của anh có đến 15 người họ Nguyễn. Như vậy, cộng với các họ khác của người Việt, có lẽ cũng có từ 25 đến 30 sinh viên sĩ quan gốc Việt thuộc khóa 2028. Các học viên của West Point đeo bảng tên với last name (tức họ của người Việt) nên sự kiện dăm bẩy người cùng được gọi là “Nguyễn” chắc ít nhiều gây khó khăn cho các giáo sư và sĩ quan cán bộ của học viện.

Đến hôm nay, người Việt tỵ nạn đã đóng góp ba vị tướng lãnh cho Quân Lực Hoa Kỳ. Đó là thiếu tướng hồi hưu Lương Xuân Việt của Lục Quân, thiếu tướng hồi hưu William H. Seely III (sinh tại Sài Gòn năm 1967 với bố là người Mỹ, mẹ là người Việt) của Thủy Quân Lục Chiến, và chuẩn đô đốc Nguyễn Từ Huấn của Hải Quân (tương đương với chuẩn tướng trong Lục Quân). Tuy nhiên, tất cả các vị tướng này đều không tốt nghiệp Học Viện West Point.

Có thể nói người Mỹ gốc Việt từng tốt nghiệp West Point và hiện giữ cấp bậc cao nhất trong Quân Đội Hoa Kỳ là đại tá Diệp Khanh, tốt nghiệp năm 1999. Bà hiện là Tham Mưu Trưởng của West Point, một chức vụ lãnh đạo quan trọng trong học viện. Một người gốc Việt khác cũng xuất thân từ West Point và từng giữ cấp bậc đại tá trong Quân Đội Hoa Kỳ nhưng đã về hưu là đại tá Pat Reardon, tốt nghiệp năm 1986. Ông là người Việt Nam, sinh năm 1963 ở Quảng Ngãi với tên trên khai sinh là Nguyễn Đức Độ, và được bác sĩ Pat Reardon nhận làm con nuôi đem sang Mỹ năm 1975.

Số lượng các sĩ quan người Mỹ gốc Việt xuất thân từ West Point và hiện mang cấp thiếu tá hoặc trung tá trong Quân Lực Hoa Kỳ hiện nay không phải là con số ít ỏi. Có lẽ ở một thời điểm không xa, sẽ có những người con yêu dấu của cộng đồng người Việt tại hải ngoại, từng tốt nghiệp West Point, đạt đến cấp tướng lãnh của đạo quân hùng mạnh và tinh nhuệ nhất trên thế giới.

Đó là chuyện mai sau, bây giờ xin trở lại với Andrew, cháu tôi, ngay sau lễ tốt nghiệp khóa 2025 của West Point.

Khi nghi lễ tốt nghiệp chấm dứt, thân nhân của các tân sĩ quan được mời đến phòng ăn ở Eisenhower Hall, một đại sảnh ở trung tâm West Point với tầm nhìn bao quát ra sông Hudson, con sông nổi tiếng trong cuộc chiến giữa 13 thuộc địa với Vương quốc Anh để giành độc lập, và rồi Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ được khai sinh vào ngày 4 tháng 7 năm 1776. Sau bữa trưa, Andrew thay lễ phục West Point sang đồng phục sĩ quan Không Quân Hoa Kỳ và tuyên thệ phục vụ trong quân chủng này. West Point là học viện quân sự nhằm đào tạo sĩ quan cho Lục Quân Hoa Kỳ nên các trường hợp thuyên chuyển sang quân chủng khác rất hiếm hoi, thường là căn cứ vào nguyện vọng, khả năng sinh viên sĩ quan vừa tốt nghiệp, và nhu cầu của quân chủng. Trong số 1.002 tân thiếu úy của khóa West Point 2025, chỉ 7 người, trong đó có Andrew, được chuyển sang Không Quân. Andrew sẽ được Không Quân đào tạo trong hai năm để trở thành một phi công phản lực F-16. Tuy nhiên, trước khi được huấn luyện lái F-16, cậu sẽ theo học bậc cao học về aerospace engineering (kỹ thuật hàng không vũ trụ) trong hai năm tại MIT, viện đại học cậu đã từ chối học bổng từ bốn năm trước để gia nhập West Point, qua một chương trình học bổng toàn phần của quân đội Hoa Kỳ, bao gồm cả tiền học và chi phí ăn, ở. Dĩ nhiên, cậu vẫn được hưởng lương thiếu úy trong khi học. Vì được lãnh học bổng theo học cao học và sẽ trải qua hai năm để được đào tạo thành phi công F-16 nên thời gian tối thiểu Andrew phải phục vụ trong Không Lực Hoa Kỳ là 14 năm kể từ hôm nay.

Trong buổi lễ tuyên thệ vào Không Quân tại một bãi đất gần pho tượng tướng John Sedgwick, một vị tướng nổi tiếng của Quân Đội Liên Bang trong cuộc Nội Chiến Hoa Kỳ, tôi và bà ngoại của Andrew được hân hạnh gắn lon thiếu úy cho Andrew trước lá cờ Hoa Kỳ do hai sinh viên sĩ quan khóa đàn em của Andrew dùng tay căng ra.

Phương châm của khóa 2025 West Point là "Together We Thrive!” tức “Cùng Nhau, Chúng Ta Phát Triển!” Câu phương châm này đã được các học viên của khóa hô vang lên rất nhiều lần trong thời gian thụ huấn tại học viện cũng như trong lễ mãn khóa. Mong rằng, với kỹ năng lãnh đạo học hỏi từ West Point, Andrew và các bạn đồng khóa sẽ tiếp tục thực hiện câu phương châm này một cách thật hiệu quả, thật tốt đẹp trong những môi trường họ làm việc và sinh sống. Đặc biệt, đối với những sinh viên đồng khóa gốc Việt như cậu, môi trường này dĩ nhiên bao gồm cả cộng đồng người Việt chúng ta tại hải ngoại.

*Nguyên văn lời phát biểu của tổng thống Reagan hôm đó: “Ten years ago a young girl left Vietnam with her family, part of the exodus that followed the fall of Saigon. They came to the United States with no possessions and not knowing a word of English. Ten years ago -- the young girl studied hard, learned English, and finished high school in the top of her class. And this May, May 22d to be exact, is a big date on her calendar. Just 10 years from the time she left Vietnam, she will graduate from the United States Military Academy at West Point. I thought you might like to meet an American hero named Jean Nguyen.”