Hôm nay,  

Chuyển Từ Thở Sang Nuốt

4/10/202000:00:00(View: 4860)
BS Nguyen Y Duc
Bác Sĩ Nguyễn Ý Đức
 
Sau đây là tài liệu y học mà người viết đã có dịp đọc và xin chia sẻ cùng quý vị.
 
1-Họng được cấu tạo như thế nào?
 
Cuống họng là một ống cơ bắp lót bằng một màng nhờn, chiều dài khoảng 2.7 phân và kéo dài từ phía sau của mũi tới thực quản.Nó cấu tạo một phần của hai bộ phận khác nhau là hô hấp và tiêu hóa.Không khí và thực phẩm đi qua đó và chúng ta rất ngạc nhiên là sự cộng sinh này xẩy ra êm ả. Họng chia ra làm ba vùng. Phần trên cùng là mũi hầu, bắt đầu từ xoang mũi. Từ đây không khí và các chất tiết từ mũi và các xoang bắt đầu chẩy ra. Phần giữa là họng miệng, rộng nhất của họng. Chính nơi đây, ngay ở dưới vòm miệng, là đường dẫn không khí hợp với hệ thống chuyên trở thực phẩm. Ở phần thấp nhất của họng là hầu thanh quản với các đường hô hấp và tiêu hóa. Vì chúng gặp nhau, có người cho rằng thực phẩm và nước thường thường đi nhầm đường nhiều hơn. Các ống dẫn không khí, bắt dầu từ phiá sau của họng,uốn cong về đằng trước. Ở đó nó trở thành thanh quản với các dây thanh âm.Thanh quản mở vào khí quản rồi lên phổi.Song hành với ống dẫn thực phẩm và ngay đằng sau là thực quản và cuối cùng là bao tử.
 
2-Cái gì ngăn thực phẩm vào khí quản?
 
Họng có đường dẫn không khí-khí quản- và thực phẩm- thực quản. Nếu cả hai cùng mở khi quý vị nuốt, không khí có thể vào bao tử và thực phẩm vào phổi.May mắn thay là khí quản khép lại trong khi nuốt. Bộ phận của cơ chế an toàn đó là tiểu thiệt và nó làm việc mỗi khi quý vị nuốt.Tới lúc quan trọng, tiểu thiệt, một mẩu nhỏ giống như sụn, làm việc như một cái vung cùng với thanh quản.Thanh quản nhô lên về đằng trước đề đóng khí quản. Các cử động phối hợp đó phân chia thực phẩm lỏng và đặc. Rồi sau mỗi lần nuốt, tiểu thiệt lại di động lên, khí quản trở lại vị trí cũ, và làn không khí sinh tử tới thanh quản và khí quản lại tiếp tục. Đôi khi quý vị có thể “nuốt sai”, và một vật cứng nào đó rơi vào đường không khí và chặn nó. Bình thường, một cơn ho đánh bật vật lạ ra ngoài và lại mở ống không khí. Nhưng nếu ho không công hiệu, chỉ có sự cấp cứu mới có thể ngăn nạn nhân khỏi bị nghẹt thở và chết.
 
3-Tại sao cái banh miệng lại làm quý vị nghẹt thở hoặc nôn ọe?
 
Nôn ọe khan có thể là một điều khó chịu nhưng nó cũng cứu đời sống của quý vị bằng cách ngăn không để quý vị vô tình nuốt một vật lạ khiến bị nghẹt thở.Quý vị không thể ngưng được khi nôn ọe vì đó là một phản ứng tự chủ. Nó gây ra khi một vật lạ tấn công một vài đoạn cuối của dây thần kinh nằm trong vùng lạnh tạo ra giới hạn giữa miệng và phần giữa của họng. Cái que thăm bằng gỗ của bác sĩ chỉ là vật lạ. Khi đụng vào các dây thần kinh này, nó gây ra một phản ứng để thường thường tống vật sắp bị nuốt để trở lại phía trước của miệng để được nhổ ra.Tất nhiên phản ứng sẽ không cần thiết trong khi bác sĩ khám họng. Nhưng sự xuất hiện của nó ít nhất cho quý vị hay rằng đáp ứng sinh tử đó hoạt động đúng.


cuon-hong-con-nguoi-rv2
Cuống họng của con người . Nguồn https://commons.wikimedia.org/

4-Cái nắp nhỏ ở đằng sau cổ họng dùng để làm gì?
 
Lưỡi gà là miếng thịt đó, gọi là mô bào tiếp nối, và màng nhờn nhủ xuống từ cạnh của vòm miệng mềm.Đó là phần mà lúc thường chuyển động lên khi quý vị nói “a”.Nếu nó chuyển động sang một phía, bác sĩ biết có gì bất thường. Lưỡi gà đúng là bô phận bật lên và giúp khép lại các lối đi của mũi khi quý vị nuốt.Nhưng nhiệm vụ đó được coi như không quan trọng, vì nhiều người không có lưỡi gà vẫn không than phiền thức ăn ra ngoài bằng lỗ mũi.Các nhà hoạt họa truyện tranh miêu tả cục thịt dư rung lên khi hát và hét, nhưng thực ra cấu trúc này không liên quan gì tới tiếng nói.
 
5-Chuyện gì xẩy ra nếu quý vị có một cục ở họng?
 
Một điều rõ ràng là cảm giác khó chịu của một tảng nào đó ở họng ít khi gây ra do u bướu hoặc bất cứ vật nào khác. Trong tất cả các trường hợp, đó chỉ là dấu hiệu của lo âu. Cảm giác này bắt nguồn từ một rối loạn ở dây thần kinh số chín và ở cơ bắp kiểm soát thực quản. Các rối loạn này đôi khi co thắt lại lúc quý vị bực mình.Đây chỉ là những triệu chứng tạm bợ có nhiều liên hệ với các hoàn cảnh gây căng thẳng và cần thời gian để giải quyết vấn đề. Tuy nhiên trong những trường hợp hiếm, miếng đó vẫn còn và người này phải tới bác sĩ được khám bệnh. Đôi khi một nhỏ giọt ở đằng sau lỗ mũi hoặc quá nhiều chất chua ở bao tử cũng gây ra các triệu chứng này.
 
6-Im lặng vì e thẹn nghĩa là gì?
 
Mặc dù thành ngữ im lặng vì thẹn thường thường chỉ được dùng như một nhóm chữ để gây ra xúc động mạnh, nhưng đó cũng là sự thật.Lưỡi của một em bé ít cử động hơn lưỡi người lớn.Đó là vì lớp màng nhờn gọi là cái hãm fraenum nó cột phần dưới của lưỡi vào phía đáy của miệng gần hết chiều dài của lưỡi, nhờ đó đầu lưỡi được tự do. Trong năm đầu của em bé, đầu lưỡi lớn lên rất mau và cái hãm “cột” dần dần phần nhỏ của lưỡi.Tuy nhiên trong các trường hợp rất hiếm, cái hãm còn bị hạn chế và đứa bé gặp khó khăn để nói và ăn.Bác sĩ bèn khuyên nên cắt bớt phần sau của nếp gấp và như vậy lưỡi được tự do di động.
 
7-Nghẹt thở có tránh được không?
 
Ăn và uống nhiều không đi đôi với nhau; những lượng lớn của rượu có thể làm tê liệt việc nuốt, làm cho thực phẩm rơi vào khí quản thay vì thực quản.Tuy nhiên đa số các trường hợp nghẹt thở xẩy ra chỉ vì quý vị “nuốt sai”như người ta thường nói.Phát ngôn hoặc cười to với đầy miệng thức ăn và ăn miếng lớn là những điều nên tránh. Một số nhỏ nạn nhân của nghẹt thở có thể đã bị khó khăn nuốt mà không biết cho tới khi họ thở hổn hển để sống.Rối loạn này có thể gây ra do bất thưởng của cuống họng hoặc các tật khác từ khi mới sinh.Hay có thể vấn đề xẩy ra sau này vì u bướu, rối loạn cơ bắp hoặc thần kinh.Nếu quý vị bị nghẹt thở thường xuyên thì nên cho bác sĩ hay./.

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Hollywood đang bàn tán về Tilly Norwood, một “diễn viên” được tạo hoàn toàn bằng trí tuệ nhân tạo. Nhân vật này do Eline van der Velden phát triển, trải qua khoảng 2.000 lần chỉnh sửa trước khi được “dạy” cách biểu cảm. Van der Velden nói Tilly chỉ thuộc thể loại AI riêng, không nhằm cạnh tranh vai diễn với diễn viên thật — nhưng giới diễn viên vẫn lo ngại,theo CBS News.
Trong lịch sử, các nhà triết học đã sử dụng các ẩn dụ như "nhà kho", "thư viện" hoặc "kho lưu trữ" để mô tả trí nhớ. Thực ra, những khái niệm này là sự gợi ý khi nói về kinh nghiệm, chứ không phải là những tuyên bố được chứng thực về sự tương quan giữa trí nhớ và cấu trúc não bộ. Tuy nhiên, trong thế kỷ qua, khoa học thần kinh, chủ nghĩa duy vật lại xem những khái niệm ẩn dụ này theo nghĩa đen: Trí nhớ được xem là "khuôn mẫu" hoặc "tập hợp các hoạt động thần kinh", và bằng cách nào đó "nằm" bên trong não bộ. Đây là cách nhìn thuần túy “duy vật”, cho rằng thực tại chỉ bao gồm các yếu tố vật chất vật lý; còn các hiện tượng tinh thần — bao gồm ý thức và trí nhớ — được đơn giản hóa thành các tiến trình vật lý. Điều này có thể dẫn đến sai lầm lớn. Chỉ hiểu theo “nghĩa đen” của ẩn dụ, người ta có thể bỏ qua những vấn đề triết học sâu sắc về bản chất của “tâm trí” (mind), “ý thức” (consciousness) và “trí nhớ” (memory).
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...
Có rất nhiều chữ rất khó để hiểu cho tận tường trên đời này. Và khi gặp chữ khó hiểu, tất nhiên là chuyện dịch từ Anh sang Việt, hay từ Việt sang Anh sẽ rất khó chính xác. Bởi vì, khi những chữ có nhiều nghĩa được chọn dịch theo một nghĩa, hẳn là các nghĩa khác sẽ bị thiếu sót. Trong đó, có chữ “tâm” tưởng là dễ dịch, nhưng hóa ra lại là chữ gây ra vô cùng gian nan. Thêm nữa, tại sao các Thiền sư ưa nói “ba cõi là tâm,” hay nơi khác lại nói, “vạn pháp duy tâm.” Chữ đã khó, mà nghĩa lại càng khó vô cùng tận.
Một video đang lan truyền mạnh trên các trang mạng xã hội về việc Cảnh sát Di trú (ICE) bắt giữ một công dân Hoa Kỳ vì người này “trông giống người Somali.” Nhân viên ICE túm lấy người này, bóp cổ, quật anh ta xuống đất, mặc cho người đàn ông liên tục cầu xin hãy xem chứng minh hộ chiếu kỹ thuật số của mình. Nhưng các nhân viên ICE từ chối.
-- DHS bị chỉ trích vì dùng hình Giáng Sinh cổ động trục xuất nhập cư. -- Hạ Viện Thông Qua Dự Luật Quốc Phòng 900 Tỉ Đô La: Tăng Lương Binh Sĩ, Cải Tổ Cách Mua Sắm Vũ Khí. -- Thẩm Phán Ra Lệnh Thả Kilmar Abrego Garcia Khỏi Trại ICE. - Nhóm môi trường kiện đòi gỡ hình Trump khỏi thẻ vào cửa công viên quốc gia. -- Mỹ Thu Giữ Tàu Dầu Skipper Ngoài Khơi Venezuela Giữa Lúc Căng Thẳng Leo Thang. -- Hoa Kỳ Dọa Trừng Phạt Tòa Án Hình Sự Quốc Tế Nếu ICC Không Loại Trump Khỏi Vòng Truy Tố. -- Châu Âu Giảm Bảo Vệ Người Di Dân Từ Thời Hậu Thế Chiến. -- Trump chính thức bán Thẻ Vàng Vào Mỹ: 1 Triệu Đô. -- Fed Lại Hạ Lãi Suất Vì Lo Ngại Việc Làm Suy Yếu, Dù Lạm Phát Do Thuế Quan Vẫn Cao. -- Tòa Liên Bang Oregon Ngăn Chặn Việc Bắt Giữ Người Biểu Tình Vì Gây Ồn. -- Dịch Sởi Lan Mạnh Tại South Carolina, Hàng Trăm Người Bị Cách Ly. -- YIMBY kiện Thống đốc Newsom về tạm dừng luật xây duplex sau cháy rừng. -- Apple phản đối dự luật an toàn mạng cho trẻ em....
Hôm nay, Dân Biểu Liên Bang Lou Correa (CA-46), thành viên Ủy Ban Nhân Quyền Tom Lantos và Đồng Chủ Tịch Ủy Ban Quốc Hội Hoa Kỳ Về Việt Nam thông báo ông đã nhận bảo trợ tranh đấu cho nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền của người Việt Nam ông Lê Đình Lượng hiện đang bị giam cầm. Ông Lê Đình Lượng đã bị tuyên án 20 năm tù giam và 5 năm quản thúc tại gia vì những việc làm bảo vệ nhân quyền tại Việt Nam.
-- Trump Mang ‘Khả Năng Chi Trả’ Đi Thử Nghiệm Ở Bang Chiến Trường . -- Dân chủ giành thắng lợi bất ngờ tại Georgia và Florida, báo hiệu làn sóng đổi thay. -- Tòa Chặn Chính Quyền Trump Khai Triển VBQG CA Ở LA. -- Thêm Chánh Án Chấp Thuận Công Khai Hồ Sơ Bồi Thẩm Đoàn Về Vụ Epstein. -- Fed Có Thể Cắt Giảm Lãi Suất Lần Thứ Ba Trong Năm. -- Muốn Có Visa Du Lịch Mỹ Phải Cung Cấp Lịch Sử Dùng Mạng Xã Hội Trong 5 Năm.. -- Người Đoạt Nobel Hòa Bình Vắng Mặt Trong Lễ Trao Giải Ở Olso. -- Bộ Nội An Mở Chiến Dịch Trục Xuất ‘‘You’re Going Ho Ho Home’. -- Gần 200 Đứa Trẻ Là Con Của Người Hiến Tinh Trùng Không Biết Mình Bị Ung Thư. -- Tác Giả Của Tiểu Thuyết Nổi Tiếng ‘Shopaholic’ Qua Đời Ở Tuổi 55. -- Việt Nam Sửa Luật Báo Chí, Gia Tăng Rủi Ro Pháp Lý Cho Phóng Viên. -- Úc Bắt Đầu Cấm Trẻ Dưới 16 Tuổi Dùng Mạng Xã Hội.
MIAMI, Hoa Kỳ – Theo tin của Decision Desk HQ, bà Eileen Higgins thuộc đảng Dân Chủ vừa hạ ông Emilio Gonzalez, ứng viên Cộng Hòa, trong vòng chung kết cuộc tranh cử thị trưởng thành phố Miami – đánh dấu lần đầu tiên từ năm 1997, phe Dân Chủ nắm quyền điều hành khu vực này.
-- Trump chi $12 tỷ ‘giải cứu’, nông dân nói ‘không thể bù đắp’. -- Úc Là Quốc Gia Đầu Tiên Trên Thế Giới Cấm Người Dưới 16 Tuổi Dùng Mạng Xã Hội. -- Trump Không Loại Trừ Khả Năng Đưa Quân Đội Đến Venezuela. -- Các Thống Đốc Dân Chủ Khẳng Định Vị Thế Đối Trọng Với Trump. -- Tòa New York Ra Lệnh Công Bố Hồ Sơ Đại Bồi Thẩm Đoàn Về Ghislaine Maxwell.. -- TCPV Cân Nhắc Xóa Bỏ Hạn Chế Tài Chính Trong Chiến Dịch Bầu Cử. -- Số Việc Làm Trong Tháng Mười Không Thay Đổi. -- Hàng Chục Bé Trai Bị Xâm Hại Tình Dục Khi Tham Gia Hướng Đạo Cơ Đốc Giáo. -- Bộ Tư Pháp Đối Diện Áp Lực Điều Tra Về Tính Hợp Pháp Các Cuộc Tấn Công Tàu Venezuela. -- Giáo Hoàng Leo Gặp Tổng Thống Ukraine.
J431. Harita Jātaka -- Tham đắm có thể chế ngự ngay cả những người học rộng và sức định sâu. Tóm tắt: Một nhà sư chuẩn bị hoàn tục sau khi gặp một phụ nữ xinh đẹp. Đức Phật kể câu chuyện về một nhà khổ hạnh bị mê hoặc khi nhìn thấy hoàng hậu khỏa thân, nhưng vị này không thể lừa dối nhà vua về điều đó, và cuối cùng đạo sĩ đã vượt qua được cơn mê của mình như thế nào.
SAN JOSE (VB) -- Các vị phụ huynh gốc Việt hãy quan sát và dặn dò con em: yêu cầu đừng tham gia bất kỳ hành vi kỳ thị sắc tộc đối với bất kỳ nhóm dân nào. Cộng đồng Bắc California đang sôi động vì nhiều học sinh trung học San Jose tạo hình chữ vạn trên sân bóng đá, đăng ảnh kèm trích dẫn của Hitler lên mạng xã hội. Nhiều cơ quan thông tấn, như báo Guardian, CBS, New York Post, San Francisco Chronicle... đã loan tin này.
Theo phóng viên Nia Prater, báo Intelligencer. Trong suốt nhiệm kỳ thứ hai, chính quyền Trump đã cố gắng theo đuổi các hành động pháp lý chống lại nhiều người bị coi là kẻ thù chính trị của tổng thống, bao gồm cả việc đưa ra cáo buộc gian lận thế chấp khi vay mua nhà đối với Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang New York Letitia James và Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Lisa Cook.
Một phụ nữ Úc, cô Chloe Mowday, 31 tuổi, đang trong tình trạng nguy kịch tại Việt Nam sau khi hai thủ thuật thẩm mỹ tưởng chừng đơn giản lại đưa cô vào cơn nguy hiểm chỉ sau vài giờ, theo bản tin của tạp chí News.com.au, đăng ngày 8 tháng 12 năm 2025. Sự việc gây nhiều bàn tán tại Úc và làm dấy lên nghi vấn về mức an toàn của ngành thẩm mỹ trong nước.
- Nhật: động đất 7,6 độ ngoài khơi, cảnh báo sóng thần - Da màu báo động: 1/3 trong số khoảng 220.000 người bị ICE bắt trong 9 tháng đầu tiên của chính quyền Trump không hề có tiền án tiền sự. - DHS bố ráp di dân tại New Orleans, cư dân gốc Việt kinh hoàng. - Khi gõ chữ trên mạng xã hội, hãy cẩn thận vì chính phủ Trump theo dõi. Bố ráp di dân ở New Orleans có 1/3 người bị bắt không hề có tiền án. Dân Chủ nói Trump chỉ bố ráp các thành phố Dân Chủ. - Ngành thẩm mỹ VN tai tiếng: 1 phụ nữ Úc tới Đà Nẵng giải phẩu thẩm mỹ, bị hôn mê cấp cứu, chờ đưa về Úc chữa trị - TQ bố trí quân lực robot hình người tới khu vực gần biên giới Việt Nam - TQ tới cột mốc kinh tế chưa từng có: Thặng dư thương mại TQ đã vượt 1 ngàn tỷ đô lần đầu tiên - Thương mại hải vận giữa Mỹ-TQ giảm, dừng nhiều chuyến tàu container vì thuế quan tăng, thương vụ giảm - Dân biểu MT Greene kể trên TV: gia đình bà bị dọa giết sau khi Trump chụp mũ bà phản quốc; Trump không ưu tiên nước Mỹ; các dân cử Cộng Hòa giễu Tr


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.