Hôm nay,  

Lá thư từ Đức quốc

29/11/201507:33:00(Xem: 5286)

Lá thư từ Đức quốc
 
Nguyễn Quang

Chuyến xe buýt từ Munich đến Vienna, cũng như từ Bonn đến Augsburg, ngoài những dấu tích lịch sử của các thành phố với những vĩ nhân làm thay đổi thế giới như Hegel, Einstein, Luther…tôi để ý nhất là trên những cánh đồng không có bóng dáng người nông dân lam lũ như trên đất nước tôi. Đặc biệt những ngôi làng nhỏ cũng không có kẻ lang thang. Tôi được biết trong giờ làm việc, nếu có em bé nào ở tuổi đi học còn quanh quẩn ngoài đường sẽ bị phạt.


Trong các thành phố đều có lối dành riêng cho người đi bộ và đi xe đạp. Phương tiện giao thông thật tuyệt vời, như thành phố cổ Augsburg với hơn hai trăm ngàn dân nhưng cứ năm phút là có xe tàu điện, đến xe buýt, đưa đón du khách với giá thành rất thấp. Cả hệ thống xe lửa đến tàu cao tốc nối liền đến các thành phố lớn cùng 19 nước trong Cộng Đồng chung Âu châu.


Trên những con đường xa lộ rộng mênh mông với nhiều làn xe, song yếu tố môi trường như xuyên suốt trong công việc điều hành đất nước, rừng thoai thoải thẳng tắp hai bên như thông, dương xỉ, những loại cây gỗ quí lâu năm được chăm sóc một cách cẩn thận. Đặc biệt những tường cao không phải là bức tường Bá Linh, nhưng là bờ thành hai bên đường để bảo vệ rừng. Tôi gọi các nước Đức và Áo nơi tôi đi qua có nền văn minh “ngăn chận, bảo vệ”, nghĩa là nhằm chữa trị và cứu vớt môi trường chứ không phá rừng, triệt hạ rừng vô tội vạ của những quan tham trên đất nước tôi. Ở đây bạn muốn đốn hạ một cây nào đó dù bạn đã từng trồng cũng phải xin phép, cho dù trong thành phố hay tận rừng sâu.


“Cuộc đời là một sự chuyển tiếp và suy tàn” như tư tưởng của Nietzche. Nhưng nơi đây có sự suy tàn để tạo nên sự hình thành mới cho sự phát triển, còn trên quê hương Việt Nam từ ngày có bóng cộng sản với quy luật “phủ định của phủ định”, đã đưa dân tộc đến bờ vực thẳm tận căn. Có một điều kỳ lạ khi tôi đi qua thành phố sinh ra Karl Marx, ông tổ cộng sản nhưng không ai còn nhắc đến Mác, trong khi trên quê hương tôi chỗ nào long trọng nhất đều có bàn thờ về ông. Cũng không ai nhắc đến Hitler vì mọi người “cảm thấy đó là tội lỗi”. Trong khi tại Việt Nam như một phong trào giới trẻ tôn sùng Hitler và xem ông ta như biểu tượng trỗi dậy cho một dân tộc. Song trong tôi với mối ưu tư từ thẩm sâu ý hướng của thanh niên thiếu nữ Việt Nam là muốn có một cái gì mới, một sự thay đổi mạnh mẽ và thực tế đó là muốn tiêu diệt độc tài cần phải có nhất tâm quyết liệt hơn trong khi mọi người đang cầu xin “Lạy Trời cho thuận gió nồm…” cho đất nước con có được những Moise dẫn đường.


Không có cảnh sát giao thông ẩn núp, rình rập hai bên đường để hối lộ, tài xế đều biết tự kiềm chế vì luật là để phục vụ chính mình, từ Vienna trở lại Đức tôi không thấy ai bắn tốc độ cũng như ai là nạn nhân.


Tôi mới đi qua một phần bề mặt của nước Đức, nửa phía Tây, bên phía Đông tại Berlin có cả chợ Đồng Xuân của người Việt. Nửa phía Tây sâu đậm đức tin Công giáo, ngày Chủ Nhật là ngày của Chúa, nên phố xá, siêu thị đều đóng cửa, có nơi nghỉ từ ngày Thứ Bảy.


Nhưng ngày Chúa Nhật, có lẽ sau một tuần làm việc vất vả giới trẻ đang say ngủ nên từ Áo đến Đức, không có mấy bạn trẻ dự lễ trong nhà thờ, rất ít người đi lễ ngoại trừ những người già. Họ đang nhắm đến mục đích sau cùng của đời người về một tương lai bất tử trong một thế giới họ đã từng kinh qua đầy những cái dễ chết, thật vô thường.


Từ thành phố Augsburg nhớ về kinh thành Huế, nhà bảo tàng như ôn lại quá trình phát triển của một vùng trũng sình lầy, đến thời kỳ nông nghiệp qua các công cụ được rèn đúc để hỗ trợ nhà nông và ngày ngay thật thịnh vượng với mũi nhọn công nghệ thông tin, viết phần mềm, chế tạo các linh kiện hàng đầu trên thế giới.


Thành phố cũng mang đậm dấu ấn sự hình thành của Đạo Tin Lành, di tích về nơi Nhà cải cách Luther viết lại Kinh Thánh, gồm những bản văn, nơi hội họp và công bố… Chính nhờ sự kiện này, người dân Đức có bộ chữ viết thành văn hoàn thiện đến ngày nay.


Du khách sẽ được hướng dẫn thăm viếng nhiều ngôi thánh đường nguy nga với một khoảng cách rất gần có thể dạo bộ, mỗi thánh đường mang dấu ấn thiết kế lưu lại về một nền văn minh thuộc lối kiến trúc hoàn toàn Trung cổ, Phục Hưng, cận hiện đại… khác nhau. Và đặc biệt những nơi này đều có mộ các Thánh đã sống, đã tử đạo, đã thật sự cống hiến cho cư dân thành phố này. Tất cả xây dựng nên một nền tảng tinh thần của thành phố: Kính Chúa, yêu người và phục vụ con người bằng chính mạng sống của mình, đó chính là giá trị vĩnh hằng của Thành phố.


Mọi người sẽ rời thành phố cổ nhưng rất hiện đại về tư duy với Tòa Thị chính cổ xây từ năm 1600 và nay vẫn còn với sảnh đường dát toàn vàng khắc ghi những câu thời danh của các Linh mục, Giám mục, các Thánh lưu truyền.


Nhưng du khách sẽ kinh ngạc khi quan sát các thành phố của Đức, đó là khả năng tổ chức trật tự ngăn nắp. Nói cách khác, đó là óc khoa học của các nhà hành chánh, quản trị…đến người dân, như hình ảnh ở đâu cũng có thùng rác và người dân còn ý thức phân loại các thứ phế thải từ ngay trong mỗi gia đình đến đường phố, đó là rác thuần túy giấy hay rác có kim loại, rác sinh học…


Trở lại với Cung đình Huế, nếu có dịp thăm quan một vòng, du khách sẽ chứng kiến việc vứt rác bừa bãi trên khắp các nẻo đường hoàng cung. Và chắc chắn chúng ta sẽ tự hỏi văn hóa là nếp sống, nếp nghĩ…vậy người Việt có óc khoa học hay không?


Người Việt chúng ta luôn tô hồng cái bề dày của quá khứ lịch sử, nhưng liệu những tiềm năng đó có cho phép chúng ta tin rằng toàn dân tộc có thể vươn lên trong thời gian rất ngắn, hay mãi mãi những nghệ thuật dụng binh kiểu du kích, sẽ tạo nên con người tản mạc, nhỏ nhặt, ghen ghét, hận thù… cùng cách sống của người Việt mà lịch sử chỉ để ghi lại những cuộc đánh nhau. Để rồi kết quả, dù là công cụ hay vay mượn, chiến tranh có thể mang lại những gì văn minh nhất nhưng chiến tranh sẽ lấy đi tất cả những thứ gọi là văn minh.


Một nông dân Việt Nam ở tận vùng xa xôi hẻo lánh có đầu óc bảo thủ cố chấp, thật sự cũng không khác với một lãnh tụ cộng sản Hà Nội, tuy rằng bối cảnh, không gian và thời gian khác nhau  nhưng sự thể hiện cái bản chất là giống nhau.


Tình trạng bế tắc mọi mặt: chính trị, kinh tế, giáo dục, xã hội… của Việt Nam hiện nay giống như một vòng xích sắt quấn chặt lấy vận mệnh dân tộc. Để thoát ra được khỏi tình trạng này, chúng ta cần phải đột phá khâu xích nào trước hết? Đó chính là con đường dân chủ để người dân có thể trực tiếp bầu chọn những công dân gương mẫu, xứng đáng nhất tại mỗi địa phương đến trung ương. Chế độ độc tài cộng sản đã tước đoạt mất của nhân dân quyền cơ bản trọng đại này.


Trong khi đó, chính quyền của các nước văn minh xem đây như điều kiện tối ưu hàng đầu để phát triển.


Tôi có xem các sách toán giáo dục học sinh một cách trung thực, không lồng vào những nội dung tuyên truyền cho các mục tiêu chính trị dẫn đến một nền giáo dục dạy con người tàn ác, mất nhân tính như bắn chết một lính Mỹ, một đồng minh khác…cộng lại là hai, hệ quả đưa đến việc gieo mầm giết người đối với các em bé từ tuổi thơ.


Ngày nay tại Việt Nam, chỉ cần một cái nhìn bị cho là “nhìn đểu”, nạn nhân có thể bị truy sát đến cùng và cái chết là đích đến như đã giết được một lính Mỹ ẩn sâu trong tiềm thức trước đây tại học đường. Giết một người chưa đủ, giết cả gia đình nạn nhân trở nên phổ biến tại Việt Nam hiện nay. Tại Bình Phước, Nguyễn Hải Dương, 24 tuổi, bị gia đình người yêu phản đối, đã giết sáu người trong gia đình, kể cả người y từng yêu, chỉ có một em bé chưa tới hai tuổi được tha mạng.


Trên cả hai bình diện nền tảng để phát triển, khoa học và đạo đức, kể từ ngày chủ nghĩa cộng sản thâm nhập vào đây, đã dẫn đưa cả một dân tộc đến vực thẳm của thứ ngụy khoa học và đạo đức giả.


Niềm tự hào của người Đức là thích giúp đỡ người khác, nhất là sự đúng giờ, nói lên năng lực của bạn trong công việc.


Chúng tôi có may mắn đặt chân xuống phi trường Frankfurt, khi lần đầu tiên đến nước Đức, một trung tâm thương mại, tài chánh với dân số chưa đến 800 ngàn dân cư, nhưng có bề dày 800 năm lịch sử tổ chức các hội chợ thương mại, và hiện nay là trung tâm địa lý của Liên hiệp Âu châu.Địa điểm chính tổ chức các hội chợ là Messe Frankfurt nằm ở ngay trung tâm với không gian triển lãm rộng 578.000 mét vuông và một Trung tâm Hội nghị.

.

Ngoài ra Frankfurt còn là nơi đặt trụ sở của Cơ quan Bảo hiểm và Cơ quan Hưu bổng Âu châu cũng như Trung tâm Trọng tài Quốc tế, cùng sự hiện diện của các công ty như DBV-Winterthur, ARAG, AMB Generali và R+V Versicherung cũng đặt trụ sở tại đây.

Nhưng Frankfurt không chỉ có chứng khoán, cổ phiếu và tiền tệ, chính nơi đây là trung tâm đầu não của hệ thống công nghệ sinh học, dược phẩm tự động công nghiệp trong một khu vực có 5, 52 triệu dân năng động.

Phần lớn hành khách đến Frankfurt rồi đổ ra đến các khu vực thuộc Liên hiệp Âu châu vì nơi đây có hệ thống tàu hỏa Deutsche Bahn với hơn 170 chuyến tàu cao tốc mỗi ngày đến mọi miền của châu Âu.

Một phi trường tấp nập nhất thế giới, thuận lợi trong giao thương gồm cả những chuyến bay đến Hàn quốc, Thượng Hải, sân bay cách trung tâm thành phố 13 km. Nếu các bạn có dịp vào Google Maps và xem bản đồ phi trường gồm hai sân ga số 1 và 2, rồi đường dẫn đến nơi đổ taxi, cũng như bên dưới tầng hầm dẫn đến đến các ga tàu điện S-bahn thật tiện lợi nhưng nếu bạn không có người hướng dẫn, hay đã nghiên cứu trước, sẽ rất dễ lạc lối ở một nơi quá hiện đại, khi chúng ta rời khỏi máy bay vào nhà nhà ga như đang hành trình đến một thế giới khác.

Trong một thành phố cực kỳ văn minh, nhưng các bạn cũng phải có tiền mặt, kể cả tiền xu vì với các dịch vụ như taxi, xe buýt, mua cà phê hay thức ăn nhanh, nhất là ở các máy bán hàng tự động.

Tất nhiên các thẻ tín dụng Mastercard và VISA được chấp nhận rộng rãi, và nhiều cửa hàng cũng chấp nhận thẻ American Express. Nhưng nếu các chi phí dưới 20 âu kim, bạn phải để ý thường phải thanh toán bằng tiền mặt.

Nét đặc trưng của văn hóa Đức là chào hỏi, dù chưa quen nhưng gặp nhau bất cứ nơi đâu mọi người đều nói lời chào nhau, họ coi trọng sự trung thực, thẳng thắn, nhưng mọi người đều biết giới hạn trong sự kiềm chế vì thân mật quá sẽ bị xem là suồng sã.

Khác với quê hương tôi, Việt Nam, khách sạn, nhà trọ, nhà nghỉ rất được ưa chuộng với nhiều người, thậm chí cho thuê tính tiền theo giờ. Người Đức ít thích ở khách sạn, ngoại trừ những du khách nhỡ đường. Ngay tại trung tâm Frankfurt có khách sạn bốn sao Manhattan với các dịch vụ văn phòng và quán bar phục vụ ngày đêm.

Bạn cũng có thể lên tầng thứ 53 của tòa nhà Main Tower để ngắm toàn cảnh thành phố Franfurt từ ban mai đến chiều về của một thành phố không ngơi nghỉ. Và bạn hãy thưởng thức một ly rượu vang trắng, đặc sản của Đức như bạn đã đồng hành bằng chính sức cần lao với người dân Đức.

Bên cạnh rượu vang trắng đỏ, có lẽ du khách vẫn thích các loại thịt như xúc xích bò hấp, chân giò heo và thịt sườn heo miếng to.


Nhà báo tàng, đó là đặc trưng của nền văn hóa Đức, từ một thành phố nhỏ xa xôi tôi cũng thấy có nhà bảo tàng cơ khí gồm nông cơ với những dụng cụ nông nghiệp thô sơ đến hiện đại trong công cuộc chinh phục thiên nhiên của con người. Ở nước tôi cũng đầy dẫy các nhà bảo tàng nhưng là để giết nhau và cổ xúy việc giết người.


Và nơi đây để tìm hiểu về một trong những nền mỹ thuật châu Âu đẹp nhất với lịch sử 700 năm, hãy đến Bảo tàng Staedel. Vừa kỷ niệm 200 năm thành lập vào năm nay, bảo tàng trưng bày các tác phẩm thuộc trường phái cổ điển của Vermeer, Rembrandt và Botticelli, các tác phẩn hiện đại của Degas, Monet và Picasso, và các bức tranh đương đại của Francis Bacon, Gerhard Richter và Yves Klein,


Từ một thành phố cổ nhưng tư duy hiện đại đến thành phố văn minh nhất nhì hành tinh, chúng ta không khỏi đặt lại vấn đề phát triển cho dân tộc mình. Đó có phải là sự tản mạc, phân tán, chụp giựt nhằm thu lợi cá nhân nhỏ nhặt thiếu sự đồng bộ thuộc phạm vi chiến lược nhắm đến toàn vùng hay cả quốc gia.

Ngay như sự chia tỉnh cũng để lại những trang sử buồn, cán bộ cấp cao hàng tỉnh giành nhau từng cái bàn, chiếc ghế…thậm chí phục kích để cướp lại tài sản như chuyện chia làm hai tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định trước đây, chận đánh nhau trên đèo Cù Mông khi đoàn xe chở tài sản được chia  trở về phương Bắc.

Người dân rất lơ là với phát triển của cộng đồng trong quan niệm “nhà nước no”. Không có mối dây quan hệ tự nguyện giữa nhân dân và nhà nước, ngoài sự cưỡng bức. Và thật sự sẽ không có sáng tạo khi con người không có tự do. Khoa học không nhằm phục vụ con người nhưng chú tâm cho các mục tiêu chính trị, như lý luận “ba ký lô lá khoai mì bằng ký thịt bò”. Và câu chuyện ngày xưa, dưới chế độ cộng sản bao lâu chúng còn tồn tại vẫn “vũ như cẩn”.

Với cộng sản, chỉ có chủ trương chứ không có chính sách, nên con tắc kè có thay đổi màu thời cái đảng cộng sản cũng chỉ có một mục tiêu duy nhất là bảo vệ sự tồn tại của chúng, hà tất không thể và không bao giờ cho sự phát triển của đất nước.

.

Kết luận: chỉ có phương cách duy nhất để phát triển cho Việt Nam hôm nay là toàn dân xuống đường bất bạo động để xây dựng một chế độ mới văn minh: Dân chủ, Tự do và Nhân quyền được tôn trọng. Và trước tiên chúng ta phải phá tan những cái không tôn trọng để được tôn trọng.


Nguyễn Quang


.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.