Hôm nay,  

Tháng 9 Buồn

29/08/201700:00:00(Xem: 6338)
Mười Năm Sau, Ngày 11 tháng 9 năm 2011

Như thường lệ, sáng nay thức dậy, tôi bật computer lướt web xem tin tức trên thế giới có gì lạ. Tôi mở trang web BBC trang Việt Ngữ, thấy cái tựa đề "Biến Cố 11/9, Mậu Thân Trên Đất Mỹ ?" Bài này do ông Bùi Văn Phú, Nhà báo Tự Do, Giảng viện đại học cộng đồng đang sinh sống tại vùng vịnh San Francisco Hoa Kỳ. Ông gởi cho BBC từ California ngày 11 tháng 9 năm 2011. Cập Nhựt lúc 10.53 GMT. Cái tựa đề làm cho tôi ngạc nhiên vì là lần đầu tiên tôi thấy biến cố 11 tháng 9 trên đất Mỹ được đem so sánh với Tết Mậu Thân của Việt Nam.

Những gì ông viết trong bài này đưa tôi trở về mười năm trước, cũng vào một buổi sáng khi tôi bưng tách cà phê ngồi trước T.V nhìn thấy chhiếc máy bay bay thẳng vào tòa nhà, lúc đó mình mẩy tôi cứng lạnh không còn cử động, thật tình tôi tưởng đây là một hoạt cảnh trong một bộ phim hoan tưởng mới ra, cho đến khi những gì xẩy ra kế tiếp tôi mới thấy nó thật sự xẩy ra, thật là khủng khiếp.

Hôm nay mười năm sau, ngày kỷ niệm biến cố 11/9 Hai tòa nhà cao ốc có thể xây cất lại nhưng người thì không. Lòng tôi vẩn bàng hoàng thương cho hơn ba ngàn người đã bị chôn vùi trong đổ nát hôm đó. Tôi cũng thấy thương cho những người may mắn đựợc sống sót, nghỉ đến đây tôi nhớ lại thằng cháu của tôi. Thằng cháu này nó may mắng chưa từng thấy trong đời tôi.

Nó là một người con trai, hiền lành điềm đạm từ lúc còn nhỏ Ba của nó mất sớm để lại cho mẹ nó bốn chị em hai trai hai gái. Sau 1975, mấy mẹ con đi trong đợt Thuyền Nhơn qua đến Hongkong, được chánh phủ Mỹ đem qua New York định cư. Cuộc sống bên New York rất xô bồ mọi người bận rộn, con cái đứa nào đang trong tuổi đi học thì cứ đi học, đứa nào lớn không còn đi học thi đi làm cho đến chiều tối mới về nhà. Má của nó đi làm cho một xưởng may, cách nhà khá xa, nhưng cũng trong thành phố New York. Nó tìm được việc làm trong tòa cao ốc World Trade Center. Mấy năm nay đi làm tại đó được đồng nghiệp thương mến, tánh tình của nó không phải là loại người tham lam như tôi, lương ít nhưng an nhàn. Mổi ngày sau giờ làm nó về nhà có cơm má nấu sẳn, ăn một chầu no nê rồi vào phòng xem TV hay đọc sách một mình. Có lúc mẹ nó và mấy chị em cũng khuyên nó nên tìm bạn gái lập gia đình nhưng mổi lần nhắc đến chuyện đó là nó cứ cười trừ và không thích nghe nhiều. Mọi người cũng tôn trọng cách sống độc lập của nó nên cũng hết ý kiến.

Năm 1993, nó đang làm việc tại tòa nhà World Trade Center, đến giờ cơm trưa được mấy bạn đồng sở rủ nhau đi ra ngoài ăn, sau bửa ăn trưa lúc trở về sở bị Cảnh Sát chận bên đường không cho vào là vì tòa nhà này bị khủng bố đặc bôm, tiếng nổ phá hỏng hầm chứa xe nhưng tòa nhà thì không hề hấn gì. Sau khi tòa nhà sữa sang nó trở lại làm viẹc và cho đó là một sự may mắn. Cái lần đó mọi người kể cả các chuyên gia kiến trúc nổi tiếng nhứt thế giới tin tưởng rằng kiến trúc này không ai có thể làm nó sặp.


Thằng cháu tiếp tục đi làm tại World Trade Center này mấy năm nay, nhờ hạnh kiểm tốt, làm việc lâu năm được các xếp thương tình, cái tật của nó là thích đi làm và làm mà không cần nghỉ phép. Theo luật lao động giờ phép không nghỉ được tích lủy chồng chất, sau một năm mà không nghỉ sẽ bị mất giờ. Có lúc ông xếp lên tiếng hăm dọa đuổi việc nó cũng không chịu lấy ngày nghỉ. Đến ngày 10 tháng 9 năm 2001 ông xếp nó ra chỉ thị bắt buộc nó phải nghỉ vacation bắt đầu từ ngày mai 11 tháng 9. Đêm đó nó đi làm về như thường lệ, ăn xong nó thui thủi vô phòng đóng cửa lại...ở trong đó luôn.

Sáng hôm sau ngày 11 tháng 9 năm 2001 má của nó cứ yên trí thằng con đã đi làm nên bà cũng xách bị đi làm như thường ngày. Công việc trong xưởng may rất ồn áo bận rộn không có môi trường để cho ai có thời giờ để nghe ngóng chuyện bên ngoài cái xưởng may chật hẹp này. Đang làm việc bổng điện thoại reo, một người bạn báo tin cho má nó là tòa nhà bị máy bay đánh bom sặp rồi, như vậy là thằng con của bà bị nạn trong đó rồi. Hoản hốt, bà nói cho ông chủ nghe, ông này vô văn phòng mở T.V lên thấy khói bốc lên trên tòa nhà, một cái thì đã sụp, bà chị khốc lốc than van cho thằng con. Ông chủ cho bà nghỉ việc về nhà lo cho con. Đồng nghiệp xúm lại chia buồn. bà xách bị trở về nhà. Về đến nhà bà điện thoại cho mấy đứa con kia và thông báo cho bà con cô bác cho biết sự việc với thằng con cưng nhứt của bà.

Mặc dầu trên T.V thấy hai toà nhà đã tan hoang, thấy có người chạy khỏi hiện trường, bà cũng mong cho con mình thoát khỏi tai nạn, nhưng trong giờ phút này không biết làm gì để tìm tin tức thằng con, đang rối trí, bà đi tìm tấm hình của thằng con. Bà mở cửa bước vào phòng của nó, bà tập trung tư tưởng tìm tấm hình, ngó quanh quẩn lục học tủ tìm không thấy tấm hình nào, bà quây mình ngồi phệt lên giường, bất ngờ đụng phải cái chân thằng con, bà dựt mình, dở tấm mền ra thì thấy thằng con nhắm mắt ngủ say, mừng quá, bà lay mạnh đánh thức nó. Mắt nhắm mắt mở miệng nó lảm nhảm cự nự với má nó để cho nó ngủ. Bà kêu nó phải thức dậy ra xem T.V coi tòa nhà bị sặp.

Má tưởng con đã chết trong đó rồi! Bà la lớn lên làm nó tỉnh giấc.

Ông chủ nói hôm nay mà con đi làm ổng sẽ đuổi con. Nó nói trong sự ngạc nhiên tột độ trước màn ảnh T.V

Mười năm sau nhớ lại câu chuyện mà bà chị kể lại hôm nay tôi vẩn thấy bùi ngùi. Mừng cho thằng cháu hai lần may mắn và xin chia buồn với những người đã bị hinh sinh ngày 11 tháng 9 tại New York Mỹ Quốc quê hương tôi. Tên tuổi và sinh quán của các người được xướng danh tại đài tưởng niệm.

Tôi cũng xin chia buồn với những người đã chết trong trận Tết Mậu Thân 1968 trên quê hương Việt Nam thân yêu. Buồn thay tên tuổi của những người này không còn ai nhắc nhở đến.

Đường Bình

11 tháng 9 năm 2011.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối

Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.

Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.

Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.

Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...

Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.

Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.

Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.

Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?

Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.

Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.