Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6171)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh

.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
(WASHINGTON, ngày 10 tháng 8, Reuters) – Tổng thống Donald Trump hôm Chủ Nhật tuyên bố sẽ trục xuất người vô gia cư ra khỏi thủ đô và tống giam những ai phạm pháp. Trong khi đó, Thị trưởng Washington cho rằng hiện nay thành phố không hề có dấu hiệu gia tăng tội phạm.
- Bạch Ốc Xem Xét Dỡ Bỏ Trưng Bày Về Nô Lệ Ở Công Viên Quốc Gia. - Giá Thực Phẩm Tại Hoa Kỳ Tăng Cao. - Video Bộ Trưởng Quốc Phòng Pete Hegseth Chia Sẻ Gây Tranh Cãi. - Chính Sách Thương Mại Của Ông Trump Có Thể Kéo Dài. - Bạch Ốc Cân Nhắc Mời Zelenskiy Đến Alaska. - Bạch Ốc Gấp Rút Xây Phòng Dạ Tiệc Mới Bỏ Qua Kiểm Duyệt - Trump Dời Tranh Chân Dung Obama Và Bush Đến Chỗ Ẩn - Nghiên Cứu Giảm Cân Không Gây Buồn Nôn. - Phát Hiện Lỗ Đen Siêu Khổng Lồ
Năm 2025 đánh dấu Medicaid tròn 60 tuổi, là chương trình bảo hiểm y tế liên bang đem dịch vụ chăm sóc sức khỏe đến với hơn 70 triệu người Mỹ có thu nhập thấp và/hoặc khuyết tật. Nhưng vào thời điểm hiện nay, Hoa Kỳ đang đối mặt với việc cắt giảm chi tiêu chính phủ lớn nhất trong lịch sử.
Theo hai nguồn tin ẩn danh nói với The WaPo, lý do Trump sa thải Billy Long, người nhận chức giám đốc IRS khoảng hai tháng, là do IRS đã đối đầu với Tòa Bạch Ốc của Trump trong yêu cầu sử dụng dữ liệu thuế làm phương tiện xác định vị trí những người bị nghi là nhập cư không có giấy tờ.
- Zelenskyy: ‘Ukraine không bán nước cho kẻ xâm chiếm’ - Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng đăng video ‘phụ nữ không nên bỏ phiếu’ - Giám đốc Sở Thuế IRS bị sa thải sau hai tháng làm việc - Atlanta: Hai người chết trong vụ nổ súng ở Emory University - Việt Nam miễn thị thực cho tỷ phú và người nổi tiếng - Chính quyền Trump đề nghị UCLA trả $1 tỷ tiền thỏa thuận - Thống đốc Newsom chào đón các dân biểu Dân Chủ Texas - Ấn Độ hoãn kế hoạch mua vũ khí Mỹ - Trump chưa áp 40% lên hàng trung chuyển qua Việt Nam vào Mỹ - Nhạc sĩ Mặc Thế Nhân qua đời
Trương Hán Siêu là một trong các nhà Nho nổi tiếng chống phá Phật giáo kịch liệt nhất trong lịch sử Việt Nam. Tuy nhiên, ít người biết rằng nhiều năm cuối đời, từ khi còn trong quan trường, cụ Trương Hán Siêu đã trở thành một người sùng mộ Đạo Phật. Lập trường sùng mộ Phật giáo của cụ Trương chưa được ghi rõ ràng vào trang tiểu sử ở Wikipedia
- Đảng viên Cộng Hòa ở bang Dân Chủ cảnh báo thảm cảnh ‘ăn miếng trả miếng’ - Canyon Fire bùng phát, hàng ngàn người California nhận lệnh sơ tán - Sở Mật Vụ cho dâng mực nước sông ở Ohio để JD Vance chèo thuyền mừng sinh nhật - Không quân Hoa Kỳ từ chối trợ cấp hưu trí sớm cho quân nhân chuyển giới bị sa thải - Israel đưa ra kế hoạch kiểm soát toàn bộ Gaza - Netanyahu dọa kiện New York Times vì đưa tin sai về Gaza - Cựu Superman sẽ trở thành ICE - Chánh án liên bang Florida ra lệnh tạm dừng xây dựng Alligator Alcatraz - Số ca Covid-19 ở California tăng do biến thể mới gây khàn giọng
Ngày 21 tháng 7 năm 2025. Giám đốc ICE cho biết các đặc vụ của ông sẽ bắt giữ bất kỳ ai mà họ phát hiện ở trong nước bất hợp pháp, ngay cả khi họ không có tiền án. ICE cũng sẽ hành động chống lại các công ty thuê mướn những người di dân bất hợp pháp. Giám đốc ICE cho biết họ sẽ cố gắng tập trung vào việc bắt giữ những kẻ tồi tệ nhất, tức là những tội phạm bị kết án vì những tội nghiêm trọng.
Carlos Javier Lopez Benitez, 27 tuổi, người Paraguay, đến tòa di trú New York vào ngày 16 tháng 7 để tham dự phiên điều trần về đơn xin tị nạn — nhưng lại bị bắt ngay tại hành lang, trước mặt hai người chị. Một phóng viên chụp được cảnh anh giằng co với nhân viên liên bang, trong khi cô Lilian Lopez, chị anh, ôm chặt lấy cánh tay em, khóc nghẹn. Nhân viên phải gỡ tay cô ra.
Giữa mùa Hè, thành phố Los Angeles rúng động bởi những cuộc bố ráp quy mô lớn do Cơ quan Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) tiến hành. Chỉ trong vài tuần kể từ giữa tháng Sáu, hơn 1.600 người đã bị bắt tại miền Nam California. Trong số đó có cả những người sinh ra và lớn lên tại Hoa Kỳ, mang quốc tịch Mỹ hợp pháp, không dính líu đến bất kỳ hành vi vi phạm nào[1]. Andrea Velez, 32 tuổi, là một trong số đó. Vào buổi sáng ngày 24 tháng Sáu, cô đang trên đường đến chỗ làm thì bất ngờ bị hai người đàn ông đeo mặt nạ kéo vào một chiếc xe SUV không biển số. Họ mặc áo ghi chữ “Police” nhưng không xuất trình thẻ ngành, không tuyên đọc quyền Miranda, cũng không giải thích lý do khống chế. Velez hoảng loạn, tưởng mình bị bắt cóc giữa ban ngày, ngay trung tâm thành phố. Sau đó, cô bị truy tố tội “tấn công nhân viên liên bang”, một cáo buộc có thể dẫn đến 20 năm tù. Mười sáu ngày sau, công tố viện rút lại hồ sơ mà không đưa ra lý do cụ thể. Không một lời xin lỗi, không một xu bồi thường.
Nếu muốn tạo ra một trận bão hoàn hảo tại Covered California (hợp tác giữa California Health Benefit Exchange và Sở Dịch vụ Chăm sóc Sức khỏe California) và các thị trường bảo hiểm khác của ĐạoLuật Chăm Sóc Sức Khỏe Giá Cả Phải Chăng (ACA), thì tất cả những gì cần phải làm là kéo dài thời gian ghi danh, tăng gánh nặng túi tiền của người tiêu dùng và chấm dứt hỗ trợ tài chính cho người ghi danh trẻ tuổi và khỏe mạnh nhất.
Tháng 8 này, Sky River Casino chào mừng cột mốc 3 năm hoạt động một cách hoành tráng với chương trình Biếu Tặng Cú Ăn Ba Ngoạn Mục trị giá $300,000, mang đến các cơ hội thắng lớn chưa từng có cho quý khách xuyên suốt tháng. Sự kiện đặc biệt này tiếp tục khẳng định cam kết của sòng bạc trong việc mang đến trải nghiệm giải trí đỉnh cao và tri ân các khách hàng thân thiết
Mùa hè là cơ hội tuyệt vời để kết nối lại với thiên nhiên và nạp lại năng lượng. Mặc dù nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng dành thời gian ngoài trời giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe, nhưng những lợi ích này lại bị giảm sút do môi trường bị ô nhiễm và tàn phá. Bằng cách thực hành các hoạt động ngoài trời với tinh thần trách nhiệm, chúng ta có thể góp phần bảo vệ không gian thiên nhiên để tận hưởng trọn vẹn những lợi ích của chúng trong nhiều năm tới.
Bài viết của The Economist, đăng ngày 14 tháng 3, cập nhật 2 tháng 8, 2025, cho thấy những dấu hiệu rõ rệt rằng Trumponomics – chính sách kinh tế dưới nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump – đang bắt đầu gây suy yếu nền kinh tế Hoa Kỳ.
California có luật an toàn súng đạn nghiêm ngặt nhất cả nước, giúp tỷ lệ tử vong do súng đạn thấp hơn nhiều so với con số trung bình trên toàn nước Mỹ. California có số người chết vì súng đạn vào khoảng 3,200 người hàng năm. Nếu tỷ lệ tử vong do súng đạn trên toàn quốc tương đương với California, thì có gần 140,000 người không chết vì súng, và hàng trăm nghìn ca thương tích do súng đã không xảy ra.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.