Hôm nay,  

Bầu Cử và Dân Chủ

14/05/201200:00:00(Xem: 14061)
Bầu cử Tổng thống Pháp năm nay có 45 triêu cử tri, vắng mặt 19, 66%, vừa kết thúc vòng hai hồi 20 giờ hôm mùng 6 tháng 5. Ứng cử viên Đảng Xã hội François Hollande thắng cử với 51, 62% số phiếu. Ông Nicolas Sarkozy, Tổng thống mản nhiệm tái ứng cử, thất cử với số phiếu 48,38%.

Vòng một hôm 22 tháng 4 đã loại 8 ứng cử viên. Trong 10 ứng cử viên, chỉ có 2 người thuộc phe hữu, không kể Bà Marine Le Pen thuộc cực hữu, chiếm gần 50% phiếu ở vòng một, điều này cho thấy Pháp căn bản là quốc gia hữu khuynh, nhưng kỳ bầu cử này lại đưa đảng xã hội cầm quyền. Đây là lần thứ nhì trong nền Đệ V Cộng Hòa ra đời năm 1958 dưới thời De Gaulle. Lần thứ nhứt, năm 1981, Ông François Mitterrand đắc cử 2 nhiệm kỳ liên tiếp cầm quyền suốt 14 năm. Nay nhiệm kỳ Tổng thống được sửa lại còn 5 năm và chỉ được tái ứng cử một lần. Trước kia Hiến pháp không hạn chế lần ứng cử. Lương Tổng thống hiện nay do Tổng thống Sarkozy đòi hỏi để minh bạch hóa ngân sách của Tổng thống phủ là 19 331 euros/tháng.

Chi phí bầu cử Tổng thống năm nay, theo Ông René Dosière, Dân biểu Tỉnh Aisne, tác giả quyển « Tiền Nhà nước », lên đến 121, 228 triệu euros cho 10 ứng cử viên. Năm 2007 có 16 ứng cử viên nên chi phí tới 210, 700 triệu euros. Tiền hoàn trả của các ứng cử viên thất cử chỉ có 49 triệu. Ứng cử viên được 5% số phiếu phải hoàn trả 50% chi phí, lối 8 triệu.

Ở các nước dân chủ tự do, ứng cử viên đắc cử thường không quá 70% số phiếu bầu. Cuộc bầu cử diển ra hoàn toàn tự do, dưới sự kiểm soát của luật pháp. Liên Hiệp Quốc có 190 Quốc gia Hội viên có tổ chức bầu cử tương đối nghiêm chỉnh. Nhưng bầu cử tự do như vậy có đem lại Dân chủ thật sự không?

Một ngày Lễ với 2 Tổng thống

Sáng nay mùng 8 tháng 5, kỷ niệm hằng năm ngày chiến thắng phát-xít trong Đệ II Thế chiến, Chánh phủ tổ chức lễ đặt vòng hoa tưởng niệm Chiến sĩ Vô danh dưới Khải hoàn môn Etoile, Quận VIII Paris. Chánh phủ của Ông Fillon có mặt đông đủ. Cả các nhà lãnh đạo quân sự. Đặc biệt, có một số cựu quân nhơn tham dự Đệ II Thế chiến với mề-đai đầy ngực.

Tổng thống Sarkozy mời Ông Hollande cùng tham dự lễ. Đây là lần thứ nhứt vị Tổng thống mản nhiệm thất cử mời vị Tổng thống đắc cử kế nhiệm cùng tham dự lễ. Năm 1981, Tổng thống Giscard dEstaing không mời Ông François Mitterrand vừa đắc cử cùng tham dự lễ. Có lẽ lúc bấy giờ thế giới còn chiến tranh lạnh? Tới năm 1995, Ông Mitterrand không ra tranh cử nữa vì bịnh tật. Qua năm 2002, Ông Chirac không có quyền tái ứng cử.

Ông Hollande tới trước. Đây là lần đầu tiên ông xuất hiện chánh thức sau ngày đắc cử và trước một tuần nhặm chức. Ông Sarkozy tới sau. Trên lộ trình, Ông dừng lại tưởng niệm trước tượng De Gaulle ở Đại lộ Champs-Elysées. Cả hai ông cùng đặt vòng hoa trước Đài Chiến sĩ Vô danh và cùng khơi ngọn lửa thiêng cháy phừng lên để cử hành lễ.

Xong lễ, hai ông đi bắt tay quan khách tham dự. Hai ông đi bên cạnh nhau suốt buổi lễ. Ông Sarkozy hôm nay là lần cuối bắt tay dân chúng Paris đứng chung quanh Công trường Etoile và, trên xe, vẩy tay chào dân chúng đứng hai bên đại lộ. Có nhiều người khóc khi bắt tay ông hoặc vẩy tay chào ông. Trong lúc đó, Ông Hollande trả lời báo chí : “Nhơn dân Pháp đã bầu vị Tổng thống cho nhiệm kỳ tới. Và hai vị Tổng thống, người còn tại chức trong ít ngày nữa và người sẽ kế vị cho 5 năm tới, cả hai có mặt ở đây để nói lời Tổ quốc ghi ơn đối với những người đã hi sanh cho Tổ quốc. Chúng tôi đã tranh nhau quyết liệt trong cuộc bầu cử nhưng chúng tôi đều cùng có mặt ở đây, trong lễ này. Dân chúng nên tự hào rằng nền Cộng hòa là thống nhứt”.

Nhìn lại 5 năm Tổng thống của Ông Sarkozy

Gần tới cận ngày bầu cử, nhiều người không khỏi kinh ngạc truớc những chống đối vô cùng hung hăng của cánh tả xã hội, cộng sản và thân cộng, nhằm thẳng vào Ông Sarkozy. Mục đích không gì khác hơn là hạ cho bằng được ông Sarkozy. Khẩu hiệu là “chống Sarkozy”. Nếu có giải thích tại sao chống, họ sẽ nói “Ông Sarkozy không làm gì hết”, “Ông Sarkozy không giữ lời hứa”.

Vậy chúng ta thử kiểm điểm xem quả thật ông Sarkozy trong 5 năm làm Tổng thống, “ông không làm gì hết”và “không giữ lời hứa với cử tri”chăng?

Ông Jean Marichez, làm nghiên cứu tại Trường Hòa Bình ( Chercheur à l Ecole de la Paix ) ở Grenoble, khuynh tả, cư ngụ ở Montmélian từ năm 1994, công bố kết quả công trình nghiên cứu của ông theo đó, trái lại, Ông Sarkozy, trên thực tế, trong 5 năm qua, đã lập được một sự nghiệp đồ sộ mà các vị tiền nhiệm của ông đã không làm được với thời gian tại chức dài hơn ông. Năm 2010,theo đánh giá của Ông Alain Minc, nhà báo, nhà bình luận, Ông Sarkozy trong vòng 3 năm đã làm được nhiều việc hơn gắp 3 lần Ông Giscard dEstaing trong 7 năm tại chức và còn nhiều hơn rất nhiều so với Ông Chirac trong suốt 2 nhiệm kỳ 12 năm Tổng thống của ông nữa. Ông Jean Mirachez lấy làm khó chịu về những công kích Ông Sarkozy của phe tả như cho rằng “Ông Sarkozy có ngôn ngữ quá bình dân, tức thô bĩ, buổi tối ở nhà hàng Fouquets trên Đại lộ Champs-Elysées sau khi thắng cử năm 2007 là xa hoa, binh vực ông tổng trưởng Nội vụ có lời mang tính kỳ thị chủng tộc với một thanh niên á-rặp, liên hệ thân thiện với những nhà tư bản, ….”. Ông Jean Mirachez cho rằng những lời công kích này thật vô cùng ấu trỉ và chẳng có ý nghĩe phê phán gì hết. Nhưng dân chúng lại nghe vì những lời này cứ được lập đi lập lại dai dẳng.

Thật ra Ông Sarkozy bị chống đối vì ông đã thực hiện những cải tổ quan trọng, có tầm sâu thể hiện nhũng tiến bộ rỏ nét của nền dân chủ. Giới trí thức, nhứt là trí thức tả khuynh, không thể chấp nhận được bỡi ông ngang nhiên xâm phạm vào vùng đất cấm mà họ đã chiếm giữ từ năm 1968 – năm cách mạng tư tưởng tả phái ở Pháp phát xuất từ Đại Học Nanterre, lan rộng ra khắp cả nước và làm tê liệt nước Pháp suốt hơn cả tháng trời. Đó là lãnh vực tư tưởng mang tính chủ đạo còn ảnh hưởng tới ngày nay.

Khác với các vị tiền nhiệm, Ông Sarkozy trình bày những vấn đề trọng đại một cách vô cùng đơn giản, đặt lại một vài ý hệ nồng cốt như việc xử lý tuổi trẻ phạm pháp, về di dân không có kiểm soát, vể trợ cấp vô điều kiện, … Đây là những điều vô cùng nhạy cảm từ lâu mà nay ông đề cặp tới một cách thẳng thắng để giải quyết. Những điều này trở thành lý do để đả kích ông Sarkozy liên tục dưới nhiều xuyên tạc bất chánh.


Ông khó thắng cử khi mà báo chí, những nhà hùng biện lẽo mép, đều khuynh tả và đều nhắm vào đánh ông chẳng khác gì những Quan Tòa Giáo hội la-mã thời trung cổ (Inquisition) xử án.

Tuy nhiên, Ông Jean Marichez cũng không đồng ý với ông Sarkozy trên nhiều việc như hạ TVA nhà hàng ăn, không tiến hành tổ chức liêng bang âu châu, …nhưng ông phải ghi nhận thành tích của Ông Sarkozy đã thực hiện được 931 cải tổ cụ thể và quan trọng tầm vóc quốc gia. Về các mặt kinh tế, xã hội, nông nghiệp, giáo dục, Đại học, và ngoại giao như sát cánh với Đức, thân thiện với Mỹ, Anh, Tàu, Ấn, tổ chức G20, G20, Hiệp ước Lisbonne,… Trong địa hạt ngoại giao, ông là người can đảm, có sáng kiến, năng động trong các hồ sơ quan trọng, …

Đối nội, Ông Sarkozy có tinh thần cởi mở, thông thoáng, đề cử những người vào chức vụ lãnh đạo quan trọng, chỉ nhằm khả năng mặc dầu thuộc chánh kiến khác. Như đề cử ông DSK làm Tổng Giám đốc Quỉ tiền tệ Quốc tế, …

Những thực hiện trong nhiệm kỳ 5 năm cho thấy Ông Sarkozy là vị Tổng thống giỏi trong nhiều năm qua. Nhà xã hội học Marcel Gauchet nhìn nhận ông có tài khéo léo giải quyết những khó khăn nhanh chóng, một ý chí lãnh đạo cao, can đảm, hiệu quả, nắm vững những hồ sơ quan trọng, …

Vài nét về Ông François Hollande

Ông François Hollande là con trai của một bác sĩ tai mũi họng (ORL) giàu có ở Bois-Guillaume thuộc Thành phố Rouen nơi dân nhà giàu ở. Sau tiểu học ở St Jen-Baptiste de la Salle, ông xuống Neuilly sur Seine, Thành phố giàu bậc nhứt của ngoại ô Paris, ở trong ngôi nhà lớn của gia đình. Sau HEC, ông tốt nghiệp ENA. Bắt đầu sự nghiệp, ông thấy phe hữu lúc bấy giờ xuống dốc, bèn đầu quân với Ông Mitterrand, tuy gốc gác là tư sản.

Ngày nay, gia tài của Ông Hollande, cả bất động sản, ước tính có hơn 10 triêu euros nhưng ông không bị thuế nhờ núp dưới những công ty khác nhau mà thuế không đánh được.

Tới ngày đắc cử Tổng thống, Ông Hollande chưa bao giờ làm Thị trưởng một Thành phố lớn, làm Tổng Bộ trưởng, hay Chủ tịch hội đồng Vùng lớn.

Ông làm Chủ tịch Hội đồng Tỉnh Corrèze, trong 4 năm, ông làm cho Crrèze mang nợ nặng nhứt nước - nợ tăng 25%, tức bằng 3 lần hơn mức nợ trung bình trên cả nước. Và chỉ có ở đây, số công chức tăng 50% trong 4 năm của ông lãnh đạo, từ 831 người tăng lên 1231 người.

Năm nay, 2012, Ông Hollande cho biểu quyết tăng 6, 5% thuế thổ cư, 300 % thuế giấy phép xây cất, hủy bỏ học bổng cho sinh viên, hủy bỏ chế độ chuyên chở miển phí cho học sinh, cắt bỏ 1000 euros phụ cấp giữ trẻ và tiết giảm hầu hết phụ cấp cho người già và bịnh tật.

Về nếp sống bản thân, Ông Hollande không ăn ở nhà hàng Fouquets, nơi Ông Sarkozy chiêu đải buổi tối hôm đắc cử tháng 5/2007 và bị Ông Hollande và phe cánh của ông không tiếc lời công kích là xa hoa vì bửa ăn ở đây giá 85 euros. Trái lại, Ông Hollande chọn một nơi kín đáo, nhà hàng Chez Laurent ở Quận 8 Paris, làm nơi lui tới thường xuyên. Ở đây bửa ăn giá theo mùa từ 170 euros/người. Hôm được đảng Xã hội chọn làm ứng cử viên, ông mời bạn, Ông Pierre Bergé, doanh nhân triêu phú (gia tài 100 triêu euros ), ăn tại đây.

Khi làm Tổng thống, Ông Hollande chủ trương tăng các sắc thuế để có 45 tỉ euros, dể hơn chánh sách tiết giảm số công chức như chủ trương của Ông Sarkozy. Ông cũng hứa sẽ tuyển 65 000 giáo chức. Nhà nước sẽ phải có 100 tỉ ruros để đài thọ số giáo chức này.

Ông Hollande thường tuyên bố là ghét nhà giàu, những người có lợi tức từ 4000 euros/tháng trong lúc đó ông lãnh 30,387 euros/tháng trong số này, có 28 000 euros không bị thuế. Ông cũng thường công kích Ông Sarkozy khi ông đòi tăng lương cho bằng lương Thủ tướng là 19 331 euros / tháng bị thuế. Ông Hollande luôn mồm công kích Ông Sarkozy là người liên hệ bạn bè với nhà giàu.

Bầu cử và dân chủ

Nhơ dịp dân chúng Pháp chọn Ông François Hollande làm Tổng thống, chúng ta thử làm một suy nghĩ nhỏ về Dân chủ, tức quyền làm chủ đất nước của dân. Nên nhớ khi người dân cầm lá phiếu để chọn lựa người đại diện cai trị mình thì chính là lúc người dân từ bỏ quyền làm chủ thật sự đất nước của mình để trao quyền thiêng liêng đó vào tay một người mà mình chỉ biết qua dư luận, truyền thông. Hoặc chọn vì cảm tính hay tinh thần phe cánh. Như vậy vận mạng của người dân đã giao phó cho một nhóm người làm chánh trị chuyên nghiệp, phân chia thành đảng phái để thay phiên nhau cai trị xã hội, tức sử lý quyền làm chủ đất nước thật sự của nhân dân, theo suy nghĩ, quyền lợi của họ và khả năng của họ.

Bầu cử dù có được thật sự tự do đi nữa thì cũng chỉ phân phát quyền hành vào tay của một nhóm người chuyên nghiệp. Dân chủ vẫn không mang đúng ý nghĩa thiêng liêng là «Người dân tự mình cai trị chính mình». Lá phiếu rời khỏi tay cử tri không có nghĩa đó là sự quyết định của «nhân dân», của dân tộc, của toàn xã hội, và cho đó là dân chủ được thực thi. Không, lá phiếu chỉ là phản ánh « sự chọn lựa gọi là » của cá nhân. Tổng hợp các lá phiếu chỉ cho biết quyết định của một thành phần xã hội. Chưa phải của toàn xã hội thì không thể nói của dân tộc hay đồng nghĩa với nhân dân. Xã hội, nhân dân hay dân tộc có nội dung của nó là thực thể riêng biệt, có hồn, hoàn toàn khác với những cá nhân đơn lẻ cộng lại qua tổng số phiếu bầu, vô hồn. Nói một cách quá khích sự phát biểu qua lá phiếu mang thêm ý nghĩa cá nhân cử tri phản bội lại chính xã hội của mình, phản bội nhân dân mà mình là một thành phần.

Về tính dân chủ khi đắc cử - tức được sự tín nhiệm của đa số - lại cũng phải xét lại. Trường hợp Ông Hollande đắc cử hôm 6/5, ông chỉ thật sự được có 48, 6 % cử tri bầu. Trong kỳ bấu cử vừa qua, có 2,1 triệu cử tri không bầu cà hai người. Một kỷ lục của nền Đệ V Cộng hòa. Ông Hollande đắc cử kém hơn Ông Sarkozy năm 2007 một triệu phiếu.

Nhưng dầu sao giá trị về dân chủ trong bầu cử ở nước dân chủ tự do cũng hơn ở các nước độc tài như nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam cả triệu triệu lần!

Nguyễn thị Cỏ May

Ý kiến bạn đọc
14/05/201215:10:48
Khách
Theo tác giả bài viết nầy , sự thiện cảm của tác giả dành cho phái Hữu Khuynh rõ rệt nhứt . Nhưng tác giả bài viết nên nghiệm ra một điều rằng đa số thành phần trẻ tranh nhau dồn phiếu cho ứng viên cánh tả Francoise Holland , chẳng phải bởi những tuyên truyền mị dân của Đảng Xã Hội mà giới trẻ cảm nghiệm được cuộc sống thực tế nhiều hơn qua các trang mạng xã hội hoặc báo chí tả cũng như hữu . Đa số thành phần ngoại kiều đặc biệt là giới thanh niên đều không ưa ông Sakozy bởi ông ta có những tư tưởng bài ngoại rõ rệt , tuy nhiên phe cực hữu của bà Marine Le Pen cũng chẳng ưa gì ông nầy . Ngay trong nội bộ đảng Hữu Khuynh UMP từ cựu Tổng Thống Jacques Chirac đến cựu Thủ Tướng Dominique De Villepin cũng tỏ thái độ ghét ông Sakozy ra mặt . Từ cái ác cảm của đa số chánh giới thuộc hữu phái đối với ông Sakozy như thế , ông ta đánh mất đi những hỗ trợ quý giá đến nỗi phải thua một cách chua cay trong cuộc bầu cử Tổng Thống lần thứ nhì vậy !
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.