Hôm nay,  

Tâm Sự Ngày Xuân

23/01/200800:00:00(Xem: 7804)

(Lời giới thiệu của Việt Báo: Nhà văn Vĩnh Hảo là người chủ trương tạp chí Phương Trời Cao Rộng, http://vinhhao.net. Trong baì tùy bút này, Vĩnh Hảo đã bày tỏ tâm sự ngổn ngang và nỗi gian nan của việc thực hiện tạp chí văn hóa Phật Giáo nói trên.)

Cuối năm nhìn tới đầu năm.

Ý tưởng sao trở nên rời rạc như những mảnh vỡ của một cái lọ thủy tinh bị đánh rơi.

Hay như những chiếc lá chưa đủ vàng, đã rụng xuống trên con đường quạnh vắng.

Ông hàng xóm cắt tỉa những cành hoa hồng xác xơ, gom vào thùng rác.

Con mèo ngồi bên thềm nhà, bất động nhìn người lại qua, và nhìn những đứa trẻ dắt xe đạp ra sân.

Đèn trước cửa nhà ai quên tắt, lặng lẽ tỏa ánh sáng khiêm nhường khi nắng đã lên cao.

Nắng lên rồi mà hơi lạnh vẫn còn nặng trĩu.

Gió nhẹ đong đưa những nhánh lá trơ trụi, khẳng khiu, và thỉnh thoảng làm hưng phấn cho lá cờ ủ rũ của người cựu chiến binh hàng xóm treo trước hiên nhà.

Buổi sáng cuối năm. Từng buổi sáng cuối năm còn lại. Có một người vẫn ngồi như thế. Nơi bàn viết nhìn ra cửa sổ. Gõ những con chữ vào thế giới hư ảo mênh mông…

Những ý tưởng rời rạc này sẽ hóa thân thành những con chữ. Rồi những con chữ sẽ nối kết nhau, hoặc chia tay nhau, tản mạn đi vào khung ảnh trần gian. Không biết ai sẽ là người đón nhận những con chữ và những ý tưởng rời rạc bâng quơ ấy.

Một khung ảnh nhỏ mở vào cánh cửa trăm chiều rộng lớn. Cánh cửa trăm chiều hiện bày đầy đủ những tính chất và sắc thái huyễn mộng cố hữu của con người, và trần gian mà nó tạo nên.

Ngồi một nơi mà quan sát thế giới.

Thế giới gom về một khung ảnh nhỏ.

Sắc màu, hình ảnh, âm thanh, ngôn ngữ, tuồng như thật, mà lại không thật.

Nếu thật thì tại sao không thể bước ra khỏi màn ảnh này" Nếu không thật thì sao lại có thể khóc cười và làm cho lòng rung động xúc cảm"

(Khi viết đến những giòng này thì mưa bên ngoài bắt đầu rơi nhẹ

Những hạt mưa lăn dài trên mặt cửa kính

Bầy trẻ vội vàng dắt xe đạp vào nhà.

Ngọn cờ đứng im

Cành lá cũng lặng

Con mèo uể oải bước về phía nhà xe

Mưa

Mưa rơi lất phất, thật nhẹ

Châm bình trà nóng. Lặng lẽ ngồi đây

Một buổi sáng cuối năm

Có chút gì lưu luyến chạnh lòng… Giữa cũ và mới. Giữa hủy hoại và tựu thành. Giữa ly biệt và đoàn viên. Và trong cuộc tồn sinh phù phiếm này, ai còn ai mất, ai thắng ai bại" Có ai thực sự thủ đắc một cái gì chăng" Chiếc lá vàng còn treo trên đầu cành khô. Cây trắc diệp nở những hoa hồng tía. Tiếng phong linh khe khẽ gọi tâm về.)

Trên màn ảnh, những ngày mới lao xao hương vị tết trong khi những ngày cũ hãy còn chồng chất chưa có thời gian đọc tới. Tin tức, lời nhắn, quảng cáo, thư mời họp mặt, thư nhắc bài, thư gửi bài, thư nhờ cậy, thư thăm hỏi, thư đòi nợ, thư thông báo, thư chúc tết… Thư nào cũng quan trọng. Và thư nào cũng không quan trọng. Quan trọng là vì đã mở ra, đã liếc nhìn hay đọc kỹ. Không quan trọng nếu đừng bao giờ mở ra. Đời người thì ngắn mà thông tin lại quá nhiều. Biết thì đã sao. Không biết thì đã sao. Mỗi ngày mở máy là mở toang cánh cửa của thế giới hỗn mang phiền tạp… Nhớ năm nào, ban ngày cuốc đất trồng rau, ban đêm công phu thiền định, tâm vô tư, trí vô lự. Có biết là biết cái hiện tiền đương tại. Cho đến những ngày lao động nhọc nhằn nơi những trại tập trung khổ sai, bản tâm thường trực lóa trên đầu lưỡi cuốc. Ta bà khổ não chẳng qua cũng chỉ là cảm giác nơi thân gầy huyễn hư. Trong cái niệm hiện tiền, ba ngàn đại thiên thế giới lung linh ảnh hiện.

Bây giờ tâm đuổi theo cảnh. Nhiều khi khóc cười theo nỗi đau và niềm hạnh phúc của nhân thế. Có khi đem lòng giận trách kẻ hiểm ác vô minh. Có khi chán nản trước những đảo điên man trá của con người. Hy vọng, thất vọng, rồi lại hy vọng, thất vọng. Tâm ý thăng trầm theo hoàn cảnh. Buồn, vui, khóc, cười. Làm một người rất giống với mọi người trên trần thế. Nhưng thường khi thì vẫn lạc lõng, cô đơn kinh tợn… Bạn bè trăm phương ngàn nẻo, phút này sao chỉ mình ta bên chung trà nóng, gõ trên bàn phím những suy nghĩ tản mạn mông lung…

Cuối năm (hay cuối đời, vì cuối đời có thể xảy ra bất cứ lúc nào, không phải chờ đến khi trăm tuổi), nhìn về đầu năm (hay kiếp tái sanh), thấy rõ mình sẽ như thế nào và đi về đâu. Một việc, hai việc, ba việc… và trăm việc chưa hoàn tất trong năm nay (và trong kiếp này), nhưng sẽ tiếp tục làm trong năm mới (hay kiếp sau), chẳng có gì phải bận tâm lo nghĩ. Những lầm lỗi đã làm lúc tuổi vụng dại mới lớn, đã nhòa theo lòng thành sám hối và bụi thời gian. Những lỗi lầm vô tình làm buồn lòng ai, đã nhậm vận theo luật nhân quả. Những gì muốn làm, đã làm khi cần thiết. Học theo ân sư, rửa nghiệp cho vận nước, việc lớn chẳng thành, một thời tuổi trẻ trải thân tù ngục linh đinh, cũng không có gì phải ân hận hay ray rứt với nợ sơn hà. Những món nợ ân tình đã trả, đang trả, chưa trả, cũng sẽ tuần tự theo nhân duyên mà trang trải; dầu muốn sớm hơn hay muộn hơn, không chắc đã thuận ý mình. Những gì muốn nói, đã viết tràng giang đại hải qua văn thơ. Nếu cần nói thêm thì sẽ nói hoài nói mãi như sóng xanh vỗ bất tận vào chân núi đá. Thôi thì im lặng, e cũng không thua kém gì âm thanh của đá tảng trước thiên địa càn khôn.

Xem ra, chỉ có tờ báo tâm đắc là còn chút quan ngại phải cất lời, nhất là vào lúc thiên hạ đang vui xuân thưởng tết. Phải nói sao đây bằng tấm lòng và ngôn ngữ của xuân đối với tờ báo này" Tờ báo thủng thỉnh mà cũng đã trải một đoạn đường hai mươi lần trăng mọc. Dự trù viết thư thông báo, cáo lỗi về việc đình chỉ, hoặc tạm ngưng vì nhân duyên không đủ… nhưng sao mà khó viết! Tuyên bố đình bản chẳng khác gì người cha quan tòa tuyên án tử hình đối với đứa con vô tội. Nó có tội tình chi đâu. Chỉ tại người cha bất lực không vượt qua được những trở ngại tài chánh, điều thực tế của đời sống mà dường như tâm hồn người nghệ sĩ không bao giờ hiểu nổi. Tỉ mỉ, chăm chút điểm trang cho nó từ phẩm chất đến hình hài. Lý tưởng quá! Miệt mài hôm sớm viết, đọc, gõ chữ, tìm tòi, trang trí, trình bày… nhiều khi quên bẵng bữa ăn, đôi khi lờ luôn giấc ngủ. Đam mê quá!... Để rồi một ngày, nhận thức rằng không thể tiếp tục. Nhưng nói ra thì không vui; còn không nói thì mang lỗi với những người hằng quan tâm cũng như những người chưa có cơ hội quan tâm. Thôi thì gõ những con chữ mơ hồ, gửi vào phương trời cao rộng xa xăm, lỡ khi không còn xuất hiện, cũng mặc nhiên tri nhận nỗi niềm và cớ sự của một kẻ lữ hành…

*

Và bây giờ, hãy nói về những hạt mầm em trao từ mùa thu năm trước.

Hạt mầm tình yêu đã trổ những nụ hoa xuân vàng cam sặc sỡ. Qua sắc thắm của hoa xuân, tôi thấy đôi mắt em không còn vương nỗi sầu muộn mang mang thuở ấy, mà ngời lên nét tinh khôi trong sáng của thiên thần.

Tình yêu là mùa xuân, là cái vĩnh cửu mà không ai có thể tước đoạt. Ngay từ khi em trao những hạt mầm bé xíu, tôi đã thấy sự hiện hữu bất tuyệt của mùa xuân, và vô biên của tình yêu. Và tôi biết trong tình yêu, người ta không bao giờ xa cách nhau.

*

Này em, hãy đứng dậy bên tôi, cùng đi về chốn xuân. Hãy bỏ lại sau lưng bao đổ nát hoang tàn mà những kẻ u mê cố tình gây tạo.

Đừng ngại chi, em ơi, cơn bão năm trước đã qua rồi. Nhà cửa tàn xiêu. Sình lầy hôi thối. Chỉ có cóc, nhái, ểnh ương, và bầy ruồi nhặng là ồn ào ngợi ca chứng tích của sự tàn phá.

Nhưng những kẻ lên đường cho sự vươn dậy của mùa xuân thì hân hoan, trong im lặng, đặt niềm tin nơi mùa lộc mới, gieo tình yêu trên đất tương lai.

Những gì chúng ta muốn nói hay chưa muốn nói, đã có mặt trời rạng rỡ nói thay. Hôm qua, hôm nay và ngày mai, có bao giờ mặt trời ngưng tỏa sáng.

Hãy tin điều đó, hỡi em yêu.

Mùa xuân, chẳng ở đâu xa.

Khi em dừng lại, hướng về phía mặt trời, bằng đôi mắt của thiên thần, bằng trái tim của trẻ thơ, thì dù im lặng hay hát ca, em đang đứng nơi vườn xuân tươi thắm.

Midway City, 15 tháng 01 năm 2008.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.