Hôm nay,  

Chuyện Họ Nhà Xe

09/04/202109:30:00(Xem: 3977)

Nằm ngoài trời dãi nắng dầm mưa bấy lâu nay, mùa hè thì nắng lửa thiêu đốt, mùa đông thì băng giá phủ trắng. Những viền cao su đã giòn và gãy dần đi, nước sơn cũ xì và nhiều chỗ bong tróc. Lão Honda  Accord đã quá già, hơn hai trăm ngàn dặm rồi chứ ít sao. Lão đã gắn bó với cậu chủ mười mấy năm nay. Ngày mới về với cậu chủ, lão còn mới toanh, cậu chủ cưng như trứng hứng như hoa, một tí trầy xước trên thân lão cũng đủ làm cậu chủ đau lòng, mỗi tuần cậu chủ tắm rửa đánh bóng lão… Ấy vậy mà giờ cậu chủ chẳng ngó ngàng gì đến lão nữa, lão già và trở nên xấu xí, đôi khi còn giở chứng nữa. Cậu chủ chỉ lái lão đi lòng vòng trong trấn, nói thật ra thì chẳng ai dám xâm mình lái lão ra xa lộ, nhỡ có bề gì thì khổ lắm. Cậu chủ dùng lão để chở những vật nặng thô tháo như: cây, phân bón, gạch hay những món đồ gia dụng mà thôi. Lão không còn được tung tăng trên xa lộ như ngày xưa, không còn được du hí cuối tuần, không còn được đến những nơi sang trọng… Lão tủi thân lắm! Vị trí của lão đã bị thằng Audi chiếm lấy và sau đó thì thằngTesla, từ ngày thằng Tesla về nhà này thì nó như một ông hoàng. 

Một đêm nọ, trời tĩnh mịch không trăng sao chi cả. Lão buồn tình tâm sự

- Này Tesla! Cậu mới về nên được cậu chủ cưng. Cậu đã chiếm lấy chỗ của tôi, nơi cậu đang đậu vốn là chỗ mà tôi đã đậu mười mấy năm nay. Cậu chủ có mới nới cũ, đẩy tôi ra ngoài sân.

Thằng Tesla ngạo nghễ giở giọng hỗn

- Honda Accord mà đòi đua với Tesla à? Ông có gì mà bày đặt ghen tị? Ông xem lại ông đi: già nua, hom hem, cũ xì, giở chứng… nằm ngoài sân là phải rồi, còn đòi hỏi gì nữa? Cậu chủ chưa tống ông vào nghĩa địa xe là vì còn sử dụng ông để chở vật nặng đấy!

Honda Accord vừa giận vừa buồn, không ngờ thằng Tesla hỗn đến như thế! Lão không muốn nói gì thêm nhưng nghĩ nó trẻ người non dạ nên cũng cố cảnh báo nó một lần

- Cậu còn trẻ khỏe, đẹp nhưng cậu đừng quên rằng: Sóng sau đè sóng trước, tre già măng mọc. Tôi ngày trước cũng trẻ như cậu, sau này rồi cậu cũng sẽ già như tôi, lúc ấy thì hãy nhớ lại lời tôi!

Thằng Tesla vẫn hăng tiết vịt

- Tôi không cần biết, khi nào già hẵng hay. Tôi bây giờ đang trẻ, đang thời thượng, chưa có kẻ nào theo kịp tôi đâu! Ông có gì nào? Cũ xì, lạc hậu, chậm xịt… Tôi bây giờ vô cùng bóng loáng, êm ru, có cảm ứng nhận biết chướng ngại cả bốn bên, có kết nối mạng, có định vị, có chỉ đường… Thiên hạ mê tôi như điếu đổ, thế gian này có bảy tỷ người nhưng không có bao nhiêu người được sở hữu tôi đâu! Ngay cả bọn sang chảnh xưa nay như Mercedes, Audi, BMW, Lexus… giờ cũng chỉ là hít khói của tôi.

Con mèo già mấy năm nay vẫn thường nằm trên mui của Honda Accord an ủi

- Ông đừng tranh luận với nó làm gì, nó đang sung mãn và tự phụ cao độ, nó không nghe lời ông đâu! Lâu nay tôi vẫn nằm trên mui ông, làm bẩn mặt ông, nhiều lúc cậu chủ ra xua đuổi tôi, chửi mắng tôi nhưng ông vẫn không phiền lòng. Giờ thì ông thấy đó, những đêm trường quạnh quẽ này chỉ có tôi ở lại với ông thôi!

Honda Accord thở dài

- Ừ, cậu dẫm đạp làm dơ mình mẩy tôi bấy lâu nay, nhưng giờ cũng chỉ còn có cậu làm bạn với tôi. Con người xem ra ăn ở bạc quá, khi còn giá trị thì họ nậng niu o bế, khi suy giảm hay hết giá trị thì họ coi chẳng ra gì!

Lão tâm sự với con mèo già, không còn đá động gì đến thằng Tesla nhưng  nó vẫn không buông tha

- Ông nghĩ thử xem, nếu cậu chủ lái ông ra đường thì có người đẹp nào chịu bước lên xe? Chỉ có tôi thôi, tôi mà ra đường là bao nhiêu cặp mắt nhìn theo thèm thuồng, bao nhiêu em sẵn sàng ngã vào vòng tay cậu chủ.

Honda Accord không nói nữa, nằm lim dim mơ màng dưới trời sao. Nó biết nó quá già, quá cũ kỹ và lỗi thời. Thời đại của nó đã qua rồi, thời ấy ngồi trong xe nghe nhạc vàng, nhạc bolero bằng những cái băng cassette đã là sang. Thời gian qua mau, kỹ thuật phát triển nhanh chóng, CD ra đời thay cho cassette, rồi tiếp tục DVD, VCR… và giờ thì tất cả những thứ ấy cũng lạc hậu nốt. Thằng Tesla nói đúng, nó giờ là biểu tượng của công nghệ cao, công nghệ mới, là dấu hiệu của sự thành đạt, là mốt của thời thượng! Cậu chủ tậu được Tesla phiên bản mới nhất kể cũng có số má lắm, dân lao động có mà nằm mơ!

Sáng chủ nhật cậu chủ diện toàn đồ hiệu, đồ trên người cậu chủ trị giá cả ngàn đô: áo Gucci, quần Diesel, nịt LV, giày Doctor, kiếng Ray band, mũ Prada...nước hoa thơm phức. Cậu chủ lái Tesla đi đón con Brittney đi ăn sáng. Tesla lướt ra khỏi sân êm ru không một làn khói. Sau khi bước lên xe, Brittney hôn cậu chủ cái chụt và cậu chủ cười mãn nguyện. Phải công nhận Brittney đẹp thật, tướng tá cao ráo, nóng bỏng. Lão Honda Accord nói chí phải, cỡ Brittney phải ngồi Tesla chứ đời nào cô ta chịu bước lên Honda Accord! Bãi đậu xe của nhà hàng Ponce de Leon Diem toàn xe sang: Mercedes, BMW, Audi, Phantom, Lamborghini, Cadilac, Covet, Porsche, Lexus… và dĩ nhiên Tesla là không thể thiếu. Bọn xe sang khi dễ coi thường xe bình dân hay những xe cũ. Chúng không tiếc lời dè bỉu chế nhạo, thậm chí còn đặt ra vè: ”Cù lần như Nissan, xoàng tợ Honda, rề rà như Ford, nhằm nhò gì civic, cục mịch hơn Kia, rạc rài họ Hyundai...”. Tesla khá nổi bật giữa bãi xe, vì nó là loại đời mới, là mốt thời thượng, nhiều ánh mắt đổ dồn về hướng nó càng làm cho nó chảnh chẹ thêm. Nó liếc nhẹ chiếc Mercedes đời cũ cà khịa

- Chỉ được cái tiếng cũ của dòng họ, thật ra thì chẳng thể xếp cùng đẳng cấp.

Mercedes giận xám mặt nhưng không dám phản ứng, biết mình yếu thế thất cơ nên nhịn nhục làm lơ. Được thể, Tesla làm tới, nó khinh khỉnh nhìn những chiếc xe hiệu đời cũ khác

- Yếu mà đòi ra gió, hết thời mà còn chơi ráng, gồng quá coi chừng xẹp giữa đường à nhen!

Chiếc Rolls Royce kế bên cười nhẹ nhưng tỏ vẻ không đồng ý với Tesla, với giọng nhỏ nhẹ qúy phái kiểu cách hoàng gia. Rolls Royce thì thầm

- Chú em khá lắm, nhưng vẫn còn quá non trẻ, hãy lễ độ một tí! Một số trưởng lão tuy có già nhưng nội lực thâm hậu lắm, chú em chưa thể sánh bằng.

Tesla nghe thế có vẻ không hài lòng nhưng vẫn cố cầu tài, giọng hạ xuống tôn Rolls Royce 

- Chỉ có đại ca là xứng mặt anh hào, thế giới này chưa có ai qua mặt đại ca được, may ra chỉ có the Beast của tông tông xứ Cờ Hoa thôi!

Rolls Royce nghe nịnh thì cũng khoái chí, y ra vẻ đàn anh 

- Chú em hiện đại và tân tiến, vượt xa những thế hệ cũ, không biết mai kia kỹ thuật công nghệ còn tiến bộ đến đâu nữa thì hổng biết, hiện tại thì cũng đã gần đến giai đoạn xe tự động lái, xe bay. Lớp già bọn anh có nhiều vị cập nhật không kịp. Nhiều gã cùng thế hệ bọn anh thua trắng tay, công nghệ cao bây giờ quả thật đáng nể!

Rolls Royce cũng có chút cưng Tesla nên không chấp nhất thái độ của nó. Chiếc Volkswagen cách
Tesla vài chiếc, nó nháy mắt với thằng Bugatti và thằng Bentley, đoạn nó nẹt bô thât to

- Thằng nhãi ranh láo! Giá trị của mày không bằng một nửa của tao, thậm chí chỉ bằng một phần ba so với mấy lão gia khác. Tuy mày có hiện đại đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ cao nhưng mày vẫn còn kém lắm!

Tesla giận đỏ mặt, nó không ngờ bị Volkswagen hạ nhục như thế. Nó vẫn cao vọng tưởng rằng không ai dám đụng đến nó. Thật sự giá trị của nó còn thấp lắm so với những tên tuổi lẫy lừng xưa nay. Nó được cái ăn khách ở tính thời sự và thời thượng. Dù giận nhưng nó không dám đôi co làm lớn chuyện, ở bãi xe sang trọng này, toàn những anh hào tên tuổi. Nó mà cà chớn tí nữa thì sẽ bị bề hội đồng như chơi và nó cũng biết tự lượng sức nên ôm hận giả vờ làm lơ.

Cậu chủ nắm tay con ghệ đi vào nhà hàng Ponce de leon Diem, nhà hàng có cái tên cũng ngộ, khúc đầu thì rặt Pháp mà chữ cuối thì có vẻ như gốc mít thì phải? Diem, phải chăng là Diễm, Diệm hay Điểm? Chủ nhân vốn là anh Tây chánh gốc, có thể Diem là tên người yêu của y chăng? Quán bày trí rất đẹp, đầy tính nghệ thuật, đậm nét phong cách dân Parisian. Thức ăn ngon tuyệt, có nhiều món để chọn nhưng cậu chủ dường như khoái bánh mì veggie. Miếng bánh mì giòn, thơm mùi bơ, bên trong kẹp rau spinach và những miếng bơ trái đắng nhân nhẫn tươi mát. Cậu chủ thường kêu món này với ly Cappuchino kiểu Ý, đồ ăn ngon tuyệt cú mèo, cà phê và cocktail thì quá hấp dẫn, khung cảnh quán đẹp, nhân viên phục vụ xinh đẹp và rất lịch sự… bao nhiêu đó đủ để biết giá cả không hề rẻ tí nào. Có đôi khi cậu chủ bắt gặp một vài chủ tiệm Nails đua đòi đu theo, thợ và dân lao động thì chẳng ai dám bén mảng đến. Có ai dám liều chơi sang chi cả ngày công cho một phần ăn? Ấy là chưa nói nhìn bãi xe đủ thấy khớp thì làm sao mà bước chân vào? Người ta thường nói “Mặt sao ngao vậy” , “ Người sao vật vậy” hay “Chủ nào tớ nấy” vậy mà đúng y chang. Cậu chủ và chiếc Tesla của cậu ta sao mà xứng hợp với nhau như thế! 

Trên đường về bị kẹt xe kinh khủng, tất cả các làn đường bị đóng chặt. Tesla len lỏi luồn lách cắt mặt chiếc xe tải mười tám bánh hiệu Volvo, xe tải bóp còi inh ỏi và hét to

- Thằng oắt con ngu xuẩn, tao húc một phát là mày bẹp dúm ngay tức khắc! Giành đường lấn làn kiểu đó có ngày phủi chân leo lên bàn thờ ngồi.

Tesla vẫn tiếp tục len lỏi nhưng chỉ chừng vài trăm yards nữa là chịu phép đứng im luôn. Nó liếc mắt nhìn quanh thấy toàn xe cũ, xe bình dân nên nó dương dương tự đắc cho mình cao cấp hơn đồng loại. Nó hợm mình cất giọng miệt thị

- Bọn hạ đẳng xấu xí, chúng xịt khói bụi nhiều quá làm dơ người ta, ô nhiễm môi trường.

Những chiếc xe hai bên hậm hực vì lời nói ấy nhưng không làm gì được nó. Một chiếc Mazda xa xa lên tiếng

- Cậu đừng ỷ chạy điện mà khinh người chạy xăng, xăng gây ô nhiễm môi trường thật nhưng xe chạy điện chưa hẳn tốt. Người ta nghiên cứu thấy những hạt điện tích phóng thích từ xe chạy điện cũng gây hại cho sức khỏe, vả lại thế gian này không phải đã đủ điều kiện để thay tất cả xe chạy xăng bằng xe chạy điện đâu!

Tesla tỏ vẻ ngông nghênh khinh khỉnh, nó không nhìn cũng không thèm trả lời. Bất ngờ chiếc pickup hiệu GMC rồ máy phụt một làn khói đen xì vào mặt nó, người chủ trong xe còn giơ ngón giữa càng làm cho nó thêm tức giận. Nó cảm thấy bị nhục mạ và xúc phạm quá đáng. Nó gừ gừ lên nhưng không dám húc thằng GMC. Nó biết húc thằng đó thì bị phạm luật xe sau húc đít xe trước, vả lại nó không dám làm là vì nếu nó húc thì nó sẽ thua hoàn toàn, có khác gì lấy chén kiểu cụng chén sành. Tesla rồ máy đầy tức tối, cậu chủ ngồi trong xe lồng lộn lên. Con ghệ Brittney J ngồi kế bên vỗ đùi an ủi

- Bình tĩnh đi cưng, mình đụng nó là mình bị thiệt, chưa nói lỡ phải đứa du côn liều mạng nó bắn một phát thì tiêu đời!

Nghe thế, cậu chủ bấm bụng ngồi yên nhưng đôi mắt long sòng sọc, bạnh quai hàm, tay vỗ lên vô lăng ầm ầm. Con ghệ vuốt tóc mai, vỗ vỗ má cậu chủ và vít cổ cậu chủ hôn lên trán. Cậu chủ có phần nguôi ngoai. Chừng hơn tiếng rưỡi sau mới thoát ra khỏi xa lộ, Tesla lướt nhẹ vào đường nội địa. Tesla đang ngon trớn trên đường về, cậu chủ cười đùa với Brittney J trong xe và bỗng thắng đột ngột, tiếng thắng rít chói tai, vệt vỏ xe hằn in trên mặt đường. Một chiếc Dodge từ trong sân de ra mà không nhìn ngó, nó nghe tiếng bóp còi chói lói của Tesla thì giật mình dừng lại, cả  hai xe kịp ngừng nhưng đít của chiếc Dodge cũng chạm nhẹ vào mặt Tesla, một chút trầy xước trên mặt nó. Cậu chủ hầm hầm bước xuống xe xem xét, từ chiếc Dodge một thằng nhỏ chừng mười tám với mái tóc vàng hoe mắt xanh cũng bước xuống. Cậu chủ quát

- F...ck! Mầy có biết lái xe không? Xe tao trị giá hai trăm ngàn đô đấy!

Thằng nhỏ lắp bắp xin lỗi trong khi cậu chủ xăm soi vết xước, cậu chủ sờ vết trầy trên Tesla mà lòng đau tợ như mình bị ai đó cào cấu rách da thịt vậy. Cảnh sát đến lập biên bản, cho thằng nhóc một giấy phạt tội bất cẩn và đưa cho cậu chủ một bản ghi lại hoàn cảnh đụng xe. Cậu chủ rên rỉ

- Xe tôi mất đẹp, mất giá trị rồi!

Người cảnh sát xòe hai tay và nhún vai rồi bỏ đi. Con ghệ nãy giờ cũng loanh quanh bên Tesla, nó bảo cậu chủ gọi cho tụi bảo hiểm bồi thường tiền sửa, cậu chủ vẫn cau có bực bội

- Có sửa cũng mất gin rồi.

Cậu chủ tỏ vẻ xót xa và đau lòng cứ như thể chiếc Dodge của thằng nhóc ấy đụng phải mình chứ không phải đụng Tesla, rên rỉ một lát rồi cũng cùng Brittney J leo lên xe và lái Tesla về, vừa vào đến sân thì đụng mặt lão già Honda Accord, lão ta nhìn lom lom rồi hỏi Tesla

- Có phải chú em mới bị đụng xe?

Tesla ấm ức 

- Không phải lỗi ở tôi, tại thằng nhóc lái chiếc Dodge de ẩu, may mà cậu chủ thắng kịp, nếu lơ đễnh một tí thì không biết hậu quả sẽ như thế nào nữa?

Honda Accord an ủi

- Dù sao cũng còn may mắn lắm! Chỉ trầy xước nhẹ thôi, ở đời đôi khi có những tai nạn bất ngờ, phước họa không ai lường trước được. Chú em còn trẻ, còn sung mãn nên tự phụ. Chú em nên khiêm tốn một chút, cười người hôm trước hôm sau người cười là vậy.

Tesla im lặng, Honda Accord tiếp tục

- Bây giờ chú em trẻ nhưng năm hay mười năm nữa thì cũng chẳng khác gì lão già này, lúc ấy thì ai cười ai bây giờ? Vạn vật vô thường, có hợp có tan, chúng ta có cái hình hài này cũng là tạm có, nó vẫn đang hư hoại hàng ngày, mỗi ngày một tí. Đến một lúc nào đó thì thân chúng tan sẽ tan hoại hoàn toàn, sắt thép ra sắt thép, kiếng về cát, cao su, niệm về lại chất vô cơ… Lúc ấy thì ai còn thấy đâu là Tesla, đâu là Honda, cho chí Mercedes, BMW, Ferrari, Toyota…

Buổi tối, nhà cậu chủ đông đủ anh em, ai cũng hỏi han việc đụng xe. Mọi người mừng cho cậu chủ, họ bảo tai nạn hay va quẹt là chuyện thường trên đường, may là Tesla chỉ trầy xước nhẹ và người thì an toàn không bị gì. Họ còn khẳng định, sức khỏe không bị gì là tốt lắm rồi. Cả vừa nhà nâng ly chúc mừng cậu chủ vừa xem những cái tin nóng hổi trên ti vi: “Thuyết âm mưu”, “Sự nguy hiểm của Trung Cộng”, “Sự nóng lạnh của thị trường chứng khoán”… cuối bản tin có một cái tin làm cho cậu chủ chú ý: “Hãng xe the Future đã thủ nghiệm thành công những chiếc xe bay, taxi bay và thành phố đã cấp giấy phép cho những chiếc xe tự hành”. Cậu chủ lẩm bẩm

- Rồi đây những chiếc xe bay, xe tự lái sẽ phổ biến khắp nơi. Khi ấy thì Tesla cũng chẳng còn gì đặc biệt nữa. Không biết sau thế hệ xe tự hành, xe bay thì con người sẽ còn chế ra những thứ gì nữa đây? Sức tưởng tượng và chế tạo của con người thật đáng nể thật, cứ tiến bộ mỗi ngày, càng ngày càng rút ngắn mức độ đào thải, mới hôm qua tân tiến đến thế mà hôm sau đã ra trở thành lạc hậu rồi.


TIỂU LỤC THẦN PHONG 

Ất Lăng thành, 02/2021 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi định cư tại San Diego đã ngoài bốn mươi năm qua. Vùng đất hiếm hoi khó có nơi nào sánh được: bởi chỉ nội trong một ngày lái xe quanh quẩn, người ta có thể đi từ biển lên núi, từ rừng xanh đến sa mạc, thưởng ngoạn đủ đầy hương sắc của đất trời. Sáng sớm thong dong bên vịnh Mission, mặt nước yên như tờ, hàng cọ in bóng trên nền sương mỏng. Trưa ghé Julian, nhâm nhi ly cà phê hay lát bánh táo giữa tiết trời lành lạnh và màu xanh thăm thẳm của rừng thông. Chiều về, con đường tới Borrego mở ra vùng sa mạc hoang vu, xương rồng rải rác trên nền đá đỏ. Suốt dọc hành trình đâu đó hiện ra vườn cam, vườn bơ, đồng nho trĩu quả giữa thung lũng nắng chan hòa. Cảnh vật thay đổi không ngừng, khi mộc mạc, lúc rực rỡ, nhưng vẫn hài hòa như một bản nhạc êm dịu của đất trời. Mỗi lần lái xe ngang qua, tôi cảm thấy mình như được nối lại với nhịp sống của đất, và lòng bỗng nhẹ nhàng lạ thường.
Nhà kho Walmart ở ngoại ô Dallas chiều 24 tháng 12 lạnh như cái tủ đông bị quên đóng cửa. Đèn neon trên trần sáng trắng, lâu lâu chớp một cái như mệt mỏi. Mùi nhựa mới, mùi carton ẩm và tí mùi dầu máy trộn lại với nhau, cảm thấy nghèn nghẹn như cổ họng khi nuốt tin xấu. Tôi đứng giữa hai dãy kệ cao ngất, tay cầm clipboard, tay kia nhét sâu trong túi áo khoác xanh có logo Walmart. Đồng hồ trên tay: 5:17 PM. Giáng Sinh, Walmart đóng cửa sớm lúc 6 giờ. Nếu rời đúng giờ, chạy bốn tiếng, trừ chút kẹt xe, tôi sẽ về đến Houston khoảng mười, mười rưỡi. Trễ, nhưng vẫn còn kịp thấy tụi nhỏ mở quà.
Khi những ngày tháng cuối của một năm đang dần hết, chúng ta thường có lúc bồi hồi nhớ về cố hương, về mảnh đất chôn nhau cắt rốn, hoặc nơi đã in dấu nhiều kỷ niệm đã qua trong đời. Và tôi cũng vậy, xin được nhớ về Gò Vấp, nơi có địa danh Xóm Mới, vùng ngoại ô không xa Sài Gòn, được nhiều người biết đến như vùng đất với nhiều dân Bắc kỳ di cư, nổi tiếng là khu Xóm Đạo, đã từng là nơi sản xuất pháo cùng với món thịt cầy (mộc tồn) lừng danh.
Ông từ người Papua New Guinea đón cha xứ mới người Việt Nam trước cổng nhà xứ. Dáng người ông từ khoảng chừng 30, khuôn mặt PNG nâu nâu đậm nét đăm chiêu, ánh mắt ẩn hiện nét hồi tưởng. Khi nhìn thấy cha xứ mới đang kiên nhẫn đứng đợi dưới mái hiên nhà xứ, nụ cười xuất hiện trên môi ông từ để lộ hàm răng trắng đều thường thấy nơi người bản xứ. Nhưng nụ cười ấy vụt tắt khi ông mở cửa, mời cha xứ lên xe. Ông từ nhanh chóng quay về lại trạng thái khô khốc khi chiếc xe cũ lăn bánh nhọc nhằn trên con đường đá sỏi gập ghềnh. Sau vài câu trao đổi xã giao ngắn gọn, ông từ lại chìm vào trạng thái im lặng. Thời gian trôi qua, năm phút rồi mà vẫn không ai nói thêm một lời nào. Cuối cùng cha xứ lên tiếng,
Giáo Sư Dương Ngọc Sum, với tôi, là hình ảnh tiêu biểu, đáng kính từ nhân cách, hiếu học, luôn luôn cởi mở, tính tình hòa nhã, thân thiện với mọi người. Ông định cư tại Hoa Kỳ theo diện H.O 3 vào tháng 7 năm 1990 (trước tôi một tháng, H.O 4) và cũng trải qua những giai đoạn thăng trầm trong tháng ngày tị nạn. Nhân dịp kỷ niệm Lễ Thượng Thọ 90 tuổi của GS Dương Ngọc Sum, nhà giáo và nhà văn, nhà thơ Dương Tử, viết những dòng về ông
Mấy chị em tôi chia nhau mua nhiều loại báo: Làng Văn, Thế Kỷ 21, Văn, Văn Học… chuyền tay nhau đọc. Tôi “quen” Thế Kỷ 21 đã lâu, nhưng chỉ là quan hệ... đơn phương. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, tôi gởi bài đến tờ báo Măng Non, sau này đổi thành Văn Nghệ Trẻ của nhà văn Ngô Nguyên Dũng ở Tây Đức. Mãi năm 2003, tôi mon men vượt đại dương, tìm đến Làng Văn Canada. Được thời gian ngắn, anh Ngô Nguyên Dũng cho biết, báo Làng Văn phải đình bản, vì những khó khăn về tài chánh. Duyên văn nghệ của tôi với Làng Văn chưa kịp “bén” đã chấm dứt. Nghe chị Hoàng Nga “mách nhỏ”, tôi gởi bài đến Văn Học. Có lẽ địa chỉ hotmail của tôi bị nhầm là thư rác, junkmail, điện thư bị trả lại với lý do không giao thư được. Tôi vẫn tiếp tục viết, xếp trong “tủ”, lâu lâu đem ra đọc. Mỗi lần đọc, dặm thêm chút “mắm muối”.
Tôi học được cụm động từ “đi lăng quăng” của bố Sỹ vào những ngày còn học tiểu học. Sau giờ tan trường hay vào cuối tuần, thỉnh thoảng bố lại hỏi mấy thằng con trai: “Có đi lăng quăng không?” Dĩ nhiên là có rồi! Ngồi ở thùng xe phía sau chiếc Daihatsu, chúng tôi theo bố đi giao sách ở những tiệm sách, sạp báo ở trung tâm Sài Gòn. Cũng có khi chỉ là ra một công viên, chúng tôi được chạy nhảy, trong khi bố ngồi trên xe viết lách. Không rõ có bao nhiêu tác phẩm của Doãn Quốc Sỹ được viết trong hoàn cảnh này. Rồi cụm từ “đi lăng quăng” trở lại sau gần một nửa thế kỷ. Ở căn nhà Lampson thành phố Garden Grove, mỗi chiều tôi đi làm về ghé qua, bố đã ngồi đợi trước cửa. Thấy tôi đến, bố hỏi ngay: “Có đi lăng quăng không?” Thế là hai bố con bắt đầu hành trình “lăng quăng” đúng nghĩa, qua những khu dân cư ở gần nhà. Đi không có phải là để đến một nơi chốn nào đó. Đi chỉ để mà đi, để hai bố con có thì giờ ngồi bên nhau trò chuyện. 50 năm trước, bố chở con đi; 50 năm sau đổi ngược lại.
Buổi sáng cuối cùng ở Chamonix im lặng lạ thường. Suốt đêm qua, tôi đã để cửa sỗ mở toang, nên khi giựt mình thức dậy, ánh sáng trong suốt của núi tràn đầy phòng. Tấm mền len và drap giường trắng lóa như được phủ lân tinh. Không một tiếng động nào từ dưới đường phố vọng lên. Chỉ có hơi lạnh. Tôi nằm co ro và nghĩ đến ly cà-phê đen. Mùi thơm sẽ bốc lên cùng hơi nóng, rồi tan dần vào không khí. Giống như ký ức. Đôi giày đóng đầy đất bùn và gậy trekking đã xếp gọn gàng trong bao duffle cùng với áo quần đi núi từ đêm hôm qua. Chúng nằm bên cửa, sẵn sàng lên đường. Bên ngoài cửa sổ, rặng núi Mont Blanc vẫn kia, vẫn vĩ đại, vẫn trùng điệp, vẫn lặng lẽ xa xăm. Tôi nghĩ đến 11 ngày vừa qua và cảm thấy buồn buồn, làm như có điều gì tôi đã đánh mất, hay đã để quên trên ngọn núi kia, ở đâu đó, trong quãng đường dài tôi đã đi.
Năm nào cũng vậy, tháng 7 tháng 8, mùa mưa, mùa lũ lụt lại về trừng phạt quê hương Việt Nam. Từ rất xa xôi, người Việt khắp nơi thấp thỏm buồn rầu và lo sợ cho cảnh ngập lụt, bão tố hoảng loạn ở nhà, không riêng chỉ miền Trung mà cả miền Nam cũng lụt, miền Bắc và Bắc trung phần bị càn quét dữ dội do bão Bualo, rồi kế đến là bão Matno. Miền Bắc và cả thủ đô Hà Nội mưa bão trước chưa kịp khô, lại ngập nước, đường phố hóa thành sông do vỡ đập nước Lạng Sơn, nước sông dâng cao đỉnh điểm, tại thành phố còn có một số tổ chức cứu trợ, nhưng kẹt là ở các tỉnh miền cao, nước lên quá mau, đa số dân cư phải leo vội lên trú trên những mái nhà cao hơn. Cũng tại xả nước các đập thủy điện nữa v.v…
Đợi, và đợi. Có đến khoảng gần một trăm người xếp hàng đợi. Mới có năm giờ sáng thôi! Trời Đà Lạt đổ sương xuống nghe ướt tóc, ướt vai. Phòng bán vé còn đóng kín cửa. Sáu giờ mới bán vé. Biết vậy rồi, nhưng đám đông người này vẫn đến sớm chờ đợi. Chẳng qua là số xe có giới hạn, mình đến sớm mới mong có xe đi, nếu không thì phải về và trở lại vào ngày mai. Người ta nhìn nhau, như ngầm nói qua đôi mắt rằng đến sớm chắc ăn hơn. Mà không chừng có người đã ngủ đêm trước phòng bán vé để được xếp hàng phía trên cùng.
Tháng 7 trời xanh cao, mùa lên hâm nóng. Mặt đất nung nhiệt ngấm ngầm địa chấn, như muốn cùng người rung vang lời ngân quá khứ. Tháng 7 gọi về hàng phượng đỏ thắm rung rinh chùm nở, thứ lung linh ảo mờ, gần gụi mà xa thẳm, “mù không lối vào...” (TCS). Vang vang trong gió, lời trẻ thơ láng giềng vọng lại đùa vui tiếng nước...
Nếu Thanksgiving ở bên Mỹ mang màu sắc rộn rã chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, thì Thanksgiving bên Canada lại rơi vào Tháng Mười dịu êm, có đủ màu sắc nâu vàng đỏ của lá cây chuyển màu cuối Thu, với màu cam của những trái pumpkins cho lễ hội Halloween . Những ngày này, gia đình tôi chộn rộn với những đợt “thu hoạch” cuối cùng, chuẩn bị dọn dẹp vườn tược sạch sẽ trước khi mùa lạnh đang đến. Theo ý nghĩa nguyên thủy của Thanksgiving là Tạ Ơn đất trời cho mùa màng bội thu, thì năm nay gia đình tôi cũng xin được Tạ Ơn. Mấy cây táo và plum trúng mùa trĩu quả, hái mấy lượt vẫn không hết. Những quả plum tím căng mọng ngọt ngào, vừa đem tặng bạn bè, hàng xóm, vừa để đông lạnh ăn dần, mà vẫn còn mấy rổ tươi đầy ắp. Mùa táo, nhiều gia đình Việt Nam thích đem ngâm chua ngọt, trong khi những người bản xứ làm mứt táo, hoặc sên táo làm apple pie, một trong những món bánh khoái khẩu của nhiều người trong bàn ăn Thanksgiving bên cạnh pumpkin pie .


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.